ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱۴: خط ۱۴:
    |محل تولد = دورق(شادگان امروزی) در استان خوزستان
    |محل تولد = دورق(شادگان امروزی) در استان خوزستان
    |کشور تولد  = ایران
    |کشور تولد  = ایران
    |محل زندگی  = {{فهرست جعبه افقی {{پرچم ایران}} ایران | {{پرچم عراق}} بغداد}}
    |محل زندگی  = {{فهرست جعبه افقی | {{پرچم ایران}} ایران | {{پرچم عراق}} بغداد}}
    |رحلت  =  
    |رحلت  =  
    |شهادت  = پنجم رجب سال 224ق
    |شهادت  = پنجم رجب سال 224ق
    خط ۳۲: خط ۳۲:
    |پس از  =  
    |پس از  =  
    |پیش از  =  
    |پیش از  =  
    |اساتید  = {{فهرست جعبه افقی [[ابوعمرو شیبانی‌]] | [[فرّاء]] | [[ابن‌ اعرابی‌]] | [[اثرم‌]]}}
    |اساتید  = {{فهرست جعبه افقی | [[ابوعمرو شیبانی‌]] | [[فرّاء]] | [[ابن‌ اعرابی‌]] | [[اثرم‌]]}}
    |مشایخ  =
    |مشایخ  =
    |معاصرین =
    |معاصرین =

    نسخهٔ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۱

    یعقوب بن اسحاق اهوازی
    NUR14948.jpg
    نام کاملبعقوب بن اسحاق دورقی اهوازی
    نام پدراسحاق
    ولادت186ق
    محل تولددورق(شادگان امروزی) در استان خوزستان، ایران
    محل زندگی
    • پرچم ایران ایران
    • Flag of Iraq.svg بغداد
    شهادتپنجم رجب سال 224ق
    طول عمر58سال
    دیناسلام
    مذهبتشیع
    اطلاعات علمی
    اساتید
    برخی آثاراصلاح المنطق

    یعقوب بن اسحاق دورقی اهوازی (۱۸۶ـ۲۴۴ق)، معروف به ابن سکیت، استاد ادب و لغت‌شناسی، شاعر، عالم به علوم قرآنی، از بزرگان امامیه، از اصحاب امام جواد و امام هادی(ع) و نویسنده «إصلاح المنطق».

    ولادت

    ابویوسف یعقوب بن اسحاق، در سال 186ق در «دورق» (شادگان امروزی) از شهرهای خوزستان، به دنیا آمد. البته برخی بغداد را محل ولادت او ‌دانسته‌اند[۱].

    تحصیلات

    ابن‌ سکیت‌ از مجلس‌ درس‌ استادانی‌ چون‌ ابوعمرو شیبانی‌، فرّاء، ابن‌ اعرابی‌، اثرم‌ و نصران‌ خراسانی‌ که‌ همه‌ از مشاهیر علم و ادب آن‌ روز بودند، بهره‌ برد. وی مدتی‌ را نیز به‌‌منظور آشنایی‌ بیشتر با زبان‌ فصیح و اصیل‌ عربی‌ به‌ رسم‌ آن‌ روز در صحرا نزد بدویان‌ گذراند و چون‌ به‌ بغداد بازگشت‌، ضمن‌ بهره‌ گرفتن‌ از محضر دانشمندان‌ به‌ تعلیم‌ و تربیت‌ کودکان‌ پرداخت‌ و از جمله‌ چندی‌ با پدر خود در محله درب‌ القنطره بغداد به‌ این‌ کار مشغول‌ شد. سپس‌ آموزش‌ فرزندان‌ بزرگان‌ از جمله‌ فرزندان‌ محمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ ابی‌طاهر و متوکل خلیفه عباسی‌ را برعهده‌ گرفت‌. وی‌ حتی‌ آنگاه‌ که‌ به‌ تدریس‌ در رشته‌های‌ گوناگون‌ ادب‌ مانند نحو، لغت، شعر، روایت ‌و علوم‌قرآنی می‌پرداخت‌، باز از دانش‌اندوزی‌ بازنایستاد و دیری‌ نپایید که‌ به‌ جرگه دانشمندان‌ عصر خود همچون‌ ابن‌ اعرابی‌ و ابوالعباس‌ ثعلب‌ پیوست‌ و به‌‌عنوان‌ یکی‌ از بزرگ‌ترین‌ لغت‌شناسان‌ و سخن‌سنجان‌ شناخته‌ شد[۲]. ابن‌ سکّیت به شعر، تاریخ و جغرافیا، گیاه‌شناسی، ستاره‌شناسی و جانور‌شناسی علاقه‌مند بود. او علاوه بر داشتن جایگاه علمی، راوی و محدث توانمندی نیز بشمار می‌رفت که بیشتر منابع روایی و علم رجال سنی و شیعه او را ثقه دانسته‌اند[۳].

    شهادت

    سرانجام این یار وفادار و عالم بزرگ شیعی، در پنجم رجب سال 244ق به دست متوکل عباسی و به جرم تشیع به شهادت رسید و در سامرا به خاک سپرده شد[۴].

    آثار

    1. القلب و الإبدال؛
    2. إصلاح المنطق؛
    3. الأضداد؛
    4. الألفاظ؛
    5. شرح ديوان الخنساء؛
    6. شرح دیوان نابغه ذبیانی؛
    7. المقصور و الممدود؛
    8. شرح‌ ديوان‌ الحطيئة؛
    9. منطق الطير و منطق الرياحين؛

    و...[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: اسلام‌پور، عسکری، ص127
    2. ر.ک: فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، ج3، ص696
    3. ر.ک: فروغی ابری، اصغر؛ عباسیان هراتی، علی‌اکبر، ص44
    4. ر.ک: اسلام‌پور، عسکری، ص129
    5. ر.ک: فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، ج3، ص697-698

    منابع مقاله

    1. اسلام‌پور، عسکری، «جرعه‌نوشان اقیانوس امام هادی(ع)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله فرهنگ کوثر، زمستان 1386- ‌شماره 72 (‎12 صفحه- ‌از 123 تا 134).
    2. فروغی ابری، اصغر؛ عباسیان هراتی، علی‌اکبر، «واکاوی جایگاه علمی و آموزشی ابن سکّیت»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله شیعه‌شناسی، تابستان 1399- ‌شماره 70 رتبه علمی - پژوهشی /ISC (22 صفحه - ‌از 39 تا 60).
    3. فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1388.


    وابسته‌ها