بلغة الطالب في حاشية المكاسب

بلغة الطالب (شيرازي)
پدیدآوران	شيرازي، محمدکاظم (محشي) انصاري، مرتضي بن محمدامين (نویسنده)
عنوان‌های دیگر	کتاب بلغه الطالب في حاشيه المکاسب
ناشر	مطبعة بوذرجمهري
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	1370ش
چاپ	1
موضوع	انصاري، مرتضي بن محمد امين، 1214 - 1281ق. المکاسب - نقد و تفسير خريد و فروش (فقه) معاملات (فقه)
زبان	عربي
تعداد جلد	2
کد کنگره	‏‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏م‎‏70‎‏35‎‏9 190/1 ‏BP‎‏

بلغة الطالب في حاشية المكاسب، شرحی است از شیخ محمدکاظم شیرازی (متوفی 1367ق) بر کتاب «المكاسب» شیخ مرتضی انصاری (متوفی 1281ق)، به زبان عربی.

شرح جلد اول در شب چهارشنبه، دهم ربیع‌الاول سال 1365ق و جلد دوم در بیست‌ودوم ذی‌قعده سال 1366ق، به پایان رسیده است.

المتاجر یا المكاسب از دقیق‌ترین آثار شیخ و از دیرباز‌ تا‌کنون‌، مدار تعلیم و تعلم در حوزه‌های علمیه شیعه بوده است. عالمان، از زمان مؤلف تاکنون‌، بر‌ آن‌ شروح و تعلیقات و ترجمه‌های فراوانی نگاشته‌اند که این شرح یکی از آن شروح می‌باشد.

لازم به ذکر است که المكاسب، مشتمل بر سه بخش است‌:

1. المكاسب المحرمة: در آن، از کسب‌های حرام، از حیث‌ عین‌ و منفعت، بحث می‌شود.
2. كتاب البيع: در آن، امهات و رئوس مسائل بیع، به‌گونه‌ای‌ مفصل‌، خصوصاً بیع فضولی، مورد بحث قرار گرفته‌ است‌.
3. كتاب الخيارات: در آن، به‌تفصیل‌ از هفت خیار مجلس، حیوان‌، غبن، تأخیر‌، شرط‌، رؤیت‌، عیب و مسقطات آن‌ها و شروط صحت عقد‌ و احکام‌ خیار و قبض، بحث می‌شود.

شیخ محمدکاظم شیرازی، شرح بخش اول را در جلد اول و بخش دوم را در جلد دوم قرار داده است. در این اثر، نشانی از شرح بخش سوم یافت نشد؛ هرچند مصحح کتاب خبر از انتشار جلدهای سوم و چهارم در آینده نزدیک داده است.

شرحی که آیت‌الله شیرازی در این اثر ارائه ‌داده، به شیوه «قوله: (...)» است؛ بدین ‌صورت که شارح جملاتی از کتاب مکاسب را ‌در پرانتز قرار داده و قبل از آن واژه «قوله» را آورده و سپس به شرح آن پرداخته است.

در ابتدای اثر ترجمه شارح کتاب به قلم علی حسینی شبر آمده و در انتهای هر جلد بعد از فهرست محتویات آن جلد، غلط‌نامه نیز ارائه شده است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. انصاری، ناصرالدین، «پژوهشی در آثار و تألیفات شیخ مرتضی انصاری»، آینه پژوهش، مهر و آبان 1373، شماره 27.