۸۴٬۲۸۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''ترشيح العلل في شرح الجمل'''، اثر صدر الافاضل قاسم بن حسین خوارزمی (متوفی 617ق)، شرحی است بر کتاب | '''ترشيح العلل في شرح الجمل'''، اثر [[خوارزمی، قاسم بن حسین|صدر الافاضل قاسم بن حسین خوارزمی]] (متوفی 617ق)، شرحی است بر کتاب «[[الجمل في النحو(زجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق)|الجمل في النحو]]» نوشته [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمان|عبدالقادر جرجانی]] که با تحقیق [[عمیری، عادل محسن سالم|عادل محسن سالم عمیری]] به چاپ رسیده است. | ||
«الجمل في النحو» از مهم‌ترین آثار جرجانی است. این کتاب را شرح یا اختصار کتاب دیگر او، یعنی «العوامل المأة» دانسته‌اند. الجمل در 5 فصل تنظیم شده؛ فصل اول به مقدمات اختصاص یافته و سه فصل آن درباره عوامل (فعل‌ها، حرف‌ها و اسم‌ها) است و فصل پنجم کتاب درباره مسائل گوناگون نحو مانند اقسام جمله می‌باشد. به دلیل اهمیت فراوان این کتاب، شروح بسیاری بر آن نوشته شده است که اثر حاضر، از جمله آنها می‌باشد<ref>ر.ک: قربانی زرین، باقر، ج10، ص170-175</ref>. | «الجمل في النحو» از مهم‌ترین آثار [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمان|جرجانی]] است. این کتاب را شرح یا اختصار کتاب دیگر او، یعنی «العوامل المأة» دانسته‌اند. الجمل در 5 فصل تنظیم شده؛ فصل اول به مقدمات اختصاص یافته و سه فصل آن درباره عوامل (فعل‌ها، حرف‌ها و اسم‌ها) است و فصل پنجم کتاب درباره مسائل گوناگون نحو مانند اقسام جمله می‌باشد. به دلیل اهمیت فراوان این کتاب، شروح بسیاری بر آن نوشته شده است که اثر حاضر، از جمله آنها می‌باشد<ref>ر.ک: قربانی زرین، باقر، ج10، ص170-175</ref>. | ||
متن اثر حاضر، با وجود حجم کم، یکی از اختصارات مفید و بسیار مهم در علم نحو عربی محسوب می‌شود که دربردارنده عصاره تفکر نحوی نویسنده آن و خلاصه‌ای از تجربیات وی در این علم بوده و دارای ویژگی‌هایی است که باعث توجه بسیاری از نحات به آن و نوشتن شرح و تعلیل برای عبارات و مطالب آن شده است. شرح حاضر، که اثر فکری یکی از نحویان مشهور و دارای مکانت علمی والایی است، اهتمام عظیمی به «علل نحوی» داشته و ازآنجاکه کتب نحوی در موضوع علل، اندک است، لذا اثر حاضر از اهمیتی خاص برخوردار است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-6</ref>. | متن اثر حاضر، با وجود حجم کم، یکی از اختصارات مفید و بسیار مهم در علم نحو عربی محسوب می‌شود که دربردارنده عصاره تفکر نحوی نویسنده آن و خلاصه‌ای از تجربیات وی در این علم بوده و دارای ویژگی‌هایی است که باعث توجه بسیاری از نحات به آن و نوشتن شرح و تعلیل برای عبارات و مطالب آن شده است. شرح حاضر، که اثر فکری یکی از نحویان مشهور و دارای مکانت علمی والایی است، اهتمام عظیمی به «علل نحوی» داشته و ازآنجاکه کتب نحوی در موضوع علل، اندک است، لذا اثر حاضر از اهمیتی خاص برخوردار است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-6</ref>. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
# شرح، بیشتر به‌صورت سؤال و جواب صورت گرفته است؛ بدین صورت که شارح ابتدا سؤالات مفروض و احتمالی به‌وجودآمده از متن را مطرح نموده و سپس، بدان پاسخ داده و به توضیح مطلب، پرداخته است. | # شرح، بیشتر به‌صورت سؤال و جواب صورت گرفته است؛ بدین صورت که شارح ابتدا سؤالات مفروض و احتمالی به‌وجودآمده از متن را مطرح نموده و سپس، بدان پاسخ داده و به توضیح مطلب، پرداخته است. | ||
# وجود احالات و مراجعات فراوان در متن، به‌منظور جلوگیری از تکرار و اعاده مطالب که این امر، نشان‌دهنده دقت بالای شارح به ارتباط اجزای کتاب با یکدیگر می‌باشد. | # وجود احالات و مراجعات فراوان در متن، به‌منظور جلوگیری از تکرار و اعاده مطالب که این امر، نشان‌دهنده دقت بالای شارح به ارتباط اجزای کتاب با یکدیگر می‌باشد. | ||
# شارح احیانا فصولی را در داخل شرح منعقد نموده و در آنها مطالبی را که جرجانی در متن ذکر کرده، توسعه داده است. | # شارح احیانا فصولی را در داخل شرح منعقد نموده و در آنها مطالبی را که [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمان|جرجانی]] در متن ذکر کرده، توسعه داده است. | ||
# رعایت اختصار در توضیح مطالب<ref>ر.ک: متن کتاب، ص38-39</ref>. | # رعایت اختصار در توضیح مطالب<ref>ر.ک: متن کتاب، ص38-39</ref>. | ||