آفاق تفسیر

آفاق تفسیر
پدیدآوران	مهدوی‌راد، محمدعلی (نویسنده)
عنوان‌های دیگر	مقالات و مقولاتی در تفسیر پژوهی
ناشر	هستی نما
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1382 ش
چاپ	1
شابک	‎964-8214-01-8
موضوع	تفاسیر تفاسیر - نقد و تفسیر تفسیر - فن مفسران مفسران - نقد و تفسیر
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏91‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏9‎‏آ‎‏7‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

آفاق تفسير اثر حجةالاسلام محمد على مهدوى راد، مجموعه‌اى از مقالات و گفتارها در باب تفسيرپژوهى است كه در نشريات مختلف منتشر شده و بعدا به صورت مجموعه حاضر فراهم آمده است.

ساختار

کتاب داراى یک پيشگفتار و یک درآمد با عنوان پيام جاودانه است. بخش‌هاى مختلف کتاب عبارتند از:

1. تفسير در عصر پيامبر كه عناوینى چون «درآمدى بر تفسير صحابه» و «على پيشواى مفسران» را شامل است.
2. تفسير مأثور:كفايت‌ها و كمبودها.در این بخش جايگاه تفسير مأثور، مأثور از پيامبر، مأثور از معصومان، مأثور صحابه، حجيت مأثور از رسول‌اللّه(ص)، حجيت مأثور از امامان عليهم‌السلام، حجيت مأثور از صحابه و تصویر قرآن از صحابه مورد بررسى قرار گرفته است.
3. نام‌ها و اوصاف قرآن
4. جلوه‌هاى امامت در گفتار قرآنى امام موسى بن جعفر(ع)
5. آوردگاه لطف
6. حمدنامۀ امام خمینى(ره)
7. پژوهشى دربارۀ «الجامع لاحكام القرآن».نمايۀ آيات، روايات، اشخاص و کتابنامه به انتهاى کتاب افزوده شده است.

گزارش محتوا

در مقاله اول به بيان اوصاف و جايگاه قرآن كريم و جنبۀ هدايتگرى و برخى معارف بلند آن اشارت رفته است. در گفتار «تفسير در عصر پيامبر» برای پيامبر علاوه‌ بر مسئولیت ابلاغ پيام الهى، مسئولیت تبيين و تفسير و توضيح كلام الهى نيز بيان شده چرا كه قرآن كريم و محتواى آيات الهى با اشاره‌ها، ايماها، محكم و متشابه‌ها، مجمل‌ها و...زمینه را برای پرسش و پاسخ آماده مى‌ساخت.اما اينكه پيامبر چه مقدار از قرآن را تفسير كرد محل گفتگوست؟ گونه‌هاى تفسير پيامبر از قبيل تبيين مجمل، تخصيص عام، تقييد اطلاق، توضيح مفاهيم شرعى، تفصيل احكام.بيان ناسخ و منسوخ و غيره، نمونه‌هایى از تفسير پيامبر(ص)، گفتارى دربارۀ تفسير صحابه كه در ادوار تفسير از اهمیت ویژه‌اى برخوردار است، تفاوت فهم صحابيان از قرآن كه از یک‌سو برخاسته از سطح آگاهيشان از كلام عرب بود و از سوى ديگر معلول حدّ و حدود بهره‌ورى آنها از محضر پيامبر(ص) و كششى و كوششى كه در راه فهم قرآن داشته‌اند، مفسران دورۀ صحابه و پيشواى آنها علی عليه‌السلام، قرآن در نگاه علی عليه‌السلام و تفسيرى كه علی عليه‌السلام بر قرآن نگاشته و به نام مصحف على(ع) مشهور است، نمونه‌هایى از تفسير علی عليه‌السلام، گفتارى دربارۀ تفسير مأثور يا تفاسير نقلى و روايى كه از آغازين‌گونه‌هاى آثار تدوین‌يافته در آستانه قرآن كريم است و جايگاه این نوع از تفسير و بررسى حجيّت آن، نام‌ها و اصاف قرآن چون «قرآن»، «فرقان»، «کتاب»، «ذكر» و... و كاربرد هریک در آن کتاب مقدس، جلوه‌هاى امامت در گفتار قرآنى امام موسى بن جعفر عليه‌السلام، نگاهى تأویلى به حادثۀ كربلا و چگونگى دو اردوگاه، مقوله تحريف‌ناپذيرى قرآن كريم و بررسى آبشخور روايات مشتمل بر تحريف كه در نقل‌هاى عامه است و آرام‌آرام به روايات شيعى نيز راه يافته و به وسيلۀ راویان كج‌انديش و گاه غالى نشر يافته است، نگاهى به تفسير سورۀ حمد امام خمینى قدس‌سره و پژوهشى دربارۀ تفسير «الجامع لاحكام القرآن» مشهور به تفسير قرطبى كه از تفاسير بسيار مهم اهل سنت است محتواى کتاب را شكل مى‌دهند.

نسخه‌شناسى

نویسنده از قرآن‌پژوهان معاصر كشور مى‌باشد.اين اثر در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 519 صفحه برای اولین‌بار از سوى نشر هستى‌نما در سال 1382 شمسى منتشر شده است.

منابع مقاله

متن کتاب.