ترجمه گویا و شرح فشردهای بر نهجالبلاغه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
}} | }} | ||
'''ترجمه گويا و شرح فشردهاى بر نهجالبلاغه'''، تألیف [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر مكارم شيرازى]] به زبان فارسى ترجمه روان از كتاب نهجالبلاغه مىباشد كه در سه جلد آورده شده است. | '''ترجمه گويا و شرح فشردهاى بر نهجالبلاغه'''، تألیف [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر مكارم شيرازى]] به زبان فارسى ترجمه روان از كتاب نهجالبلاغه مىباشد كه در سه جلد آورده شده است. | ||
كتاب، يكى از ترجمه خوب و روان درباره نهجالبلاغه مىباشد كه در سالهاى نزدیک انجام گرفته است. ايشان اين كتاب را با كمك آقايان محمدرضا آشتيانى و [[امامي، محمدجعفر|محمد جعفر امامى]] تهيه و تدوين نمودهاند. | كتاب، يكى از ترجمه خوب و روان درباره نهجالبلاغه مىباشد كه در سالهاى نزدیک انجام گرفته است. ايشان اين كتاب را با كمك آقايان [[محمدرضا آشتيانى]] و [[امامي، محمدجعفر|محمد جعفر امامى]] تهيه و تدوين نمودهاند. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۵۲: | خط ۵۱: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مقدمه مؤلف، درباره نهجالبلاغه و محتواى آن مىباشد و چند سؤال مهم درباره نهجالبلاغه بخشى از مقدمه كتاب است كه در آن به سؤالاتى همانند؛ چگونه خطبهها و كلمات حفظ شده و عين الفاظ و سخنان امام عليهالسلام براى ما نقل گرديده است...؟ يا [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]] اين مطالب را از چه كتابهایى نقل كرده و چگونه است كه آن كتابها در اختيار ما نيست و سومين سؤال ايراداتى است كه درباره اين كتاب گرفتهاند؟ | مقدمه مؤلف، درباره نهجالبلاغه و محتواى آن مىباشد و چند سؤال مهم درباره نهجالبلاغه بخشى از مقدمه كتاب است كه در آن به سؤالاتى همانند؛ چگونه خطبهها و كلمات حفظ شده و عين الفاظ و سخنان امام عليهالسلام براى ما نقل گرديده است...؟ يا [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]] اين مطالب را از چه كتابهایى نقل كرده و چگونه است كه آن كتابها در اختيار ما نيست و سومين سؤال ايراداتى است كه درباره اين كتاب گرفتهاند؟<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=9&viewTyp ر.ک: مقدمه، ص9]</ref> | ||
در جواب اين سؤالات ايشان مىگويند، پاسخ مفصل سه سؤال بالا را نویسنده محترم «مصادر نهجالبلاغه و اسانيده» در جزء اول اين كتاب به طور مفصل داده است. | در جواب اين سؤالات ايشان مىگويند، پاسخ مفصل سه سؤال بالا را نویسنده محترم «مصادر نهجالبلاغه و اسانيده» در جزء اول اين كتاب به طور مفصل داده است. | ||
در بخش بعدى اين مقدمه شرح حال [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] امده است و بخشى به عنوان مقدمه [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] «چرا نهجالبلاغه را جمعآورى كردم». | در بخش بعدى اين مقدمه شرح حال [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] امده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=33&viewTy ر.ک: همان، ص33]</ref> و بخشى به عنوان مقدمه [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] «چرا نهجالبلاغه را جمعآورى كردم»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=39&viewTy ر.ک: همان، ص39]</ref>. | ||
باب اول كتاب، خطب نهجالبلاغه است كه مؤلف به صورت اين كه مقدارى از خطبه را نقل كرده و بعد ترجمه آن را آورده | باب اول كتاب، خطب نهجالبلاغه است كه مؤلف به صورت اين كه مقدارى از خطبه را نقل كرده و بعد ترجمه آن را آورده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=46&viewTy ر.ک: متن کتاب، ص46]</ref>؛ همانند: | ||
«خلق الملائكۀ ثمّ فتق ما بين السّموات العلا، فملأهنّ أطوارا من ملائكته، منهم سجود لا يركعون، و ركوع لا ينتصبون، و صافّونلا يتزايلون، و مسبّحون لا يسأمون، لا يغشاهم نوم العيون، و لا سهو العقول، و لا فترۀ الأبدان، و لا غفلۀ النّسيان. و منهم أمناء على وحيه، و ألسنۀ إلى رسله،... | «خلق الملائكۀ ثمّ فتق ما بين السّموات العلا، فملأهنّ أطوارا من ملائكته، منهم سجود لا يركعون، و ركوع لا ينتصبون، و صافّونلا يتزايلون، و مسبّحون لا يسأمون، لا يغشاهم نوم العيون، و لا سهو العقول، و لا فترۀ الأبدان، و لا غفلۀ النّسيان. و منهم أمناء على وحيه، و ألسنۀ إلى رسله،...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=50&viewTy ر.ک: همان، ص 50]</ref> | ||
آفرينش فرشتگان: پس آن گاه آسمانهاى بالا را از هم گشود، و مملو از فرشتگان مختلف ساخت، گروهى از آنان هميشه به سجدهاند و ركوع ندارند، و يا به ركوعند و قيام نمىكنند، و يا در صفوفى كه هرگز از هم پراكنده نمىگردد، قرار دارند، و يا همواره تسبيح مىگويند و هرگز خسته نمىشوند، هيچ گاه خواب چشمان آنها را نمىپوشاند،...» | آفرينش فرشتگان: پس آن گاه آسمانهاى بالا را از هم گشود، و مملو از فرشتگان مختلف ساخت، گروهى از آنان هميشه به سجدهاند و ركوع ندارند، و يا به ركوعند و قيام نمىكنند، و يا در صفوفى كه هرگز از هم پراكنده نمىگردد، قرار دارند، و يا همواره تسبيح مىگويند و هرگز خسته نمىشوند، هيچ گاه خواب چشمان آنها را نمىپوشاند،...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=51&viewTy ر.ک: همان، ص51]</ref>» | ||
مؤلف، در بخش بعدى مطالبى را درباره خطب نهجالبلاغه آورده است و در اول بحث اين گونه بيان مىدارد كه «در اين بخش جملههاى به ظاهر پيچيده نهجالبلاغه كه نياز به توضيح دارد؛ به طور فشرده تشريح مىشود. قسمتهاى تاريخى كه مسير خطبهها و بحثها را روشن مىسازد، بيان مىگردد. | مؤلف، در بخش بعدى مطالبى را درباره خطب نهجالبلاغه آورده است و در اول بحث اين گونه بيان مىدارد كه «در اين بخش جملههاى به ظاهر پيچيده نهجالبلاغه كه نياز به توضيح دارد؛ به طور فشرده تشريح مىشود. قسمتهاى تاريخى كه مسير خطبهها و بحثها را روشن مىسازد، بيان مىگردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=262&viewTy ر.ک: همان، ص262]</ref>. | ||
در بخشهاى بعدى، معناى لغات مشكل و مدارک نهجالبلاغه آمده است. در قسمت دوم بيان شده است كه «بر خلاف پندار بعضى نهجالبلاغه كتابى نيست كه مدرک آن تنها به [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] برسد، بلكه قبل از او و در عصر او محتويات نهجالبلاغه را ديگران به طور پراكنده در كتابهایشان نقل كردهاند، تنها كارى كه مرحوم [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] كرده اين است كه آنها را با ذوق و سليقه سرشار خود گردآورى و گلچين كرده است...». | در بخشهاى بعدى، معناى لغات مشكل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=417&viewTy ر.ک: همان، ص417]</ref> و مدارک نهجالبلاغه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=453&viewTy ر.ک: همان، ص453]</ref> آمده است. در قسمت دوم بيان شده است كه «بر خلاف پندار بعضى نهجالبلاغه كتابى نيست كه مدرک آن تنها به [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] برسد، بلكه قبل از او و در عصر او محتويات نهجالبلاغه را ديگران به طور پراكنده در كتابهایشان نقل كردهاند، تنها كارى كه مرحوم [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] كرده اين است كه آنها را با ذوق و سليقه سرشار خود گردآورى و گلچين كرده است...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?pageNumber=455&viewTy ر.ک: همان، ص455]</ref>». | ||
جلد دوم كتاب، درباره تتمۀ الخطب و توضيح لغات اين بخش و خطب مىباشد. | جلد دوم كتاب، درباره تتمۀ الخطب و توضيح لغات اين بخش و خطب مىباشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=2&pageN ر.ک: همان، ج2، ص10]</ref>. | ||
جلد سوم كتاب، درباره نامههاى حضرت | جلد سوم كتاب، درباره نامههاى حضرت مىباشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=3&pageN ر.ک: همان، ج3، ص2]</ref>؛ همانند: | ||
«من كتاب له عليهالسلام إليهم، بعد فتح البصره | «من كتاب له عليهالسلام إليهم، بعد فتح البصره | ||
و جزاكم اللّه من أهل مصر عن أهل بيت نبيّكم أحسن ما يجزى العاملين بطاعته، و الشّاكرين لنعمته، فقد سمعتم و أطعتم، و دعيتم فأجبتم. | و جزاكم اللّه من أهل مصر عن أهل بيت نبيّكم أحسن ما يجزى العاملين بطاعته، و الشّاكرين لنعمته، فقد سمعتم و أطعتم، و دعيتم فأجبتم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=4&pageN ر.ک: همان، ص4]</ref>. | ||
از نامههاى امام(ع) به اهل كوفه پس از فتح بصره (437.) خداوند به شما اهل اين شهر از ناحيه اهلبيت پيامبرتان جزا و پاداش دهد، بهترين پاداشى كه به عاملان و مطيعان خود و سپاسگزاران نعمتهایش عطا مىكند، چرا كه شنيديد و اطاعت كرديد، دعوت شديد و اجابت | از نامههاى امام(ع) به اهل كوفه پس از فتح بصره (437.) خداوند به شما اهل اين شهر از ناحيه اهلبيت پيامبرتان جزا و پاداش دهد، بهترين پاداشى كه به عاملان و مطيعان خود و سپاسگزاران نعمتهایش عطا مىكند، چرا كه شنيديد و اطاعت كرديد، دعوت شديد و اجابت نموديد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=5&pageN ر.ک: همان، ص5]</ref>» | ||
بخش بعدى اين مجلد كلمات قصار مىباشد. | بخش بعدى اين مجلد كلمات قصار مىباشد. | ||
«و قال عليهالسلام: خالطوا النّاس مخالطۀ إن متّم معها بكوا عليكم، و إن عشتم حنّوا إليكم. | «و قال عليهالسلام: خالطوا النّاس مخالطۀ إن متّم معها بكوا عليكم، و إن عشتم حنّوا إليكم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=214&pageN ر.ک: همان، ص214]</ref>. | ||
با مردم آن چنان معاشرت كنيد كه اگر بميريد بر مرگ شما اشك ريزند و اگر زنده بمانيد به شما عشق ورزند.» | با مردم آن چنان معاشرت كنيد كه اگر بميريد بر مرگ شما اشك ريزند و اگر زنده بمانيد به شما عشق ورزند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=215&pageN ر.ک: همان، ص215]</ref>» | ||
بخش توضيحهاى نهجالبلاغه مبحث بعدى كتاب مىباشد كه خود به چند دسته تقسيم مىباشد. دسته اول توضيحات نهجالبلاغه قسمت وصايا و نامهها را در بر مىگيرد. در اين بخش به توضيحات لغات و بعضى از عبارت وصايا و نامه پرداخته شده است؛ مثل: «محمد بن اسحاق»- متوفاى سال 151 از عمويش «عبدالرحمن بن يسار» نقل مىكند: هنگامى كه على(ع) به سوى «بصره» براى نبرد با «طلحه» و «زبير» حركت كرد، از «ربذه» اين نامه را وسيله «محمد بن جعفر بن ابىطالب و «محمد بن ابىبكر» براى اهل كوفه فرستاد....». | بخش توضيحهاى نهجالبلاغه مبحث بعدى كتاب مىباشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=395&pageN ر.ک: همان، ص385]</ref> كه خود به چند دسته تقسيم مىباشد. دسته اول توضيحات نهجالبلاغه قسمت وصايا و نامهها را در بر مىگيرد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=395&pageN ر.ک: همان، ص395]</ref>. در اين بخش به توضيحات لغات و بعضى از عبارت وصايا و نامه پرداخته شده است؛ مثل: «محمد بن اسحاق»- متوفاى سال 151 از عمويش «عبدالرحمن بن يسار» نقل مىكند: هنگامى كه على(ع) به سوى «بصره» براى نبرد با «طلحه» و «زبير» حركت كرد، از «ربذه» اين نامه را وسيله «محمد بن جعفر بن ابىطالب و «محمد بن ابىبكر» براى اهل كوفه فرستاد....<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=395&pageN ر.ک: همان]</ref>». و در بخش بعدی توضیحات و پاورقیهای نهجالبلاغه قسمت کلمات بیان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=480&pageN ر.ک: همان، ص480]</ref>. | ||
== ويژگىهاى كتاب == | == ويژگىهاى كتاب == | ||
خط ۹۷: | خط ۹۶: | ||
كتاب داراى پاورقى و توضيحات در انتهاى هر بخش مىباشد. و بخش پايانى كتاب فهرست موضوعى كتاب قرار دارد كه عين عبارت مورد نظر از نهجالبلاغه به همراه آدرس آن ذكر شده است؛ همانند: | كتاب داراى پاورقى و توضيحات در انتهاى هر بخش مىباشد. و بخش پايانى كتاب فهرست موضوعى كتاب قرار دارد كه عين عبارت مورد نظر از نهجالبلاغه به همراه آدرس آن ذكر شده است؛ همانند: | ||
الاستسقاء (طلب باران) | الاستسقاء (طلب باران)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3520/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87?volumeNumber=3&pageN ر.ک: همان، ج3، ص616]</ref> | ||
اللهم قد انصاحت جبالنا. خطبه 61 2 115 اللهم انا خرجنا اليك من تحت الاستار 117 2 143 اللهم اسقنا ذلل السحاب حكمت 387 3 472 | اللهم قد انصاحت جبالنا. خطبه 61 2 115 اللهم انا خرجنا اليك من تحت الاستار 117 2 143 اللهم اسقنا ذلل السحاب حكمت 387 3 472 | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۵: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
{{نهجالبلاغه}} | {{نهجالبلاغه}} | ||
نسخهٔ ۸ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۳۸
ترجمه گویا و شرح فشردهای بر نهجالبلاغه | |
---|---|
پدیدآوران | علی بن ابیطالب(ع)، امام اول (نویسنده)
شریف الرضی، محمد بن حسین (گردآورنده) مکارم شیرازی، ناصر (زير نظر) آشتیانی، محمدرضا (مترجم و شارح) امامي، محمدجعفر (مترجم و شارح) |
عنوانهای دیگر | نهجالبلاغه. فارسی - عربی |
ناشر | هدف |
مکان نشر | قم - ایران |
موضوع | علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبهها
علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامهها علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار |
زبان | فارسی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | BP 38/041 1300الف |
ترجمه گويا و شرح فشردهاى بر نهجالبلاغه، تألیف ناصر مكارم شيرازى به زبان فارسى ترجمه روان از كتاب نهجالبلاغه مىباشد كه در سه جلد آورده شده است.
كتاب، يكى از ترجمه خوب و روان درباره نهجالبلاغه مىباشد كه در سالهاى نزدیک انجام گرفته است. ايشان اين كتاب را با كمك آقايان محمدرضا آشتيانى و محمد جعفر امامى تهيه و تدوين نمودهاند.
ساختار
كتاب در سه مجلد آمده كه جلد اول شامل مقدمه، باب المختار من خطب اميرالمؤمنين(ع) و اوامره، توضيحها، معنى لغات و مدارک نهجالبلاغه مىباشد.
جلد دوم كتاب، شامل تتمه الخطب، توضيحها، ترجمه لغات نهجالبلاغه و فهرستها مىباشد.
جلد سوم كتاب نيز شامل، باب المختار من كتب مولانا اميرالمؤمنين(ع)...، باب المختار من حكم اميرالمؤمنين(ع)، بخش توضيحهاى نهجالبلاغه، معنى لغات و فهرست موضوعى نهجالبلاغه مىباشد.
شيوه بيان مطالب كتاب اين گونه است كه مؤلف بعد از بيان عبارت كمى از متن عربى، ترجمه و توضيح مختصر بعضى از لغات را داخل پرانتز آورده است و اين روال تا پايان ادامه پيدا كرده است.
گزارش محتوا
مقدمه مؤلف، درباره نهجالبلاغه و محتواى آن مىباشد و چند سؤال مهم درباره نهجالبلاغه بخشى از مقدمه كتاب است كه در آن به سؤالاتى همانند؛ چگونه خطبهها و كلمات حفظ شده و عين الفاظ و سخنان امام عليهالسلام براى ما نقل گرديده است...؟ يا شريف رضى اين مطالب را از چه كتابهایى نقل كرده و چگونه است كه آن كتابها در اختيار ما نيست و سومين سؤال ايراداتى است كه درباره اين كتاب گرفتهاند؟[۱]
در جواب اين سؤالات ايشان مىگويند، پاسخ مفصل سه سؤال بالا را نویسنده محترم «مصادر نهجالبلاغه و اسانيده» در جزء اول اين كتاب به طور مفصل داده است.
در بخش بعدى اين مقدمه شرح حال سيد رضى امده است[۲] و بخشى به عنوان مقدمه سيد رضى «چرا نهجالبلاغه را جمعآورى كردم»[۳].
باب اول كتاب، خطب نهجالبلاغه است كه مؤلف به صورت اين كه مقدارى از خطبه را نقل كرده و بعد ترجمه آن را آورده است[۴]؛ همانند:
«خلق الملائكۀ ثمّ فتق ما بين السّموات العلا، فملأهنّ أطوارا من ملائكته، منهم سجود لا يركعون، و ركوع لا ينتصبون، و صافّونلا يتزايلون، و مسبّحون لا يسأمون، لا يغشاهم نوم العيون، و لا سهو العقول، و لا فترۀ الأبدان، و لا غفلۀ النّسيان. و منهم أمناء على وحيه، و ألسنۀ إلى رسله،...[۵]
آفرينش فرشتگان: پس آن گاه آسمانهاى بالا را از هم گشود، و مملو از فرشتگان مختلف ساخت، گروهى از آنان هميشه به سجدهاند و ركوع ندارند، و يا به ركوعند و قيام نمىكنند، و يا در صفوفى كه هرگز از هم پراكنده نمىگردد، قرار دارند، و يا همواره تسبيح مىگويند و هرگز خسته نمىشوند، هيچ گاه خواب چشمان آنها را نمىپوشاند،...[۶]»
مؤلف، در بخش بعدى مطالبى را درباره خطب نهجالبلاغه آورده است و در اول بحث اين گونه بيان مىدارد كه «در اين بخش جملههاى به ظاهر پيچيده نهجالبلاغه كه نياز به توضيح دارد؛ به طور فشرده تشريح مىشود. قسمتهاى تاريخى كه مسير خطبهها و بحثها را روشن مىسازد، بيان مىگردد[۷].
در بخشهاى بعدى، معناى لغات مشكل[۸] و مدارک نهجالبلاغه[۹] آمده است. در قسمت دوم بيان شده است كه «بر خلاف پندار بعضى نهجالبلاغه كتابى نيست كه مدرک آن تنها به سيد رضى برسد، بلكه قبل از او و در عصر او محتويات نهجالبلاغه را ديگران به طور پراكنده در كتابهایشان نقل كردهاند، تنها كارى كه مرحوم سيد رضى كرده اين است كه آنها را با ذوق و سليقه سرشار خود گردآورى و گلچين كرده است...[۱۰]».
جلد دوم كتاب، درباره تتمۀ الخطب و توضيح لغات اين بخش و خطب مىباشد[۱۱].
جلد سوم كتاب، درباره نامههاى حضرت مىباشد[۱۲]؛ همانند:
«من كتاب له عليهالسلام إليهم، بعد فتح البصره
و جزاكم اللّه من أهل مصر عن أهل بيت نبيّكم أحسن ما يجزى العاملين بطاعته، و الشّاكرين لنعمته، فقد سمعتم و أطعتم، و دعيتم فأجبتم[۱۳].
از نامههاى امام(ع) به اهل كوفه پس از فتح بصره (437.) خداوند به شما اهل اين شهر از ناحيه اهلبيت پيامبرتان جزا و پاداش دهد، بهترين پاداشى كه به عاملان و مطيعان خود و سپاسگزاران نعمتهایش عطا مىكند، چرا كه شنيديد و اطاعت كرديد، دعوت شديد و اجابت نموديد[۱۴]»
بخش بعدى اين مجلد كلمات قصار مىباشد.
«و قال عليهالسلام: خالطوا النّاس مخالطۀ إن متّم معها بكوا عليكم، و إن عشتم حنّوا إليكم[۱۵].
با مردم آن چنان معاشرت كنيد كه اگر بميريد بر مرگ شما اشك ريزند و اگر زنده بمانيد به شما عشق ورزند.[۱۶]»
بخش توضيحهاى نهجالبلاغه مبحث بعدى كتاب مىباشد[۱۷] كه خود به چند دسته تقسيم مىباشد. دسته اول توضيحات نهجالبلاغه قسمت وصايا و نامهها را در بر مىگيرد[۱۸]. در اين بخش به توضيحات لغات و بعضى از عبارت وصايا و نامه پرداخته شده است؛ مثل: «محمد بن اسحاق»- متوفاى سال 151 از عمويش «عبدالرحمن بن يسار» نقل مىكند: هنگامى كه على(ع) به سوى «بصره» براى نبرد با «طلحه» و «زبير» حركت كرد، از «ربذه» اين نامه را وسيله «محمد بن جعفر بن ابىطالب و «محمد بن ابىبكر» براى اهل كوفه فرستاد....[۱۹]». و در بخش بعدی توضیحات و پاورقیهای نهجالبلاغه قسمت کلمات بیان شده است[۲۰].
ويژگىهاى كتاب
- ترجمه خطبهها و ساير گفتههاى اميرمؤمنان(ع) به طرزى جالب و روان دور از تعقيد و پيچيدگى منعكس شده است، نه آن چنان محدود و مقيد كه به صورت ترجمه كلمه به كلمه در آيد و نه آن چنان آزاد كه محتواى كلام امام(ع) را منعكس نسازد.
- جملههایى كه از نظر ادبى، تاريخى، فلسفى، و كلامى، نياز به توضيح داشته (تا آن جا كه وضع كتاب ايجاب مىكرده)، در بخش دوم كه بخش توضيحات است با علامت (.) و تحت شماره، توضيح داده شده است و پاسخ بسيارى از سؤالات در اين بخش آمده است.
- شأن ورود؛ يعنى موقعيتها و شرايطى كه خطبهها در آن صادر شده و همچنين مدارک خطبهها تا آن جا كه امروز در دسترس ماست در همين بخش، و در ضمن ترجمه، مشخص شده است تا به معنى خطبهها و كلمات امام(ع) آشنايى بيشتر حاصل گردد.
- تفسير كليه لغات مشكل در بخش سوم با شمارههاى پى در پى بدون علامت (.) آمده است تا آنها كه مىخواهند به مفاهيم لغات و كلمات و جملهها آشنا گردند، از اين طريق به مقصود خود برسند.
وضعيت كتاب
اين كتاب كه با زحمات و تلاشهاى پىگير و مداوم دانشمندان محترم «آقاى محمدرضا آشتيانى و آقاى محمدجعفر امامى» و زير نظر آقاى مكارم تهيه شده است.
كتاب داراى پاورقى و توضيحات در انتهاى هر بخش مىباشد. و بخش پايانى كتاب فهرست موضوعى كتاب قرار دارد كه عين عبارت مورد نظر از نهجالبلاغه به همراه آدرس آن ذكر شده است؛ همانند:
الاستسقاء (طلب باران)[۲۱]
اللهم قد انصاحت جبالنا. خطبه 61 2 115 اللهم انا خرجنا اليك من تحت الاستار 117 2 143 اللهم اسقنا ذلل السحاب حكمت 387 3 472
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب
پانویس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص9
- ↑ ر.ک: همان، ص33
- ↑ ر.ک: همان، ص39
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص46
- ↑ ر.ک: همان، ص 50
- ↑ ر.ک: همان، ص51
- ↑ ر.ک: همان، ص262
- ↑ ر.ک: همان، ص417
- ↑ ر.ک: همان، ص453
- ↑ ر.ک: همان، ص455
- ↑ ر.ک: همان، ج2، ص10
- ↑ ر.ک: همان، ج3، ص2
- ↑ ر.ک: همان، ص4
- ↑ ر.ک: همان، ص5
- ↑ ر.ک: همان، ص214
- ↑ ر.ک: همان، ص215
- ↑ ر.ک: همان، ص385
- ↑ ر.ک: همان، ص395
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ص480
- ↑ ر.ک: همان، ج3، ص616