النسب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} '''') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''كتاب النسب'''، در موضوع شناخت نسب اعراب، به زبان عربى و در اواخر قرن دوم هجرى، توسط [[ابوعبید، قاسم بن سلام|ابوعبید، قاسم بن سلام]] تأليف گرديده است. | '''كتاب النسب'''، در موضوع شناخت نسب اعراب، به زبان عربى و در اواخر قرن دوم هجرى، توسط [[ابوعبید، قاسم بن سلام|ابوعبید، قاسم بن سلام]] تأليف گرديده است. | ||
نسخهٔ ۲۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۲۹
| النسب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | درع، مریم محمد خیر (محقق)
ابوعبید، قاسم بن سلام (نویسنده) زکار، سهیل (مقدمه‌نويس) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب النسب |
| ناشر | دار الفکر |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 1410 ق یا 1989 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ابوعبید، قاسم بن سلام، ۱۵۴؟ - ۲۲4ق. - سرگذشت‌نامه
اعراب - نسب نامه - متون قدیمی تا قرن 14 عربستان - نسب نامه - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | CS 1083 /الف2ن5 1368 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كتاب النسب، در موضوع شناخت نسب اعراب، به زبان عربى و در اواخر قرن دوم هجرى، توسط ابوعبید، قاسم بن سلام تأليف گرديده است.
ساختار
كتاب، با مقدمه كوتاهى از دكتر سهيل زكار آغاز شده و سپس مقدمه مفصل محقق كتاب، خانم مريم محمد خير الدرع شروع گرديده و آن‌گاه متن اصلى كتاب درج شده است. ابوعبيد، در اين كتاب، در حدود نود مورد از مهم‌ترين انساب عرب را مورد بررسى قرار داده است.
گزارش محتوا
مؤلف، نخست، به شرح نسب بنى هاشم پرداخته است، سپس بنى اميه و بنو مطلب بعد انساب بنو نوفل، بنو عبدالدار، بنو اسد بن عبدالعزّى، بنو زهرة بن كلاب، بنو تميم بن مرّه، بنو مخزوم، بنو جمح، بنو سهم، بنو عدى بن كعب، بنو عامر بن لؤى، بنو سامة بن لؤى بن غالب، بنو خزيمه، بنو الحارث بن الفهر، بنو كنانه، قارّه، بنو اسد، ولد هزيل، بنى تميم، رباب، مزينه، ضَبّه، قيس عيلان، بنو عبس، اشجع، بنو اعصر، بنو سليم، بنو محارب بن خصفه، جديله قيس، هوازن، عامر بن صعصعه، كلاب، هلال، نصر بن معاويه، نصر غزيّه، ثقيف، ازد، انصار، خزرج، خزاعه، اسلم، بارق، عتيك، بنو عمرو بن مازن، بجيله و خثعم، كنده، لخم، جذام، عامله، خولان، الاشعرون، مذحج، نخع، جديله و صداء و رهاء، سعد العشيره، جعفى، بنو أود، بنو زبيد، مراد، بنو عنس، طىّ، الاجئيون، همدان، حمير، إياد، ربيعة بن نزار، جحدر، تيم الله، حنيفه، نمر، عبدالقيس، انمار، قضاعه، كلب، تنوخ، بنو القين، بنو نمر بن وبره، سليح، جرم، بهراء، بلىّ، مهره، عذره، جهينة بن زيد و بنو نهد بن زيد ديگر انسابى هستند كه يكى پس از ديگرى مورد بررسى مؤلف واقع شده‌اند.
همان‌گونه كه اشاره شد، اولین نسب مورد بررسى، بنى هاشم مى‌باشد. هاشم داراى فرزندانى به نام‌هاى عبدالمطلب(كه مادرش سلمى بنت عمرو بوده)، نضله، اسد، صيفى و ابوصيفى بوده است. عبدالمطلب نيز فرزندانى به نام‌هاى عبدالله، ابوطالب، زبير، عبدالكعبه (كه مادرشان فاطمه بنت عمرو بن عائذ بن عمران بن مخزوم بوده است)، عباس، ضرار (از مادرى به نام نتيله بنت جناب بن نمر بن قاسط)، حمزه، مقوّم، حجل(از زنى به اسم حاله بنت اُهيب بن عبدمناف بن زهره)، ابولهب، قثم، حارث و غيداق.
تنها فرزند عبدالله نيز محمد(ص)، رسول خداست كه مادرش آمنه بنت وهب بن عبدمناف بن زهره مى‌باشد. فرزندان پيامبر(ص) نيز عبارتند از: قاسم، عبدالله (طيب، طاهر)، زينب، ام كلثوم، فاطمه(س) و رقيه كه مادرشان خديجه بنت خويلد بن اسد بن عبدالعزّى بوده و ابراهیم كه از ماريه قبطيه بوده است.
فرزندان ابوطالب بن عبدالمطلب، عبارتند از: طالب كه فرزندى نداشت، عقيل، جعفر و على(ع) كه مادرشان فاطمه بنت اسد بن هاشم بوده است.
مؤلف، بقيه انساب را به همين صورت دنبال كرده است.
آنچه به جايگاه كتاب رفعت چندين برابر مى‌بخشد، مباحث مهم و نقاط عطف تاريخى، مانند غزوات پيامبر اكرم(ص)، جريان كشته شدن عثمان بن عفان، ماجراى نزاع معاوية بن ابى سفيان بر سر خلافت مسلمين با على بن ابى‌طالب(ع)، وجود تراث ادبى بى‌بديل در كتاب كه نمونه آن را در جاهاى ديگر سراغ نداريم، آوردن ابياتى از شعراى عرب توسط مؤلف كه در جاهاى ديگر نيامده است و نهایتاً بهره‌مندى پنج تن از مشهورترين علماى نسب در ميان عرب؛ يعنى ابن الكلبى، ابوعبيده، زبير بن بكار، ابواسحق ابراهیم بن محمد عباسى و ابن الاثير از اين اثر، است.
وضعيت كتاب
فهرست مصادر و مراجع، خلاصه‌اى از كتاب به زبان فرانسه، فهرست آيات قرآنى، فهرست احاديث، فهرست اشعار، فهرست امثال، فهرست اماكن، فهرست ايام، فهرست قبايل، فهرست اعلام و فهرست موضوعات در پايان كتاب ذكر شده است.
در پاورقى‌ها، اشاره‌هایى توسط محقق كتاب، به منابع مطالب و احياناً نسخه بدل‌ها و... شده است.
منابع مقاله
متن كتاب و مقدمه دكتر سهيل زكّار و مقدمه محقق كتاب.