شرح ساده گلشن راز

شرح ساده گلشن راز
پدیدآوران	شبستری، محمود بن عبدالکریم (نويسنده) ثروتیان، بهروز (مصحح) ثروتیان، بهروز ( شارح)
ناشر	سازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1396ش
چاپ	7
شابک	‎978-964-304-214-1
موضوع	شبستری، محمود بن عبد الکریم، 687 - 720ق. گلشن راز - نقد و تفسیر - شعر فارسی - قرن 8ق. - تاریخ و نقد - شعر عرفانی - قرن 8ق. - تاریخ و نقد
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/گ708 ث4 5502 PIR
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شرح ساده گلشن راز، سعدالدين محمود بن امين‌الدّين عبدالكريم بن يحيى شبسترى تبريزى(720-687ق)، از عرفا و شعراى نامى آذربایجان در قرن هشتم هجرى است. این اثر با شرح و تصحیح بهروز ثروتیان(متولد 1316ش) عرضه شده است.

گلشن راز مثنوی عارفانه‌ای است که در پاسخ به نامۀ یکی از بزرگان اهل خراسان سروده شده است؛ امير سيد حسين حسينى هروى پرسش‌های خود را به نظم درآورده و پاسخ آن‌ها را نیز به نظم درخواست کرده بوده است.

ثروتیان ابیات گلشن راز را موضوع‌بندی نموده و آن‌ها عنوان داده است. او در شیوۀ شرح خود، در آغاز، واژه‌های دشوار متن را معنی کرده، سپس ابیات را شرح می‌دهد. ثروتیان بیست و شش شرح بر گلشن راز را به همراه ترجمه‌هایی از آن به زبان‌های اردو، ترکی؛ آلمانی و انگلیسی نام می‌برد. سپس از قول کاظم دزفولیان می‌نویسد که بیشتر شرح‌ها حرف تازه‌ای ندارند؛ ولی از میان آن‌ها می‌توان به چند شرح مفید بسنده کرد که عبارت‌اند از «مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز» از شیخ محمد لاهیجی، و شرح‌هایی از صاین‌الدین علی ترکه اصفهانی، شاه داعی الی الله شیرازی (نسائم گلشن)، الهی اردبیلی و بابا نعمت‌الله نخجوانی که دزفولیان آن‌ها را در اثر خود تلخیص کرده است. او شرح محمد لاهیجی را از میان آن‌ها شرحی جامع و کامل و برتر می‌داند؛ به‌ویژه، آن شرحی که به تصحیح محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی رسیده و از متن قدیمی‌تر بهره‌مند است و مأخذ، منابع، آیات قرآنی، احادیث، اقوال و شواهد شعری مفاتیح الإعجاز را ذکر و متنی ارزنده فراهم کرده است. ثروتیان با بهره‌مندی از کتاب دزفولیان، همین شرح‌های برگزیده را مأخذ شرح خود قرار داده است.‏ همچنین، از گلشن راز به کوشش احمد مجابی، محسن کیانی نیز بهره برده است.‏

ثروتیان می‌گوید که در این شرح ساده، هرگز از نظر و عقیده شارحان پیروی نکرده است؛ ولی در صورت نیاز به شرح‌های دیگر مراجعه شده است؛ چنان‌که اگر شرح بیتی با مضبوط شرح‌های دیگر و به‌ویژه لاهیجی مقایسه شود، قطعاً افزون بر نو بودن شیوۀ آن، سادگی سخن جلب‌توجه خواهد کرد.‏

ثروتیان گلشن راز را در پاورقی‌هایش نسخه‌شناسی نموده و کتابنامه، فهرست واژه‌ها، اصطلاح‌ها و ترکیب‌ها را به پایان کتاب ضمیمه کرده است.

منابع مقاله

1. مقدمه محقق