مآثر الكبراء في تاريخ سامراء: تفاوت میان نسخه‌ها

مآثر الكبراء في تاريخ سامراء (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۱ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۶

۱٬۳۲۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۱ مارس ۲۰۲۲

بدون خلاصۀ ویرایش

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۳۲: / خط ۳۲: @@
 '''مآثر الكبراء في تاريخ سامراء'''، تألیف [[محلاتی، ذبیح‌الله|شیخ ذبیح‌الله محلاتی]] به زبان عربی است. در این اثر، آنچه مربوط به تاریخ و جغرافیای سامراء قبل از اسلام و بعد از آن است و نیز احوال مشاهیری که به این شهر وارد شده و کسانی که در آن مقیم شده‌اند، از قبیل: خلفا، وزرا، علما، قضات، امرا، شعرا، حکما و... مورد مطالعه قرار گرفته است.
-نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب دلیل نگارش کتاب را آن می‌داند که مورخین تاریخ شهرها به‌صورت تفصیلی به تاریخ سامراء - که در گذشته و حال از شهرهای مهم بوده - ‎نپرداخته‌اند، ولذا به جهت خدمت به اهل علم، تصمیم به تدوین تاریخ سامراء گرفته است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ج1، ص13</ref>.
+نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب دلیل نگارش کتاب را آن می‌داند که مورخین تاریخ شهرها به‌صورت تفصیلی به تاریخ سامراء - که در گذشته و حال از شهرهای مهم بوده - ‎نپرداخته‌اند، ولذا به جهت خدمت به اهل علم، تصمیم به تدوین تاریخ سامراء گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14202/%D9%85%D8%A2%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A1?pageNumber=13&viewType=html ر.ک: مقدمه مؤلف، ج1، ص13]</ref>.
 ==ساختار==
@@ خط ۳۸: / خط ۳۸: @@
 ==گزارش محتوا==
-کتاب با ذکر اسامی سامراء، به نقل از «[[معجم‎ البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|حموی]] آغاز شده است. اسامی این شهر به چهارده‌گونه آمده است که سامراء (ممدواً)، سامرّا (مقصوراً) و سرّ من رأی از جمله آنهاست<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص15-16</ref>.
+کتاب با ذکر اسامی سامراء، به نقل از «[[معجم‎ البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|حموی]] آغاز شده است. اسامی این شهر به چهارده‌گونه آمده است که سامراء (ممدواً)، سامرّا (مقصوراً) و سرّ من رأی از جمله آنهاست<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14202/%D9%85%D8%A2%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A1?pageNumber=15&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ج1، ص15-16]</ref>.
-در وجه تسمیه سامراء، نویسنده به نقل از کتاب «ريّ سامراء» تألیف احمد سوسه، ابتدا جغرافیای کنونی سامراء را ذکر کرده است. به تعبیر وی سامرای کنونی مشرف بر شهر سامرای عباسی بنا شده است. وی با بررسی طول و عرض جغرافیایی، مساحت تقریبی سامراء در زمان حکومت عباسیان را حدود 110 کیلومتر مربع تخمین زده است<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>.
+در وجه تسمیه سامراء، نویسنده به نقل از کتاب «ريّ سامراء» تألیف احمد سوسه، ابتدا جغرافیای کنونی سامراء را ذکر کرده است. به تعبیر وی سامرای کنونی مشرف بر شهر سامرای عباسی بنا شده است. وی با بررسی طول و عرض جغرافیایی، مساحت تقریبی سامراء در زمان حکومت عباسیان را حدود 110 کیلومتر مربع تخمین زده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14202/%D9%85%D8%A2%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A1?pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref>.
 در ادامه این جلد از کتاب، اولین بنای سامراء و نیز وضعیت بنای این شهر و آثار موجود در آن از دوران هارون‌الرشید تا زمان متوکل از منابع گردآوری شده است. همچنین مطالب دیگری از قبیل باروی شهر سامراء و آب‌انبارها و مانند آن را می‌توان در این جلد از کتاب مشاهده نمود.
@@ خط ۴۶: / خط ۴۶: @@
 در جلد دوم کتاب به بعد مذهبی شهر سامراء پرداخته شده و تاریخچه بنای مشهد عسکریین و علمایی که در این مکان دفن شده‌اند و نیز معجزاتی که از این مکان به ‎ظهور رسیده مورد بررسی قرار گرفته است.
-نویسنده در این بخش از کتاب چنین ادعا می‌کند که سامراء محبوب‎ترین بقاع نزد امام زمان(عج) است؛ چراکه ایشان در این شهر متولد شده و «حب الوطن من الإيمان»<ref>ر.ک: همان، ج2، ص5</ref>.
+نویسنده در این بخش از کتاب چنین ادعا می‌کند که سامراء محبوب‎ترین بقاع نزد امام زمان(عج) است؛ چراکه ایشان در این شهر متولد شده و «حب الوطن من الإيمان»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14202/%D9%85%D8%A2%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A1?volumeNumber=2&pageNumber=5&viewType=html ر.ک: همان، ج2، ص5]</ref>.
-ذکر حوادثی که بر این شهر و قبور مطهر ائمه(ع) گذشته است، از جمله مطالبی است که در این بخش از کتاب به آن پرداخته شده است. ایجاد فتنه بین شیعه و سنی و تخریب و به آتش کشیدن مشهد عسکریین، یکی از این حوادث است که ابن اثیر جزری در کتاب الكامل خود در ضمن حوادث سال 443ق، ذکر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.
+ذکر حوادثی که بر این شهر و قبور مطهر ائمه(ع) گذشته است، از جمله مطالبی است که در این بخش از کتاب به آن پرداخته شده است. ایجاد فتنه بین شیعه و سنی و تخریب و به آتش کشیدن مشهد عسکریین، یکی از این حوادث است که ابن اثیر جزری در کتاب الكامل خود در ضمن حوادث سال 443ق، ذکر کرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14202/%D9%85%D8%A2%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A1?volumeNumber=2&pageNumber=9&viewType=html ر.ک: همان، ص9]</ref>.
-در سال 1360ق، ضریح نقره‌ای بر مرقد شریف عسکریین نصب گردید. این ضریح پیش از این، بر قبر مطهر اباعبدالله الحسین(ع) نصب بود که پس از نصب ضریح جدید، ضریح قدیمی پس از ترمیم به این مکان شریف منتقل گردید<ref>ر.ک: همان، ص121</ref>.
+در سال 1360ق، ضریح نقره‌ای بر مرقد شریف عسکریین نصب گردید. این ضریح پیش از این، بر قبر مطهر اباعبدالله الحسین(ع) نصب بود که پس از نصب ضریح جدید، ضریح قدیمی پس از ترمیم به این مکان شریف منتقل گردید<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14202/%D9%85%D8%A2%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A1?volumeNumber=2&pageNumber=121&viewType=html ر.ک: همان، ص121]</ref>.
 شروح زیارت جامعه، ظهور کرامات در سامراء، توقیع حضرت حجت(عج) به احمد بن اسحاق و منع حضرت حجت(عج) از رجوع به جعفر کذاب، از جمله دیگر مطالبی است که در این جلد از کتاب آمده است.