بنیاد نهج‌البلاغه

بنیاد نهج‎ البلاغه

نام	بنیاد نهج‎ البلاغه
نام سابق
وضعیت حقوقی
هدف
رئیس
بنیانگذاری
وبگاه
کد مؤلف	AUTHORCODE11971AUTHORCODE

بنیاد نهج‎ البلاغه، مؤسسه‌ای است که در سال 1353، به‌منظور اهدافی چون: تدوین معارف عالیه نهج‎ البلاغه و تهیه تفسیر موضوعی از معارف آن، چاپ بهترین متن‎ نهج‎ البلاغه، فراهم کردن ترجمه فارسی نهج‎ البلاغه به‌طور دقیق‎ و صحیح، ترجمه نهج‎ البلاغه به زبان‌های زنده دنیا و... تأسیس شده است.

نهج‎ البلاغه، سرچشمه‌ای است جوشان و مواج از معارف الهی که نه‌تنها راهبر و هادی‎ یک‎ نسل‎ و یا یک قرن است، بلکه راهبر تمامی نسل‎ها و همه قرون و اعصار است. این کتاب شریف‎، تجلی‌گاه دوستی، معرفت، عشق، منشور حکمرانی، ترازوی عدالت، سرچشمه شور و حماسه، معدن‎ حکمت و پرورش، محراب عبادت‎ و سمبل‎ و نمونه فصاحت و بلاغت است؛ لیکن با تمام این عظمت و بلندمرتبگی، سال‎ها و بلکه قرن‌های متمادی در جامعه مسلمانان ناشناخته بود و نیز کارهایی هم که روی این کتاب انجام شده است، هرچند‎ متعدد است، ولیکن پراکنده و غیر مکفی است. درحالی‌که برای درک درست و ترویج حقیقی آن می‌بایست کاری گروهی و انسجام یافته انجام شود.

بنا به این ضرورت خطیر، زمینه‌های آغازین تأسیس‎ یک‎ بنیاد ویژه کار بر روی نهج‎ البلاغه در سال 1353، به کوشش حجت‌الاسلام دین‌پرور و تنی چند از اندیشه‌وران مسلمان پدید آمد و همین امر، مقدمه و تمهیدی شد تا‎اینکه‎ مؤسسه‌ای به نام «بنیاد نهج‎ البلاغه» در سال 1353، رسما تأسیس شود و کار خود را آغاز کند و البته در این راستا از نظرات روشنگرانه اساتید شهید: مطهری، بهشتی و باهنر‎ استفاده‎ شد و اهداف ذیل را نصب‌العین خود کردند:

1. تدوین معارف عالیه الهی از نهج‎ البلاغه؛
2. فیش‌برداری از موضوعات نهج‎ البلاغه؛
3. تهیه تفسیر موضوعی از معارف نهج‎ البلاغه؛
4. فراهم‎ آوردن‎ آموزش‎ و تدریس نهج البلاغه برای عموم‎ مردم‎؛
5. تأسیس‎ بنیادی برای مکاتبه و نشر درس‎های نهج‎ البلاغه و سایر معارف اسلامی با استفاده از نهج‎ البلاغه و دیگر منابع اسلامی؛
6. چاپ بهترین متن‎ نهج‎ البلاغه‎؛
7. فراهم کردن ترجمه فارسی نهج‎ البلاغه به‌طور دقیق‎ و صحیح‎؛
8. ترجمه نهج‎ البلاغه به زبان‌های زنده دنیا؛
9. انتشار ترجمه‌های قدیمی نهج‎ البلاغه؛
10. تحقیق و انتشار شروح نهج‎ البلاغه‌ای که‎ تاکنون‎ چاپ‎ نشده است؛
11. تأسیس کتابخانه‌ای که تنها اختصاص به نهج‎ البلاغه داشته باشد، چه در ایران و چه در دنیا؛
12. فراهم کردن فیلم و میکروفیلم از نسخه‌های خطی نهج‎ البلاغه‎ و شروح‎ و تراجم آن در ایران و جهان؛
13. تماس با مجامع اسلامی و علمی‎ در‎ ایران برای شناساندن بهتر آن.

بنیاد نهج‎ البلاغه، برای تحقق این اهداف، کار خود را آغاز‎ کرد‎ و موفق‎ گردید که 5000 فیش پیرامون 120 عنوان فرعی و اصلی تهیه کند؛ لیکن‎ با‎ آغاز‎ شدن انقلاب اسلامی مردم ایران، دو سال در کار بنیاد، وقفه پدید آمد و بلافاصله‎ پس‎ از‎ پیروزی انقلاب اسلامی، این ضرورت را دریافتند که انقلاب فرهنگی اسلامی از مهم‎ترین وظایف‎ پس‎ از پیروزی انقلاب است و لازم است که به آن بهای لازم داده شود‎. نسلی‎ که‎ از زیر بار استعمار رها شده است، تشنه فرهنگ ناب و زلال اسلامی است و کمترین‎ غفلت‎ در این زمینه می‌توانست به دشمن فرصت حرکت دهد؛ لذا در سال 1358‎، بنیاد‎، کار و فعالیت خود را آغاز کرد تا به نشر و پخش فرهنگ و معارف اسلامی کمک کند‎.

بنیاد‎، تلاش دارد یک تفسیر موضوعی از نهج‎ البلاغه، عرضه کند. اگر بهترین‎ شرح‎ نهج‎ البلاغه را از ابن ابی‌الحدید بدانیم باید اعتراف کنیم که هرچند این کتاب‎، یک‎ کتاب‎ تاریخی و ادبی بسیار گران‎قدری است، لیکن تفسیر نهج‎ البلاغه به معنی دقیق‎ کلمه‎ نیست و در کنار تهیه این تفسیر عظیم، درصدد است که ترجمه‌ای صحیح و به‌دور از‎ عیب‎ و نارسایی به فارسی تهیه کند. ازاین‌رو سه گروه علمی، این‎ مهم‎ را برعهده گرفته‌اند: گروه اول، معنی‎ دقیق‎ و اصیل‎ کلام حضرت(ع) را به فارسی برمی‌گردانند. گروه‎ دوم،‎ می‌کوشند که این معنی را در واژه‌ها و جملات پارسی سلیس و روان درآورند‎، بی‌آنکه‎ خدشه‌ای به اصل معنی آن‎ وارد‎ آید و گروه‎ سوم‎ نیز‎ موظف است که این ترجمه را‎ با‎ معنی اصلی آن مقابله و مقایسه کند که اگر احیانا نقص و عیبی وجود‎ دارد،‎ اصلاح و جبران شود.

کار دیگر بنیاد‎، احیای متون کهن و نسخه‌های‎ قدیمی‎ نهج‎ البلاغه است؛ نظیر «مطلوب‎ كل‎ طالب» از رشید وطواط و در کنار همین کار، مقدمات ترجمه این کتاب شریف‎ به‎ آلمانی و فرانسه است. از دیگر‎ اقدامات‎ این‎ مؤسسه، تهیه یک‎ کتاب‎ درسی در سطح دانشگاه‎ از‎ نهج‎ البلاغه است؛ منتهی با سبک و سیاقی جدید و جالب و باز کار دیگر بنیاد، حوزوی‎ کردن‎ علم‎ الحدیث است؛ ازاین‌رو‎ یک‎ تن از‎ فضلا‎ را‎ نزد یکی از معمرین که‎ ممارست و سابقه طولانی در نهج‎ البلاغه دارد، می‌فرستد تا پس از آموختن، اجازه نقل حدیث‎ بگیرد‎.

کار بنیاد در سطح عمومی به‎ این‎ شرح‎ است‎: به‌منظور ترویج معارف‎ نهج‎ البلاغه در جامعه و خاصه نسل جوان، کلاس‎هایی دایر کرده است که در هفته، دو جلسه تشکیل‎ می‌شود‎ و علاوه‎ بر تدریس حضوری، برای آن دسته از‎ علاقه‌مندان‎ که‎ نمی‌توانند‎ در‎ کلاس‎ها‎ حاضر شوند به تدریس مکاتبه‌ای پرداخته است. در این تدریس، 12 درس از اصول عقاید، تهیه و ارسال می‌شود و باز در راستای شناساندن نهج‎ البلاغه به عموم، در‎ سطح تهران مبادرت به ایجاد مسابقات حفظ نهج‎ البلاغه کرده است و اقدام دیگر بنیاد، تماس با مربیان آموزش و پرورش است تا عده‌ای از افراد مؤمن و مستعد را گزینش کنیم، آنها‎ را‎ تحت تعلیمات لازمه قرار دهیم و سپس از آنها در امر تدریس و تعلیم نهج‎ البلاغه در مدارس استفاده کنیم و این کار سه سال است که در بنیاد شروع شده است‎.

از جمله فعالیت‎های این بنیاد، تدوین آثار زیر است:

1. یادنامه دومین کنگره هزاره نهج‎ البلاغه؛
2. جلوه‌های بلاغت در نهج‎ البلاغه؛
3. کاوشی در نهج البلاغه؛
4. الهیات در نهج‎ البلاغه؛
5. بازگشت به نهج‎ البلاغه؛
6. گام‌بام با نهج‎ البلاغه؛

و...

منابع مقاله

زمانی، کریم، «آشنایی با نهادهای علمی و فرهنگی/بنیاد نهج‎ البلاغه»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: کیهان فرهنگی، شماره 31، مهر 1365 (1 صفحه، ‎از 34 تا 34)، به آدرس: http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/18088