معالم القربة في أحكام الحسبة: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''معالم القربة | '''معالم القربة فی أحکام الحسبة''' تألیف [[ابن اخوه، محمد بن محمد|محمد بن محمد بن احمد قرشى]] (729-648ق) به زبان عربى است که توسط [[شعبان، محمد محمود|محمد محمد محمود شعبان]] و [[مطیعی، صدیق احمد عیسی|صدیق احمد عیسى مطیعى]] تحقیق و تصحیح شده است. این اثر مشتمل بر بیان شرایط، وظایف و امور مختلف پیرامون محتسب است. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
کتاب مشتمل بر مقدمه تحقیق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3]</ref>، مقدمه تألیف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: همان، ص45]</ref> و متن کتاب در هفتاد باب است. هر یک از ابواب نیز مشتمل بر یک یا چند فصل است. | |||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
در مقدمه | در مقدمه تحقیقى کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3]</ref> به اهمیت و ارزش منصب محتسب، وظایف او و تاریخ احتساب در زمانهاى گوناگون و خصوصاً در صدر اسلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: همان، ص11]</ref> پرداخته شده است. اهمیت نسخ خطى کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ص7]</ref>، روش و شیوه تحقیق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=10&viewType=html ر.ک: همان، ص10]</ref>، امور حسبه در صدر اسلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: همان، ص11]</ref>، بیان و شرح علم احتساب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref>، حسبه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref> و ارکان آن، اعمال و صفات محتسب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=25&viewType=html ر.ک: همان، ص25]</ref>، محتسبون اولیه در بلاد عربى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref> و مصر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=38&viewType=html ر.ک: همان، ص38]</ref> از دیگر مطالب ذکر شده در مقدمه است. | ||
مؤلف | مؤلف نیز در مقدمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: مقدمه کتاب، ص45]</ref> پیرامون موضوع کتاب و ابواب آن سخن مى‌گوید و عناوین ابواب کتاب را ذکر مى‌نماید. | ||
محتسب به معناى داروغه و | محتسب به معناى داروغه و کسى که مسئولیت حفظ نظم شهر را برعهده دارد مى‌گویند. انجام این امر مهم، ابعاد گوناگونى دارد که در این زمینه احکام و مسائل گوناگونى بیان نموده‌اند. به مجموع این امور و احکام پیرامون منصب حسبه، علم احتساب گفته مى‌شود. | ||
متن | متن کتاب همانگونه که بیان شد پیرامون منصب محتسب در هفتاد باب تألیف و تدوین گردیده است. مؤلف، عنوان هر باب را در ابتدا ذکر مى‌نماید، وظایف محتسب را در امور گوناگون بیان مى‌کند و سپس در فصول متعدد به شرح و توضیح آن امر مى‌پردازد. | ||
آن چه مؤلف در ابواب | آن چه مؤلف در ابواب کتاب بیان مى‌کند را مى‌توان مختصر در این امور دانست: شرایط حسبه و وظیفه محتسب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=51&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص51]</ref>، حسبه و آلات قمار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=84&viewType=html ر.ک: همان، ص84]</ref>، حسبه و اهل ذمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=92&viewType=html ر.ک: همان، ص92]</ref>، برخورد حسبه با امور فاسد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=108&viewType=html ر.ک: همان، ص108]</ref>، حسبه و امور روزمره مردمان، برخورد محتسب با شغلهاى مختلف، حسبه و معاملات، حسبه و بازار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=135&viewType=html ر.ک: همان، ص135]</ref>. | ||
== | == وضعیت کتاب== | ||
فهارس | فهارس آیات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=361&viewType=html ر.ک: همان، ص361]</ref>، اصطلاحات فقهى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=364&viewType=html ر.ک: همان، ص364]</ref>، اعلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=394&viewType=html ر.ک: همان، ص394]</ref>، اماکن، بلاد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=408&viewType=html ر.ک: همان، ص408]</ref>، کتب و محتویات در انتهاى اثر آمده است. اختلاف نسخ و توضیح برخى الفاظ و اصطلاحات نیز در پاورقى ذکر شده است. | ||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن | مقدمه و متن کتاب. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
نسخهٔ ۲ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۱۲
| معالم القربة في أحکام الحسبة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شعبان، محمد محمود (محقق)
مطیعی، صدیق احمد عیسی (محقق) ابن اخوه، محمد بن محمد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب معالم القربه فی احکام الحسبه |
| ناشر | مکتب الإعلام الإسلامي، مرکز النشر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1408 ق |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
معالم القربة فی أحکام الحسبة تألیف محمد بن محمد بن احمد قرشى (729-648ق) به زبان عربى است که توسط محمد محمد محمود شعبان و صدیق احمد عیسى مطیعى تحقیق و تصحیح شده است. این اثر مشتمل بر بیان شرایط، وظایف و امور مختلف پیرامون محتسب است.
ساختار
کتاب مشتمل بر مقدمه تحقیق[۱]، مقدمه تألیف[۲] و متن کتاب در هفتاد باب است. هر یک از ابواب نیز مشتمل بر یک یا چند فصل است.
گزارش محتوا
در مقدمه تحقیقى کتاب[۳] به اهمیت و ارزش منصب محتسب، وظایف او و تاریخ احتساب در زمانهاى گوناگون و خصوصاً در صدر اسلام[۴] پرداخته شده است. اهمیت نسخ خطى کتاب[۵]، روش و شیوه تحقیق[۶]، امور حسبه در صدر اسلام[۷]، بیان و شرح علم احتساب[۸]، حسبه[۹] و ارکان آن، اعمال و صفات محتسب[۱۰]، محتسبون اولیه در بلاد عربى[۱۱] و مصر[۱۲] از دیگر مطالب ذکر شده در مقدمه است.
مؤلف نیز در مقدمه[۱۳] پیرامون موضوع کتاب و ابواب آن سخن مى‌گوید و عناوین ابواب کتاب را ذکر مى‌نماید.
محتسب به معناى داروغه و کسى که مسئولیت حفظ نظم شهر را برعهده دارد مى‌گویند. انجام این امر مهم، ابعاد گوناگونى دارد که در این زمینه احکام و مسائل گوناگونى بیان نموده‌اند. به مجموع این امور و احکام پیرامون منصب حسبه، علم احتساب گفته مى‌شود.
متن کتاب همانگونه که بیان شد پیرامون منصب محتسب در هفتاد باب تألیف و تدوین گردیده است. مؤلف، عنوان هر باب را در ابتدا ذکر مى‌نماید، وظایف محتسب را در امور گوناگون بیان مى‌کند و سپس در فصول متعدد به شرح و توضیح آن امر مى‌پردازد.
آن چه مؤلف در ابواب کتاب بیان مى‌کند را مى‌توان مختصر در این امور دانست: شرایط حسبه و وظیفه محتسب[۱۴]، حسبه و آلات قمار[۱۵]، حسبه و اهل ذمه[۱۶]، برخورد حسبه با امور فاسد[۱۷]، حسبه و امور روزمره مردمان، برخورد محتسب با شغلهاى مختلف، حسبه و معاملات، حسبه و بازار[۱۸].
وضعیت کتاب
فهارس آیات[۱۹]، اصطلاحات فقهى[۲۰]، اعلام[۲۱]، اماکن، بلاد[۲۲]، کتب و محتویات در انتهاى اثر آمده است. اختلاف نسخ و توضیح برخى الفاظ و اصطلاحات نیز در پاورقى ذکر شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
- ↑ ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3
- ↑ ر.ک: همان، ص45
- ↑ ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3
- ↑ ر.ک: همان، ص11
- ↑ ر.ک: همان، ص7
- ↑ ر.ک: همان، ص10
- ↑ ر.ک: همان، ص11
- ↑ ر.ک: همان، ص22
- ↑ ر.ک: همان، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص25
- ↑ ر.ک: همان، ص36
- ↑ ر.ک: همان، ص38
- ↑ ر.ک: مقدمه کتاب، ص45
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص51
- ↑ ر.ک: همان، ص84
- ↑ ر.ک: همان، ص92
- ↑ ر.ک: همان، ص108
- ↑ ر.ک: همان، ص135
- ↑ ر.ک: همان، ص361
- ↑ ر.ک: همان، ص364
- ↑ ر.ک: همان، ص394
- ↑ ر.ک: همان، ص408