قمی (ابهام‌زدایی)

قمی ممکن است به هر یک از افراد زیر اشاره داشته باشد:

• محمد بن محمدرضا قمی مشهدى (متوفای حدود 1125ق)، ادیب، محدث، فقیه و مفسر بزرگ قرآن، از علمای دوره صفویه، معاصر بزرگانى چون علامۀ مجلسى، ملا محسن فیض کاشانى، محقق سبزوارى، محقق خوانسارى (آقا جمال‌الدین)، شیخ حرّ عاملى و ملا خلیل قزوینى، صاحب تفسیر معروف تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب.

• شيخ ابوالقاسم، جعفر بن محمد بن جعفر بن موسى بن مسرور بن قولویه قمى از برجسته‌ترين چهره‌هاى راویان شيعه در قرن چهارم هجرى

• میرزا ابوالقاسم بن محمدحسن بن نظر على جيلانى شفتى رشتى قمى معروف به میرزاى قمى، به خاطر سكونتش در قم، به میرزاى قمى و محقق قمى معروف شده و به واسطۀ كتاب گرانمايه‌اش قوانين، به عنوان «صاحب قوانين» شهرت يافته است.

• تاج‌الدين حسن خطیب ابن بهاءالدين على بن حسن بن عبدالملك قمى (متوفاى پيش از رمضان سال 847ق)، مترجم «تاريخ قم»، از اديبان و فاضلان قم در اواخر قرن هشتم و نيمه نخست قرن نهم هجرى است . وى كه مردى اديب و دانشمند و متبحر در ادبيات فارسى و عربى بود، به خواهش و تشويق حاكم قم، خواجه ابراهيم بن محمود بن محمد بن على صفى، در سال‌هاى 805 و 806ق، آن را از عربى به فارسى برگرداند.

• حسن بن محمد قمی (متوفای 406ق)، از بزرگان علمای دوازده امامی و معاصر با شیخ صدوق و از راویان برادر او و چه‌بسا از راویان خود او و نویسنده کتاب «تاریخ قم» می‌باشد.

• عباس بن محمدرضا بن ابوالقاسم القمی (۱۲۹۴-۱۳۵۹ق)، مشهور به شیخ عباس قمی معروف به محدث قمی از علما و محدثان پر کار قرن چهاردهم هجری است. مفاتیح الجنان، منتهی الآمال، سفینة البحار از مشهورترین کتابهای اوست.

• ابوالحسن، على بن ابراهيم بن هاشم قمى (زنده تا سال 307ق)، فقیه، مفسر، از راويان بزرگ و موثق شيعه در قرن سوم هجرى، که عصر امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) را درک کرده و از ياران امام حسن عسكری‌ عليه‌السلام و از مشايخ معتبر ثقةالاسلام كلينى به شمار مى‌آيد. اثر بسیار معروف و ارزشمند او - تفسیر علی بن ابراهیم - موجب شده است تا وی را «مفسر قمی» بنامند. 

• محمدطاهر بن محمدحسین قمی (متوفی 1098ق)، فقیه، متکلم، اخباری قرن یازدهم و از مشایخ اجازه شیخ حر عاملی و علامه مجلسی است. از آثار اوست: «حجةالإسلام في شرح تهذيب الأحكام»، الأربعين في فضائل أميرالمؤمنين و إمامة الأئمة المعصومين» و...

• سيد اصغر ناظم‌زاده قمى (متولد ۱۳۲۳ش)، نویسنده، مترجم، از اساتید خارج حوزه علمیه قم، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم

• سید تقى طباطبایى قمى (1301-1395ش)، از مراجع تقلید، از شاگردان مشهور آیت‌الله خویی، مدافع عزاداری‌های سنتی (همچون قمه‌زنی و برهنه‌شدن هنگام سینه‌زنی) و منتقد برخی نظریه‌های نو در اندیشه سیاسی شیعه، برادر آيت‌الله سيد حسن طباطبايى قمى

• سيد حسن طباطبايى قمى (1290-1386ش)، مجتهد، فقیه، از مبارزین علیه حکومت پهلوی، فرزند ارشد آیت‌الله سید حسین طباطبائی قمی، و برادر آیت‌الله سید تقى طباطبایى قمى است.

• ناصرالدين انصارى قمى (متولد 1347ش)، تاریخ‌پژوه، پژوهشگر مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه

• محمدعلی انصاری‎ قمی (1363-1290ش)، نویسنده، مترجم، شاعر معاصر.

• اکبر ایرانی قمی (متولد 1341ش - قم)‌، نویسنده، محقق، مدیر عامل مرکز پژوهشی میراث مکتوب از ابتدای تأسیس این مرکز و نویسنده کتاب «موسیقی و اندیشه‌ها».

• سيد حسن رضوى قمى (1283-1352ق)، عالم، فقيه و اديب امامى

• حاج ملا غلامرضا قمى (متوفای 1332ق)، معروف به حاج آخوند، از مفاخر علمای قم، صاحب کتاب معروف «قلائد الفرائد»

• محمدرضا انصارى قمى (متولد: 1337ش)، نویسنده، مترجم، محقق، مصحح، معرف

• محمد دانش‌زاده قمی (1316-1397ش)، مشهور به مؤمن، عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو شورای عالی قضایی، نائب رئیس مجلس خبرگان رهبری، عضو شورای عالی سیاستگذاری و رئیس حوزه علمیه قم، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجمع جهانی اهل بیت(س)، عضو هیئت امنای دانشگاه قم و رئیس دادگاه عالی قم.

• مهدى حسینیان قمى (1336ش - قم)، نویسنده، مترجم، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم، پژوهشگر علوم حدیث

• سید محمدتقی حشمت‌الواعظین قمی (1323ش-قم) از روحانیان و واعظان شیعی است که در انقلاب اسلامی ایران، توسط ساواک ممنوع‌المنبر شد. او دارای چند اثر مکتوب نیز هست.

• احمد آذری قمی (1302- 1377ش) فقیه شیعی و سیاست‌مدار ایرانی و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، عضو شورای بازنگری قانون اساسی و از مؤسسین روزنامه رسالت، وی از شاگردان آیت‌الله بروجردی و محقق داماد بود.

• محمدعلى گرامى قمی (متولد ۱۳۱۷ش، قم)، از مراجع تقلید شیعه، فقیه، اصولی، مفسر قرآن

• سید علی‌اکبر برقعی قمی (1278-1366ش)، عالم، ادیب و نویسنده معاصر و مؤسس دبستان و دبیرستان سنایی در سال‎های 1313ش و 1315ش، است. آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی از معروف‎ترین اساتید وی و کتاب راهنمای دانشوران، از مشهورترین آثار او می‌باشد.

• سدیدالدین، ابوالفضل، شاذان بن جبرئیل بن ابى‌طالب قمى (متوفای 660ق)، فقیه، از علمای مشهور قرن ششم، نویسنده کتاب الروضة فی فضائل أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب«صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه»‌

• ابوجعفر، احمد بن محمد بن عيسى بن عبدالله اشعرى قمى (متوفای 660ق)، فقیه، از علمای مشهور قرن ششم، نویسنده کتاب الروضة فی فضائل أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب«صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه»‌

• قاضى سعيد قمى (1049-1100 یا 1103ق)، نام او محمد، فرزند محمد مفيد، مدعوّ به سعيد شريف قمى، معروف به قاضى سعيد، ملقب به حكيم كوچك، طبيب، عارف، فقيه، شاعر، محدث، اديب، آشنا به علوم رياضى و از علماى اماميه عصر صفوى در قرن يازدهم هجرى(صاحب تذكرة نصرآبادى، نام وى را محمدباقرذكر كرده است).

• احمد بن حسین منشی قمى (925-985ش)، مشهور به میرمنشى قمى ابراهیمى، از مورخان و تذکره نگاران برجسته‌ى دوره‌ى صفوى، نویسنده دو کتاب او خلاصة التواریخ و گلستان هنر

• محمدمهدى نادرى (متولد 1345ش)، معروف به نادرى قمى، دکتری مدیریت، استادیار، از اعضای هيأت علمی گروه مدیریت مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

• سید ابوالفضل بن على نبوى حسینى قمى (1344-1412ق)، فقیه، اصولی، مفسر قرآن، واعظ

• مهدى انصارى قمى (فرهنگ) (متولد 1332ش)، نویسنده، محقق، مصحح، نواده دخترى آيت‌الله آقا نجفى همدانى و آيت‌الله ميرزاى نائينى(ره)

• میرزا ابوالفضل زاهدی قمی (1270-‌1357ش)، مفسر و واعظ وارسته معاصر و از جمله شاگردان آیت‌الله ابوالقاسم کبیر قمی می‌باشد که سید شاه‌آبادی و برادران معروف به اخوان مرعشی (آیت‌الله سید مهدی و سید کاظم مرعشی) از شاگردان او بودند. وی صاحب کتاب «إثبات المعلوم في نفي المفهوم» است.

• محسن قمی (متولد 1339ش)، دانش‌آموخته حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران، استاد حوزه و دانشگاه، دارای مدرک دکترای فلسفه غرب و فلسفه محض از دانشگاه تهران، عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو هیئت ‌امنای دانشگاه باقرالعلوم(ع).