قصیده عشقیه در حقیقت عشق الهی

قصیده عشقیه در حقیقت عشق الهی
پدیدآوران	نیریزی، سید قطب‌الدین محمد (نویسنده) ذاکر عباسعلی، محمدرضا (مصحح و مقدمه‌نویس)
ناشر	انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1383ش.
چاپ	چاپ یکم
شابک	‎964-7874-58-8
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏ن?ق? / 286/9 BP

قصیده عشقیه در حقیقت عشق الهی، اثر سید قطب‌الدین محمد نی‌ریزی شیرازی با ترجمه، تصحیح و تعلیق محمدرضا ذاکر عباسعلی، پیرامون عشق پروردگار است.

قصیده عشقیه، مجموعه منظومی است که به مشرب عرفای ربانی در بیان اطوار حقیقت عشق و اشراق انوار آن در قلوب عاشقان و عارفان سروده شده است و مشتمل بر سه بخش اساسیِ ترجمه غزل عطار، قصیده عشقیه و صفیر العارفین است که به هر سه، قصیده عشقیه گفته می‌شود. ترجمه غزل عطار از بیت 1 تا 12 می‌باشد که حدود سال 1115ق، سید قطب‌الدین در برخورد و توجه به غزل معروف شیخ فریدالدین عطار نیشابوری با مطلع:

ز سگان کویت ای جان که دهد مرا نشانی

که ندیدم از تو بویی و گذشت زندگانی

به نظم عربی سروده است. سید اظهار می‌دارد: سی سال بعد در سال 1145ق، به‌مقتضای حال و مقام با همان بحر و قافیه، قصیده قافیه‌ای را که نام آن را عشقیه نهاد، سرود که شامل ابیات 13 تا 294 و 493 تا 654 است؛ که در اثنای آن، ابیات مثنوی و قافیه‌های دیگر نیز مشاهده می‌شود. بر این اساس قصیده قافیه متشکل از 379 بیت می‌باشد. جناب سید در اثنای قصیده عشقیه در اشاره هفتم از بیت 295 تا 492 اشاره به قصیده رائیه صفیر العارفین می‌کند. موضوع این قصیده سلطنت و قدرت عشق است که عاشق را تحت تسلط خویش آورده و مزاج او را تبدیل و تعویض می‌کند و همچنین تجلیات عشق بر عاشق می‌باشد که قلب وی را مهبط انوار الهی و کانون اشراقات معنوی می‌نماید و نیز به همین مناسبت بوده است که در منظومه عشقیه بدان استشهاد گردیده است.

منابع مقاله

مقدمه مصحح بر کتاب.