فرهنگ واژگان قرآن کریم

فرهنگ واژگان قرآن کریم
پدیدآوران	قمی، عباس (نويسنده) انصاری، غلامحسین (مترجم)
عنوان‌های دیگر	الدر النظیم في لغات القرآن العظیم. فارسی ** ترجمه کتاب الدر النظیم في لغات القرآن العظیم
ناشر	سازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1395ش
چاپ	5
شابک	‎978-964-304-216-5
موضوع	قرآن - واژه‌نامه‎‌‌ها
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ق8 د4041 68 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، فرهنگ (ابهام زدایی) را ببینید.

فرهنگ واژگان قرآن کریم، عنوان ترجمه کتاب «الدر النظيم في لغات القرآن العظيم» شیخ عباس قمی، توسط غلامحسین انصاری است که پنجمین چاپش در سال 1395ش به طبع رسیده است.

در مقدمه مترجم می‌خوانیم: به نظرم تابستان سال 1382ش بود، که دفتری شامل ترجمه بخشی از کتاب «الدر النظيم في لغات القرآن العظيم» تألیف محدث قمی را که قبلا به درخواست یکی از دوستان به‌عنوان کمک و منبعی برای یکی از کارهای تحقیقی دوره کارشناسی ارشد معارف اسلامی وی نگاشته بودم، به دوست مهربان و نیک‌اندیشم محمدرضا جباران، نشان دادم. او با نگاهی به آن دست‌نوشته‌ها و با توجه به متن کتاب، که اثر عالمی مشهور در حوزه‌های علمیه بود، تکمیل آن را به این بنده پیشنهاد فرمودند... در اوایل اسفندماه با انگیزه به یادگار نهادن اثری قرآنی، همدمی با کتاب آسمانی و زندگی در سایه‌سار آن، این کار که پیش‌تر به‌صورت نیمه‌کاره انجام شده بود از سر گرفته شد و اوایل مهرماه سال بعد به پایان رسید.

از ویژگی‌های الدر النظيم موارد زیر را می‌توان یاد کرد:

1. کتابی است کم‌حجم که اکثر واژگان غریب یا کمتر مأنوس را معنا کرده و آیاتی را که در فهم معنایشان میان مفسران اختلاف نظر وجود دارد با معنای برگزیده خویش مطرح ساخته است.
2. در بعضی از بخش‌های کتاب، بحث‌های نحوی و لغت‌شناسی دقیقی مطرح شده است.
3. در اکثر موارد به ذکر معانی لغات بسنده گردیده، اما در صورت نیاز، به شرح و بسط مفاهیم آیات نیز پرداخته شده است.
4. قسمتی از واژگان با اتکا به روایات ائمه اطهار، تفسیر یا تأویل شده‌اند و این امر نشانه گرایش نویسنده آن به تفاسیر روایی است.
5. در این کتاب نزدیک به هزاروسیصد واژه اصلی و چندین برابر آن، لغات برگرفته و مشتق از آنها ترجمه و تفسیر شده‌اند.

نکاتی که در ترجمه مورد توجه مترجم قرار گرفته به شرح زیر است:

1. چون مؤلف بزرگوار برای تعداد اندکی از لغات شاهد قرآنی ذکر کرده، مترجم برای اتمام فایده برای همه واژگان نمونه‌ای از آیات قرآنی را ارائه داده که در داخل [] قرار داده شده‌اند.
2. ترتیب لغات در متن عربی بر اساس حرف اول و حرف آخر کلمات است، اما در ترجمه، همانند مفردات راغب اصفهانی، المنجد و دیگر فرهنگ‌های معتبر، با توجه به حروف اول و دوم کلمه، تنظیم یافته است.
3. متن عربی اشعاری که مرحوم محدث قمی به آنها استناد جسته، به‌منظور استفاده بیشتر خوانندگان، همراه با معنای فارسی آنها ذکر شده است.
4. همه تلفظ‌های کلماتی که تلفظ‌های مختلف دارند، به‌طور کامل ضبط شده است.
5. پاورقی‌هایی که با حرف «م» متمایز شده، از مترجم است.

منابع مقاله

سرآغاز (مقدمه مترجم).