تفسیر جابر الجعفي صاحب الإمام‌ الباقر عليه‌السلام

تفسیر جابر الجعفی صاحب الإمام‌ الباقر علیه‌السلام
پدیدآوران	عبدالساده، رسول کاظم (نویسنده)
عنوان‌های دیگر	تفسیر جابر الجعفی
ناشر	الاعتصام مرکز الأمیر لإحیاء التراث الإسلامی
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا] عراق - نجف اشرف
سال نشر	1429ق.
چاپ	چاپ یکم
شابک	‎978-964-7174-14-9
موضوع	تفاسیر شیعه
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏ت‎‏7 / 93 BP

تفسیر جابر الجعفی از اولین تفاسیر مفقود شده شیعه است که در اکثر منابع شیعه از آن یاد شده است. تحقیق و گردآوری کتاب به قلم

از اولین تفاسیر مفقود شده شیعه است که نامش در اکثر مصادر شیعه آمده است؛ مثلاً ابن شهر آشوب در مناقب در دو جا از جزء دوم کتابش از این تفسیر یاد کرده است.‏

این تفسیر منتسب به جابر جعفی از اصحاب امام باقر(ع) است که برای اولین بار برای محققین و مفسرین منتشر شده است. این تفسیر از تفاسیر متقدم مهم و مفقوده است؛‏ و محقق اثر آن را از منابع حدیثی شیعه گردآوری و با هم مقابله کرده است. وی سپس روایات را به حسب سور قرآنی توزیع و به حسب ترتیب داخل سوره مرتب کرده است.

تفسیر جابر توسط امام صادق و امام رضا(ع) ستایش شده و نزد اصحاب ائمه(ع) معروف و رایج بوده است و اصحاب از علنی کردن آن نزد عموم مردم و کسانی که مراد ائمه(ع) را از تفسیر درک نمی‌کرده‌اند، پرهیز می‌کرده‌اند؛ چراکه از تفاسیر باطنی قرآن کریم است. آغاز این تفسیر با پاسخ‌های امام باقر(ع) به جابر در پاسخ به سوالات تفسیری اوست که آیه آیه مطرح شده و بیشتر این کتاب را دربرگرفته است.‏ ذریح محاربی می‌گوید از امام صادق(ع) از جابر جعفی و روایات او پرسیدم. تا سه بار پرسشم را تکرار کردم. آنحضرت فرمود: ای ذریح ذکر جابر را رها کن؛ چراکه انسان‌های پست احادیث جابر را می‌شنوند و شماتت می‌کنند یا فرمود: احادیث را ضایع می‌کنند.‏

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.