شطحات الصوفیة: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'بدوی، عبد الرحمن' به 'بدوی، عبدالرحمن') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''شطحات الصوفیة''' اثر عبدالرحمن | '''شطحات الصوفیة''' اثر [[بدوی، عبدالرحمن|عبدالرحمن بدوی]]، کتابی است که در آن، به بررسی سخنان و شطحیات [[بایزید بسطامی]]، بزرگترین عارف و صوفی قرن سوم هجری پرداخته شده و به ضمیمه کتاب «النور من کلمات ابی طیفور» نوشته [[محمد ابن علی سهلگی]] که کتابی است در بیان مناقب و احوال بایزید، منتشر شده است. | ||
شطحیات صوفیه، از تراث ادبیات عرفانی فارسی است که از قرن سوم با ماجرای بر دار کردن حسین بن منصور حلاج (متوفی 309ق) و ممنوعیت یافتن چنین سخنانی، در معرکه آراء صوفیه قرار گرفت و رد یا پذیرش آن توسط فرق صوفیه، به نحوی نمادین خبر از مبانی معرفتشناسی آنها میداد. شطحیات صوفیه علیرغم کثرت مضامین در دستههای موضوعی خاصی قابل تقسیمند که مهمترین آنها دعاوی مختلف و طعن و بی حرمتی به دین هستند<ref>اسدی، علیرضا، ص27</ref>. بدوی در این کتاب، ضمن بررسی انواع شطحیات، یکی از عناصر شطح را سخن گفتن با صیغه متکلم به جای خداوند دانسته و معقتقد است شطح واقعی، فقط جملاتی است که چنین ساختاری داشته باشد<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>. | شطحیات صوفیه، از تراث ادبیات عرفانی فارسی است که از قرن سوم با ماجرای بر دار کردن [[حلاج، حسین بن منصور|حسین بن منصور حلاج]] (متوفی 309ق) و ممنوعیت یافتن چنین سخنانی، در معرکه آراء صوفیه قرار گرفت و رد یا پذیرش آن توسط فرق صوفیه، به نحوی نمادین خبر از مبانی معرفتشناسی آنها میداد. شطحیات صوفیه علیرغم کثرت مضامین در دستههای موضوعی خاصی قابل تقسیمند که مهمترین آنها دعاوی مختلف و طعن و بی حرمتی به دین هستند<ref>اسدی، علیرضا، ص27</ref>. بدوی در این کتاب، ضمن بررسی انواع شطحیات، یکی از عناصر شطح را سخن گفتن با صیغه متکلم به جای خداوند دانسته و معقتقد است شطح واقعی، فقط جملاتی است که چنین ساختاری داشته باشد<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>. | ||
وی در ابتدا، ضمن بررسی ظاهر و عناصر شطح مانند شدت وجد، به وجود آمدن حالت سکر و...<ref>متن کتاب، ص7- 22</ref>، به تعریف شطح در میان صوفیه پرداخته<ref>همان، ص23</ref> و سپس، تاریخ شطحیات را مورد بررسی قرار داده است<ref>همان، ص25</ref>. | وی در ابتدا، ضمن بررسی ظاهر و عناصر شطح مانند شدت وجد، به وجود آمدن حالت سکر و...<ref>متن کتاب، ص7- 22</ref>، به تعریف شطح در میان صوفیه پرداخته<ref>همان، ص23</ref> و سپس، تاریخ شطحیات را مورد بررسی قرار داده است<ref>همان، ص25</ref>. | ||
بررسی دیدگاه معاصرین بسطامی، همچون جنید و شبلی پیرامون شطحیات وی، از جمله مطالب مهم کتاب میباشد<ref>همان، ص39- 41</ref>. نویسنده معتقد است تأویلات کسانی چون جنید و دیگران از شطحیات بایزید، بیرون از مقصود حقیقی وی بوده و در حقیقت برای تبرئه اوست<ref>ر.ک: حسینی، مریم، ص862</ref>. | بررسی دیدگاه معاصرین بسطامی، همچون [[جنید بغدادی، جنید بن محمد|جنید]] و شبلی پیرامون شطحیات وی، از جمله مطالب مهم کتاب میباشد<ref>همان، ص39- 41</ref>. نویسنده معتقد است تأویلات کسانی چون [[جنید بغدادی، جنید بن محمد|جنید]] و دیگران از شطحیات بایزید، بیرون از مقصود حقیقی وی بوده و در حقیقت برای تبرئه اوست<ref>ر.ک: حسینی، مریم، ص862</ref>. | ||
در کتاب «النور»، ضمن اشاره به مناقب بایزید بسطامی<ref>متن کتاب النور، ص58</ref>، دیدگاه نابلسی پیرامون مسأله وحدت وجود، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است<ref>همان، ص189</ref>. | در کتاب «النور»، ضمن اشاره به مناقب بایزید بسطامی<ref>متن کتاب النور، ص58</ref>، دیدگاه [[نابلسی، عبدالغنی بن اسماعیل|نابلسی]] پیرامون مسأله وحدت وجود، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است<ref>همان، ص189</ref>. | ||
شرح حال بایزید در آثاری همچون | شرح حال بایزید در آثاری همچون «[[مرآة الزمان؛ الجزء الثانی عشر|مرآة الزمان]]» [[ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی|سبط ابن جوزی]]، «[[نفحات الأنس]]» [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمن جامی]] و «[[طبقات الصوفية (للسلمي)|طبقات الصوفیه]]» [[سلمی، محمد بن حسین|ابوعبدالرحمن سلمی]]، به صورت ملحقات، در پایان کتاب افزوده شده است<ref>همان، ص203- 226</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == |
نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۴۱
شطحات الصوفیة | |
---|---|
پدیدآوران | بدوی، عبدالرحمن (نويسنده) |
ناشر | وکالة المطبوعات |
مکان نشر | کویت |
سال نشر | 13سده |
چاپ | 1 |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | ب4ش6 285/6 BP |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شطحات الصوفیة اثر عبدالرحمن بدوی، کتابی است که در آن، به بررسی سخنان و شطحیات بایزید بسطامی، بزرگترین عارف و صوفی قرن سوم هجری پرداخته شده و به ضمیمه کتاب «النور من کلمات ابی طیفور» نوشته محمد ابن علی سهلگی که کتابی است در بیان مناقب و احوال بایزید، منتشر شده است.
شطحیات صوفیه، از تراث ادبیات عرفانی فارسی است که از قرن سوم با ماجرای بر دار کردن حسین بن منصور حلاج (متوفی 309ق) و ممنوعیت یافتن چنین سخنانی، در معرکه آراء صوفیه قرار گرفت و رد یا پذیرش آن توسط فرق صوفیه، به نحوی نمادین خبر از مبانی معرفتشناسی آنها میداد. شطحیات صوفیه علیرغم کثرت مضامین در دستههای موضوعی خاصی قابل تقسیمند که مهمترین آنها دعاوی مختلف و طعن و بی حرمتی به دین هستند[۱]. بدوی در این کتاب، ضمن بررسی انواع شطحیات، یکی از عناصر شطح را سخن گفتن با صیغه متکلم به جای خداوند دانسته و معقتقد است شطح واقعی، فقط جملاتی است که چنین ساختاری داشته باشد[۲].
وی در ابتدا، ضمن بررسی ظاهر و عناصر شطح مانند شدت وجد، به وجود آمدن حالت سکر و...[۳]، به تعریف شطح در میان صوفیه پرداخته[۴] و سپس، تاریخ شطحیات را مورد بررسی قرار داده است[۵].
بررسی دیدگاه معاصرین بسطامی، همچون جنید و شبلی پیرامون شطحیات وی، از جمله مطالب مهم کتاب میباشد[۶]. نویسنده معتقد است تأویلات کسانی چون جنید و دیگران از شطحیات بایزید، بیرون از مقصود حقیقی وی بوده و در حقیقت برای تبرئه اوست[۷].
در کتاب «النور»، ضمن اشاره به مناقب بایزید بسطامی[۸]، دیدگاه نابلسی پیرامون مسأله وحدت وجود، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است[۹].
شرح حال بایزید در آثاری همچون «مرآة الزمان» سبط ابن جوزی، «نفحات الأنس» عبدالرحمن جامی و «طبقات الصوفیه» ابوعبدالرحمن سلمی، به صورت ملحقات، در پایان کتاب افزوده شده است[۱۰].
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- اسدی، علیرضا، «تاملی در موضوعات، صورت، ساخت و سبک شطحیات صوفیه»، پایگاه مجلات تخصصی نور، سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب) زمستان 1390- شماره 14، به آدرس:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1385721/
- حسینی، مریم، «زیباییشناسی زبان عرفانی بایزید بسطامی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مطالعات شهریارپژوهی، فروردین 1400، سال هشتم- شماره 28، به آدرس:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1762098/