التفسير الصوفي الفلسفي للقرآن الكريم

التفسير الصوفي الفلسفي للقرآن الکريم
پدیدآوران	عرابی، محمد غازی (نویسنده)
ناشر	دار البشائر
مکان نشر	سوریه - دمشق
سال نشر	1426ق. = 2006م.
چاپ	یکم
موضوع	تفاسير اهل سنت - قرن 14، تفاسير فلسفی - قرن 14
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	‏ /ع4ت7 / 98 BP

التفسیر الصوفی الفلسفی للقرآن الکریم، تألیف محمد غازی عرابی از جمله تفاسیر معاصر است که آیات قرآن کریم را از دیدگاه تصوف و فلسفه تفسیر و تبیین کرده است. در این کتاب در دو جلد تمام آیات قرآن کریم تفسیر شده است.

در مقدمه کتاب، به نقل از کتاب دراسات صوفیه چنین آمده که رمزی بودن اسامی موسی، خضر و فرعون، خطای در فهم و اعتقاد است؛ چراکه موسی شخص معینی بوده است. خضر و فرعون نیز همینطور و قرآن داستان‌های آنها را برای ما بیان می‌کند.‏

در جلد اول از تا انتهای سوره انبیاء و در جلد دوم نیز از ابتدای سوره حج تا انتهای قرآن کریم تفسیر شده است. اشاره به دیدگاه ارسطو و افلاطون در خصوص علم پروردگار به جزئیات در تفسیر آیه 66 سوره انفال «الئن خفف الله عنکم...» از جمله موضوعات فلسفی که نویسنده به تفصیل به آن پرداخته است.‏

از جهت دیگر، نگاه متصوفه با دیدی باطنی‌ و معنوی‌ به آیات می نگرند و آن را جدای از ظاهر قـرآن بررسی می نمایند. در تفسیر آیه 107 سوره انبیاء «و ما ارسلناک الا رحمة للعلمین» چنین می‌خوانیم: «ارسال به معنای صدور است و با توجه به حدیث رسول الله(ص) خطاب به جابر: «اول ما خلق الله نور نبیک یا جابر»، صوفیه این آیه را این‌گونه تفسیر می‌کنند: نبی(ص) دو حقیقت معنا و ظاهر دارد؛ معنای نبی همان نور قدیم است که از حق ازلی تشعشع یافته است. از این نور به رحمت توصیف شده است؛ چراکه هر معقولی شعاعی از این نور است. و به همین جهت هر تعلم و فهم و ادراک و آگاهی از جمال حق مطلق با بقیه صفات فضلی از این نور است.‏

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.