منجی موعود (از منظر نهج‌البلاغه)

منجی موعود از منظر نهج‌البلاغة
پدیدآوران	ایرانی، حسین (نویسنده)
ناشر	مسجد مقدس جمکران
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1386 ش
چاپ	2
شابک	‎978-964-8484-61-8
موضوع	علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نظریه درباره محمد بن حسن(عج) علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغة محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - احادیث مهدویت مهدویت - احادیث مهدویت - انتظار
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏09‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏الف‎‏9
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

منجى موعود از منظر نهج‌البلاغة، اثر فارسى حسين ايرانى، نگاهى است به ويژگى‌هاى امام مهدى(عج) از ديدگاه اميرمؤمنان(ع) در نهج‌البلاغة كه شامل سخنان و عبارات حضرت على(ع) مى‌باشد.

به سال نگارش كتاب، اشاره‌اى نشده است.

ساختار

كتاب با دو مقدمه از مؤلف آغاز و مباحث در ده گفتار، جامعه جهانى قبل از ظهور حضرت مهدى(عج)، اوصاف و اهداف مصلح موعود، ويژگى عصر ظهور، بركات بعد از قيام و... را با بهره‌گيرى از بيانات امیرالمؤمنین(ع) در نهج‌البلاغة تشريح نموده است.

بيانات و خطبه‌هاى متعددى در حوادث و فتنه‌هاى آخرالزمان و آينده در اين اثر نقل شده است كه اين پيش‌گويى‌ها، گاه نسبت به شهر و مكان خاص بوده (مانند جنگ‌ها و حوادث سختى كه در شام، كوفه، بصره و عراق رخ خواهد داد)، گاه مربوط به فتنه فرقه‌ها، احزاب و افراد مشخصى مى‌باشد؛ (مانند فتنه خوارج و بنى‌اميه) و گاه به صورت كلى و مطلق از تحولات سياسى اسلام و حوادث جامعه جهانى و آزمون‌هاى امت در آينده‌هاى دور و نزديك خبر داده است.

اين پيش‌گويى‌ها، به خاطر عدم تصريح و منحصر نبودن به زمان و مكان يا فرد خاص، قابل انطباق و تسرى بر مصاديق گوناگون مى‌باشند؛ از فتنه معاويه، بنى‌اميه و بنى‌عباس گرفته تا حكام ستم‌گر و توطئه‌هاى رژيم صهيونيستى و استكبار جهانى آمريكا، دجال، سفيانى و آشوب‌هاى عظيم آخرالزمان در هنگام ظهور و قيام حضرت مهدى(عج).

شماره خطبه‌ها، نامه‌ها و حكمت‌ها، بر اساس نهج‌البلاغة با ترجمه فيض الاسلام مى‌باشد.

گزارش محتوا

مؤلف در مقدمه، در پاسخ به اين سؤال كه اگر علم غيب منحصر به خدا مى‌باشد، پس اين همه خبر دادن به آينده و پيشگويى‌هاى ائمه(ع) چيست، با اشاره به آيات قرآن اين گونه پاسخ داده است: كه آگاهى امامان معصوم(ع) از احكام دينى، احوال افراد، جوامع آينده و غيب عالم، به طور مستقل و ذاتى نبوده، بلكه خداوند از علوم نامتناهى خود به خاطر عبوديت و قرب ائمه(ع) به او، به آنان عطا فرموده است.

گفتار اول، به بررسى خطبه 138: «(وقتى مصلح موعود قيام كند) خواسته‌ها و هواهاى نفسانى را به هدايت برمى‌گرداند...»، پرداخته است.

نویسنده اين فراز را به دو بخش تقسيم كرده است:

1. شرايط و وضعيت جامعه جهانى قبل از ظهور ولى عصر(عج) كه همان منزوى گشتن حقايق قرآنى و فراگير شدن فساد و فتنه‌ها در همه زمينه‌هاى زندگى فردى، اجتماعى، فرهنگى، سياسى، اقتصادى، بدعت و تحريف در انديشه، عمل و اديان مى‌باشد.
2. برنامه‌هاى بلند عملى و اهداف آرمانى آن حضرت در همه ابعاد جامعه كه هدايت همگان به سوى حق، عدل و قوانين قرآن و رهايى انسان‌ها از بند اسارت هواهاى حيوانى، فساد، فسق و فريبكارى‌ها است.

در فصل دوم، حكمت 209: «قطعا دنيا بعد از سركشى و دشمنى‌هايش به ما روى خواهد آورد...»، ترجمه و تفسير شده است. در اين حكمت، امام(ع) ضمن تحقير دنيا، با تشبيهى زيبا و رسا، حقيقتى را به استناد آيه قرانى بيان فرموده است؛ بدخويى دنيا نسبت به عترت پيامبر(ص) را تشبيه نموده به شترى ماده كه از دادن شير به دوشنده‌اش خوددارى مى‌كند و براى بچه‌اش نگه مى‌دارد و سرانجام آن را در اختيار او قرار مى‌دهد. همان فرزندى كه دوشندگان غاصب، او را به استضعاف كشانده بودند تا ظالمانه حق وى را ببرند.

در سوم، اوصاف مصلح موعود به نقل از خطبه 181: «به راستى كه او سپر و زره حكمت را به بر كرده و حكمت را با تمام آدابش داراست...» بيان شده است. برخى از نكاتى كه امام(ع) در اشاره به حضرت مهدى(عج) بيان فرموده، عبارتند از اين كه:

1. ايشان حكمت را با تمام آداب و ابعادش داراست، حقايق هستى و علوم حقه را يافته و مطيع محض خدا مى‌باشد.
2. از نظرها غائب بوده؛ زيرا اسلام غريب و در غربت مانده است.
3. آخرين و باقيمانده حجت‌هاى الهى و از جانشينان پيامبران(ع) است.

در چهارم، حكمت 139: «هيچ گاه زمين خالى نمى‌ماند از كسى كه به دليل و حجت دين خدا را برپا دارد...»، توضيح داده شده است. كميل بن زياد مى‌گويد: روزى اميرالمؤمنين(ع) دست مرا گرفته و به بيرون از كوفه برد. وقتى به صحرا رسيد، آهى عميق، سرد و پر درد كشيد و اين كلام را بيان فرمود.

ويژگى‌هاى عصر ظهور، در پنجم، به نقل از خطبه 105: «راه‌هاى چپ و راست را برگزيدند...»، بيان شده است.

امام(ع) در اين گفتار، ناظر به آينده بشريت، حوادث جامعه قبل از ظهور و قيام حضرت مهدى(عج) مى‌باشد و اين كه انسان‌ها، راهى دو مسير انحرافى و باطل راست و چپ مى‌شوند و به جاى پيمودن راه روشن دين حق، راه‌هاى افراط و تفريط را به خاطر تمايلات نفسانى و مادى مى‌روند.

در فصل ششم، خطبه 100: «پس از او مدتى كه خدا خواهد زندگى و درنگ خواهيد داشت...»، توضيح و تفسير شده است. در اين خطبه كه حضرت آن را در سومين جمعه از خلافت ظاهرى خود در سال 35ق ايراد فرموده، ضمن اخبار غيبى از ارتحال و شهادت خود، به ظهور امام زمان(عج)، حاكميت دين حق و تحقق اميد و آرزوى منتظران نويد مى‌دهد.

فتنه‌اى هنگام ظهور در هفتم، در خطبه 92: «...اى مردم! من چشم فتنه و توطئه را شكافتم و بركندم...» بيان شده است.

اين خطبه، يكى از خطبه‌هاى مشهور آن حضرت مى‌باشد كه بعد از پايان جنگ نهروان ايراد فرمود. ايشان بعد از حمد پروردگار و درود بر پيامبر(ص)، به فضايل بلند و موقعيت عظيم علمى، سياسى و شجاعت خود اشاره نموده و اعلام مى‌فرمايد: سؤال كنيد از هر مسأله... قبل از آن كه مرا نيابيد.

هشتم، موقعيت امام مهدى(عج) و يارانش را به تصوير كشيده است: «آن گاه كه وقتش فرا رسد... پيشواى دين قيام كند...». اين سخن در بخش كلام غريب (بيگانه و دور از نظر ابتدايى و ظاهرى) آمده است و گويا مفهومى پوشيده و پنهان داشته كه نيازمند به تبيين و تفسير مى‌باشد. نویسنده معتقد است اين كلام، يكى از كرامات و خبرهاى غيبى آن حضرت از آينده و ظهور حضرت مهدى(عج) است.

نهم، اختصاص دارد به توضيح خطبه 229: «پدر و مادرم فداى آنان باد كه در آسمان‌ها معروف و در زمين گم‌نامند...». اين پيشگويى بعد از جنگ نهروان بوده است.

در آخرين گفتار، فرازى از حكمت 169: «سوگند به خداوندى كه با قدرت او باقيمانده شب را به سر برديم...» بيان شده و نویسنده معتقد است اين كلام، از ظهور حضرت مهدى(عج) خبر مى‌دهد.

وضعيت كتاب

فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده مؤلف در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع پرداخته است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن كتاب.
2. پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى عليه‌السلام و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى مرجع، ج2 ص723.
3. سايت خبرى آينده روشن.