۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==معرفی اجمالی «منهج المقال»== | ==معرفی اجمالی «منهج المقال»== | ||
«[[منهج المقال في تحقيق أحوال الرجال|منهج المقال]]» که در بین سه اثر رجالى استرآبادی، به «رجال کبیر» مشهور است، شامل سه جزء بوده که در آن نام‌ها به‌ترتیب حروف الفباى حرف اول و دوم، تنظیم شده‌اند<ref>ر.ک: بی‌نام، ویکی‌نور</ref>. | «[[منهج المقال في تحقيق أحوال الرجال|منهج المقال]]» که در بین سه اثر رجالى استرآبادی، به «رجال کبیر» مشهور است، شامل سه جزء بوده که در آن نام‌ها به‌ترتیب حروف الفباى حرف اول و دوم، تنظیم شده‌اند<ref>[[%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84_%D9%81%D9%8A_%D8%AA%D8%AD%D9%82%D9%8A%D9%82_%D8%A3%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%84|ر.ک: بی‌نام، ویکی‌نور]]</ref>. | ||
در این کتاب، نام کتاب‌هاى رجالى مورد استفاده و استناد نویسنده، ذکر شده و براى آنها رمزهایى تعیین شده است و مدارک مورد استناد نویسنده، ذکر گردیده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | در این کتاب، نام کتاب‌هاى رجالى مورد استفاده و استناد نویسنده، ذکر شده و براى آنها رمزهایى تعیین شده است و مدارک مورد استناد نویسنده، ذکر گردیده است<ref>[[wikinoor.ir/منهج_المقال_في_تحقيق_أحوال_الرجال|ر.ک: همان]]</ref>. | ||
این اثر، جامع‌ترین کتاب رجالى، است که به‌واسطه تألیف آن، مؤلفش را به صاحب رجال شهرت داده و بازمى‌شناساند<ref>ر.ک: همان</ref>. | این اثر، جامع‌ترین کتاب رجالى، است که به‌واسطه تألیف آن، مؤلفش را به صاحب رجال شهرت داده و بازمى‌شناساند<ref>[[wikinoor.ir/منهج_المقال_في_تحقيق_أحوال_الرجال|ر.ک: همان]]</ref>. | ||
کثرت تعلیقات و حواشى که بر کتاب زده شده، حکایت از اهمیت این کتاب و پذیرش آن از سوى محققین دارد<ref>ر.ک: همان</ref>. | کثرت تعلیقات و حواشى که بر کتاب زده شده، حکایت از اهمیت این کتاب و پذیرش آن از سوى محققین دارد<ref>[[wikinoor.ir/منهج_المقال_في_تحقيق_أحوال_الرجال|ر.ک: همان]]</ref>. | ||
==معرفی اجمالی حاشیه== | ==معرفی اجمالی حاشیه== | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
===شیوه کار محقق و مؤلف=== | ===شیوه کار محقق و مؤلف=== | ||
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق، آغاز شده است که در آن، ابتدا به شرح حال مؤلف پرداخته شده و اطلاعات مفید و جامعی از وی، شامل ولادت و رشد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>، شیوخ در اجازه<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>، شاگردان و اجازه‌گرفتگان برای روایت<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>، تألیفات و آثار<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>، وفات و مدفن<ref>ر.ک: همان، ص26</ref>، اشعار<ref>ر.ک: همان، ص27</ref> و اولاد<ref>ر.ک: همان، ص28</ref> در اختیار خواننده قرار گرفته و سپس، ضمن اشاره به اهمیت کتاب<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>، به توضیح شیوه کار نویسنده و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در کتاب، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | کتاب با مقدمه مفصلی از محقق، آغاز شده است که در آن، ابتدا به شرح حال مؤلف پرداخته شده و اطلاعات مفید و جامعی از وی، شامل ولادت و رشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=7&viewType=pdf ر.ک: مقدمه محقق، ص7]</ref>، شیوخ در اجازه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=10&viewType=pdf ر.ک: همان، ص10]</ref>، شاگردان و اجازه‌گرفتگان برای روایت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=13&viewType=pdf ر.ک: همان، ص13]</ref>، تألیفات و آثار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=14&viewType=pdf ر.ک: همان، ص14]</ref>، وفات و مدفن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=26&viewType=pdf ر.ک: همان، ص26]</ref>، اشعار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=27&viewType=pdf ر.ک: همان، ص27]</ref> و اولاد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=28&viewType=pdf ر.ک: همان، ص28]</ref> در اختیار خواننده قرار گرفته و سپس، ضمن اشاره به اهمیت کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=30&viewType=pdf ر.ک: همان، ص30]</ref>، به توضیح شیوه کار نویسنده و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در کتاب، پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=30&viewType=pdf ر.ک: همان]</ref>. | ||
مؤلف، عنوان‌هایی را با تعبیر «ملحق» به کتاب افزوده است و حاشیه خودش بر این کتاب را با تعبیر «أقول» آورده است. وی به‌مناسبت‌های مختلف، به بررسی شیوه‌ها و مبانی مؤلفان در حوزه علم رجال پرداخته و اصطلاحات و شیوه «[[منهج المقال في تحقيق أحوال الرجال|منهج المقال]]» را به‌تفصیل، توضیح داده است. | مؤلف، عنوان‌هایی را با تعبیر «ملحق» به کتاب افزوده است و حاشیه خودش بر این کتاب را با تعبیر «أقول» آورده است. وی به‌مناسبت‌های مختلف، به بررسی شیوه‌ها و مبانی مؤلفان در حوزه علم رجال پرداخته و اصطلاحات و شیوه «[[منهج المقال في تحقيق أحوال الرجال|منهج المقال]]» را به‌تفصیل، توضیح داده است. | ||
آن‌گونه که مؤلف در آغاز مقدمه گفته، کتاب مشتمل بر اقوال متقدمین و متأخرین در این فن است. مؤلف چون کتاب «[[منهج المقال في تحقيق أحوال الرجال|منهج المقال]]» را مشتمل بر جمیع مطالب رجال دانسته، کتاب خود را حاشیه‌ای بر آن برشمرده و حواشی علمای هم‌عصر وی را نیز به این کتاب منضم نموده است<ref>ر.ک: بی‌نام، طرح‌های در حال اجرای مراکز پژوهشی، ص164</ref>. | آن‌گونه که مؤلف در آغاز مقدمه گفته، کتاب مشتمل بر اقوال متقدمین و متأخرین در این فن است. مؤلف چون کتاب «[[منهج المقال في تحقيق أحوال الرجال|منهج المقال]]» را مشتمل بر جمیع مطالب رجال دانسته، کتاب خود را حاشیه‌ای بر آن برشمرده و حواشی علمای هم‌عصر وی را نیز به این کتاب منضم نموده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/500/164 ر.ک: بی‌نام، طرح‌های در حال اجرای مراکز پژوهشی، ص164]</ref>. | ||
===ویژگی‌های کتاب=== | ===ویژگی‌های کتاب=== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
# تصریح مؤلف بر روایاتی که در ترجمه برخی از رجال، مفید بوده و علمای این فن، از آن غفلت کرده‌اند؛ | # تصریح مؤلف بر روایاتی که در ترجمه برخی از رجال، مفید بوده و علمای این فن، از آن غفلت کرده‌اند؛ | ||
# اشاره به مباحث غیر رجالی، مانند مباحث تاریخی، از جمله بیعت عقبه و بیعت شجره؛ | # اشاره به مباحث غیر رجالی، مانند مباحث تاریخی، از جمله بیعت عقبه و بیعت شجره؛ | ||
# انجام استقصای تام نسبت به برخی از روات، پیرامون کسانی که آن راوی، از آنها روایت کرده و یا کسانی که از آن راوی، روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص30</ref>. | # انجام استقصای تام نسبت به برخی از روات، پیرامون کسانی که آن راوی، از آنها روایت کرده و یا کسانی که از آن راوی، روایت کرده‌اند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=30&viewType=pdf ر.ک: مقدمه محقق، ص30]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
نسخه خطی این کتاب با خط مؤلف، در کتابخانه‌های ایران موجود است. | نسخه خطی این کتاب با خط مؤلف، در کتابخانه‌های ایران موجود است. | ||
کار تصحیح این کتاب در گروه احیا و تصحیح مؤسسه، در حال اجراست<ref>ر.ک: بی‌نام، طرح‌های در حال اجرای مراکز پژوهشی، ص164</ref>. | کار تصحیح این کتاب در گروه احیا و تصحیح مؤسسه، در حال اجراست<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/500/164 ر.ک: بی‌نام، طرح‌های در حال اجرای مراکز پژوهشی، ص164]</ref>. | ||
از جمله اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، عبارتند از: | از جمله اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، عبارتند از: | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
فهارس «آیات»، «روایات»، «اصطلاحات و مسائل مورد بحث»، «کتاب‌های مذکور در متن»، «اماکن و شهرها»، «قبایل، بیوت و فرق»، «مصادر مورد استفاده محقق» و «مطالب»، در انتهای کتاب آمده است. | فهارس «آیات»، «روایات»، «اصطلاحات و مسائل مورد بحث»، «کتاب‌های مذکور در متن»، «اماکن و شهرها»، «قبایل، بیوت و فرق»، «مصادر مورد استفاده محقق» و «مطالب»، در انتهای کتاب آمده است. | ||
در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص367</ref> و اشاره به اختلاف نسخ<ref>ر.ک: همان، 357</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص366</ref>. | در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=367&viewType=pdf ر.ک: پاورقی، ص367]</ref> و اشاره به اختلاف نسخ<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=357&viewType=pdf ر.ک: همان، 357]</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36444/%D8%A5%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8?pageNumber=366&viewType=pdf ر.ک: همان، ص366]</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:علم الحدیث]] | |||
[[رده:مباحث خاص علم الحدیث]] | |||
[[رده:فروردین(1401)]] | |||