۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
جز (جایگزینی متن - 'گي' به 'گی') |
||
خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
در آخرين فصل از مقالهى اول فن پنجم، به احوال اراضى مسكونه و امزجهى بلاد مىپردازد. سنگلاخ بودن بعضى از سرزمينها، جنگلى بودن بعضى ديگر و همينطور نوع آب و هوايشان موضوعهاى اين فصل مىباشند. مقالهى دوم اين فن نيز مشتمل بر كائناتى است كه نفسي ندارند. وى در اولین فصل اين مقاله به چگونگى تشكيل ابرها پرداخته و كارايى آنها را در فصول مختلف توضيح مىدهد و اينكه از ابر واحد چگونه گاهي باران، گاهي برف و گاهي تگرگ به وجود مىآيد. | در آخرين فصل از مقالهى اول فن پنجم، به احوال اراضى مسكونه و امزجهى بلاد مىپردازد. سنگلاخ بودن بعضى از سرزمينها، جنگلى بودن بعضى ديگر و همينطور نوع آب و هوايشان موضوعهاى اين فصل مىباشند. مقالهى دوم اين فن نيز مشتمل بر كائناتى است كه نفسي ندارند. وى در اولین فصل اين مقاله به چگونگى تشكيل ابرها پرداخته و كارايى آنها را در فصول مختلف توضيح مىدهد و اينكه از ابر واحد چگونه گاهي باران، گاهي برف و گاهي تگرگ به وجود مىآيد. | ||
در فصل دوم، درباره | در فصل دوم، درباره رنگینكمان و اينكه چگونه و در كجاها به وجود مىآيد، بحث مىنمايد. چگونگى به وجود آمدن بادها و انواع آنها و تأثيرشان و همينطور بحث از صاعقه و رعد و برق و شهابسنگها، موضوع فصول ديگر اين مقاله است. | ||
[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در آخرين فصل اين فن، بحثى را نيز راجع به طوفانها ارائه مىكند و مىگويد: غلبهى يكى از عناصر اربعه بر باد، باعث به وجود آمدن طوفان مىگردد. اوضاع كواكب نيز در مرحلهى بعدى و در غلبهى يكى از عناصر اربعه بر سايرين بىتأثير نبوده و باعث وقوع طوفان مىگردد. در اين قسمت نيز [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مخالفتهایى با مشائين دارد كه حاكى از آزادانديشى و بلندنظرى وى مىباشد، زيرا در مباحث علمى تأثيرپذير از هيچ مشرب خاصی نبوده و همواره به دنبال يافتههاى عالمانه و مستدل بوده است. فن ششم، دربارهى نفس است. اين فن مشتمل بر پنج مقاله مىباشد و مقالهى اول داراى پنج فصل است كه فصل اول آن، در اثبات و تعريف نفس است. در فصل بعدى نظريات قدما را دربارهى نفس و جوهر آن بيان كرده و در پى نقض آنها مىباشد. | [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در آخرين فصل اين فن، بحثى را نيز راجع به طوفانها ارائه مىكند و مىگويد: غلبهى يكى از عناصر اربعه بر باد، باعث به وجود آمدن طوفان مىگردد. اوضاع كواكب نيز در مرحلهى بعدى و در غلبهى يكى از عناصر اربعه بر سايرين بىتأثير نبوده و باعث وقوع طوفان مىگردد. در اين قسمت نيز [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مخالفتهایى با مشائين دارد كه حاكى از آزادانديشى و بلندنظرى وى مىباشد، زيرا در مباحث علمى تأثيرپذير از هيچ مشرب خاصی نبوده و همواره به دنبال يافتههاى عالمانه و مستدل بوده است. فن ششم، دربارهى نفس است. اين فن مشتمل بر پنج مقاله مىباشد و مقالهى اول داراى پنج فصل است كه فصل اول آن، در اثبات و تعريف نفس است. در فصل بعدى نظريات قدما را دربارهى نفس و جوهر آن بيان كرده و در پى نقض آنها مىباشد. | ||
خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
فن هفتم طبیعیات كه دربارهى نبات مىباشد از هفت فصل تشكيل يافته است كه به عبارتى كوتاهترين فن از فنون ثمانيهى طبیعیات شفا مىباشد. در اولین فصل اين فن تولد و اغتذاء و مزاج حيوان را توضيح داده و در فصل دوم اعضاى نبات را تبيين مىنمايد. | فن هفتم طبیعیات كه دربارهى نبات مىباشد از هفت فصل تشكيل يافته است كه به عبارتى كوتاهترين فن از فنون ثمانيهى طبیعیات شفا مىباشد. در اولین فصل اين فن تولد و اغتذاء و مزاج حيوان را توضيح داده و در فصل دوم اعضاى نبات را تبيين مىنمايد. | ||
مبادى تغذيه، تولید، تولد در نبات به همراه چگونگى تولد اجزاى | مبادى تغذيه، تولید، تولد در نبات به همراه چگونگى تولد اجزاى گیاهان و اختلاف آنها به حسب اماكن، در بخش بعدى توضيح داده شدهاند. از جمله مسائل مطرح شده در اين فن، تعريف شاخ و برگ و بوتهى گیاهان است. مؤلف به صورتى بسيار دقيق و عالمانه در مورد ميوه و ثمرات گیاهان و انواع و اقسام آن توضيحاتى ارائه كرده و با بيان اصناف نبات و مزاج اشيائى كه داراى نفس غاذيه مىباشند، اين فن را نيز به سرانجام مىرساند. | ||
بوعلى در نهایت، طبیعیات شفا را با فن هشتم كه اختصاص به طبايع حيوان دارد، تمام مىكند. مقالههاى نوزدانهى اين فن كه هر كدام از فصولى متشكل مىباشند، به اين صورت هستند: مقالهى اول كه سه فصل دارد، ابتدا از اختلاف حيوانات به لحاظ مأوى، مطعم، اخلاق، اعمال و اعضاء بحث كرده و در ادامه اعضاى كليه و اعضاى آليهى آنها را مورد بررسی قرار مىدهد. | بوعلى در نهایت، طبیعیات شفا را با فن هشتم كه اختصاص به طبايع حيوان دارد، تمام مىكند. مقالههاى نوزدانهى اين فن كه هر كدام از فصولى متشكل مىباشند، به اين صورت هستند: مقالهى اول كه سه فصل دارد، ابتدا از اختلاف حيوانات به لحاظ مأوى، مطعم، اخلاق، اعمال و اعضاء بحث كرده و در ادامه اعضاى كليه و اعضاى آليهى آنها را مورد بررسی قرار مىدهد. |
ویرایش