۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ه‌گ' به 'ه‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'مخصوصا' به 'مخصوصاً') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌گ' به 'ه‌گ') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
[[علوی عاملی، احمد بن زین‌العابدین|میر سید احمد علوى عاملى]]، از دانشمندان و فیلسوفان عصر صفوى است. حکومت صفوى به ملاحظات سیاسى و براى نزدیکى هرچه بیشتر با دول غربى و جلوگیرى از نفوذ دولت عثمانى مجبور بود که ضمن آزاد گذاشتن اقلیّتهاى مذهبى داخلى، پذیراى مبلّغان خارجى و هیئتهاى میسیونرى مسیحى باشد. با نفوذ هرچه بیشتر استعمار در ایران و کشورهاى شبهقاره، کشیشان مسیحى از کشورهاى انگلیس، فرانسه، پرتغال و دیگر کشورهاى اروپا به این سرزمینها سرازیر شدند و بهتدریج جرأت یافته و همراه با گسترش تبلیغات خود کتاب‌هایى در نقد و ردّ دین اسلام به رشته تحریر درآوردند. یکى از مهمترین آنها کتابى بود به نام «آئینه حقنما» که توسط ژروم گزاویه در هندوستان و به زبان فارسى نگاشته شد. | [[علوی عاملی، احمد بن زین‌العابدین|میر سید احمد علوى عاملى]]، از دانشمندان و فیلسوفان عصر صفوى است. حکومت صفوى به ملاحظات سیاسى و براى نزدیکى هرچه بیشتر با دول غربى و جلوگیرى از نفوذ دولت عثمانى مجبور بود که ضمن آزاد گذاشتن اقلیّتهاى مذهبى داخلى، پذیراى مبلّغان خارجى و هیئتهاى میسیونرى مسیحى باشد. با نفوذ هرچه بیشتر استعمار در ایران و کشورهاى شبهقاره، کشیشان مسیحى از کشورهاى انگلیس، فرانسه، پرتغال و دیگر کشورهاى اروپا به این سرزمینها سرازیر شدند و بهتدریج جرأت یافته و همراه با گسترش تبلیغات خود کتاب‌هایى در نقد و ردّ دین اسلام به رشته تحریر درآوردند. یکى از مهمترین آنها کتابى بود به نام «آئینه حقنما» که توسط ژروم گزاویه در هندوستان و به زبان فارسى نگاشته شد. | ||
در پى نگارش این اثر، نسخه‌اى از آن از دربار پادشاه هند به دارالحکومه وقت ایران فرستاده شد. این اثر - که از استحکام خاصّى برخوردار بود – | در پى نگارش این اثر، نسخه‌اى از آن از دربار پادشاه هند به دارالحکومه وقت ایران فرستاده شد. این اثر - که از استحکام خاصّى برخوردار بود – اندیشه‌گران ایرانى و غیر ایرانى را بر آن داشت که پاسخى بر آن بنگارند که بهترین پاسخ، همین کتاب مصقل صفا از [[علوی عاملی، احمد بن زین‌العابدین|مرحوم سید احمد عاملى]] است<ref>ر.ک: سبحانی، محمدتقی</ref>. | ||
در واقع احیاى این کتاب تا حدودى مرهون شرقشناس معاصر، پرفسور [[کربن، هانری|هانرى کربن]] است. وى سالها پیش در دانشگاه سوربن در مورد اهمیّت این کتاب یک سخنرانى ایراد کرد و سپس در همان دانشگاه به تدریس آن پرداخت. متن سخنرانى [[کربن، هانری|کوربن]] همراه با ترجمه فارسى آن در مقدمه کتاب مصقل به چاپ رسیده است. گذشته از این مقدمه، کتاب شامل مقدمه‌اى نسبتاً طولانى درباره زمینههاى تاریخى تألیف کتاب، کتابشناسیِ ردیّههاى دانشمندان اسلامى بر اندیشههاى مسیحیت، خلاصه‌اى از آراى میر سید احمد و شرحى بر زندگانى، آثار و اجازات این مرد بزرگ است<ref>ر.ک: همان</ref>. | در واقع احیاى این کتاب تا حدودى مرهون شرقشناس معاصر، پرفسور [[کربن، هانری|هانرى کربن]] است. وى سالها پیش در دانشگاه سوربن در مورد اهمیّت این کتاب یک سخنرانى ایراد کرد و سپس در همان دانشگاه به تدریس آن پرداخت. متن سخنرانى [[کربن، هانری|کوربن]] همراه با ترجمه فارسى آن در مقدمه کتاب مصقل به چاپ رسیده است. گذشته از این مقدمه، کتاب شامل مقدمه‌اى نسبتاً طولانى درباره زمینههاى تاریخى تألیف کتاب، کتابشناسیِ ردیّههاى دانشمندان اسلامى بر اندیشههاى مسیحیت، خلاصه‌اى از آراى میر سید احمد و شرحى بر زندگانى، آثار و اجازات این مرد بزرگ است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
فصل اوّل کتاب به مسئله تثلیث و الوهیّت مسیح اختصاص دارد و مؤلّف با | فصل اوّل کتاب به مسئله تثلیث و الوهیّت مسیح اختصاص دارد و مؤلّف با بهره‌گیرى از ادلّه برهانى و شیوههاى جدلى، به ابطال مدّعاى خصم مىپردازد؛ چنانکه مىدانیم در قرآن کریم تثلیثى که به مسیحیان نسبت داده شده، عبارت است از سه اقنوم خدا، مسیح و مریم. امّا بیشتر مسیحیان، مخصوصاًً در قرون اخیر، اقنوم سوم را روحالقدس مىدانند. | ||
مضافاً اینکه آباى کلیسا بهتدریج تحت تأثیر اندیشههاى نوافلاطونى، از تثلیث پولس رسول، تفسیرى وجودشناختى ارائه کردند و اتحاد اقنوم دوم و سوم را با خدا بهصورت اتحاد صفات با ذات الهى مطرح ساختند. مؤلف در این فصل نشان داده است که بهخوبى بر کلام مسیحیّت وقوف دارد و گریزگاههاى بحث را کاملاً مىشناسد. در قدم نخست با مقدمات و براهین دقیق عقلى، هرگونه تعدّدى را از ذات واجب الوجود نفى مىکند و اثبات مىکند که تثلیث با بساطت و وحدت واجب در تنافى است. | مضافاً اینکه آباى کلیسا بهتدریج تحت تأثیر اندیشههاى نوافلاطونى، از تثلیث پولس رسول، تفسیرى وجودشناختى ارائه کردند و اتحاد اقنوم دوم و سوم را با خدا بهصورت اتحاد صفات با ذات الهى مطرح ساختند. مؤلف در این فصل نشان داده است که بهخوبى بر کلام مسیحیّت وقوف دارد و گریزگاههاى بحث را کاملاً مىشناسد. در قدم نخست با مقدمات و براهین دقیق عقلى، هرگونه تعدّدى را از ذات واجب الوجود نفى مىکند و اثبات مىکند که تثلیث با بساطت و وحدت واجب در تنافى است. | ||