أهوال القبور و أحوال أهلها إلی النشور

أهوال القبور و أحوال أهلها إلی النشور
پدیدآوران	ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد (نويسنده) آل زهوی، دانی بن منیر (مصحح)
ناشر	المکتبة العصرية
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1424 ق یا 2004 م
چاپ	1
شابک	‎9953-435-83-9
موضوع	برزخ - احادیث رستاخیز - احادیث فشار قبر - احادیث مردگان - احادیث مرگ - احادیث
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏141‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏4‎‏الف‎‏2
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

أهوال القبور و أحوال أهلها إلى النشور، تأليف امام حافظ ابوالفرج عبدالرحمن بن احمد بن رجب حنبلى متوفى 795ق است.

موضوع عام کتاب اخلاق است و موضوع خاص آن معاد و قيامت و موضوع اخص آن احوال قبر است.

کتاب به زبان عربى است، و اكثر مطالب آن روايات منقول از پيامبر اكرم(ص) و صحابه است.

مؤلف در مقدمه کتاب، پس از حمد و ثناى خداوند متعال و اقرار به يگانگى او، و شهادت به رسالت پيامبر(ص)، بر پيامبر و خاندان آن حضرت و صحابه‌اش درود مى‌فرستد.

وى در بخشى از مقدمه کتاب، انگيزه تألیف آن را درخواست جمعى از برادران صالح ذكر كرده است.

كه از ايشان درخواست نموده‌اند، اخبارى كه درباره عالم برزخ و احوال مردگان است بر ايشان جمع‌آورى كند. چون شنيدن اين مطالب موجب پند و موعظه دل‌ها و بيدارى اهل غفلت است. آنگاه بيان مى‌كند كه ايشان، آنچه از کتاب و سنت و اخبار پيشينيان و كلام حكيمان بدست آوردم، به طور اختصار در اين نوشتار آورده است.

زمان تألیف کتاب دقيقا معلوم نيست؛ اما با توجه به زمان فوت مؤلف در 795ق احتمالا اين اثر در اواسط قرن هشتم نوشته شده است. گرچه در خاتمه کتاب، تاريخ اتمام کتابت آن را پانزدهم ربيع الآخر سال 851ق، و بدست احمد بن محمد معروف به ابن قطعه حنفى عنوان كرده‌اند.

ساختار و گزارش محتوا

اين کتاب داراى سيزده باب است كه مؤلف در مقدمه، نام تمام ابواب را به طور كامل آورده است و برخى ابواب داراى يك يا چهار فصل است و برخى از فصول مهم آن عبارتند از: النهي عن تمني الموت و الاجتهاد في الطاعة قبل مجيئه، نعيم القبر، انتفاع أهل القبور بمجاورة الصالحين و تأذّيهم من مجاورة الفاسقين، معرفة الموتى بحالهم في الدنيا قبل الدفن، و ما يمنع من دخول ارواح المؤمنين و الشهداء الجنة....

بى‌گمان اولين منزل از منازل سفر آخرت، منزل قبر و احوال مربوط به آن است، آگاهى از آن موجب ايجاد آمادگى لازم و تهيه اسباب و لوازم مورد نياز آن است.

در اين نوشتار مؤلف سعى كرده تا در پرتو آيات و اخبار، به ذكر احوال اموات از لحظه مرگ تا زمان حشر بپردازد، لذا ابواب کتاب را تقريبا بر اين اساس مترتب كرده است.

شروع هر باب با روايات تفسيرى است و در ادامه روايات مختلف از مجامع و كتب روائى اهل سنت آورده شده است. روايات مرتبط با موضوع باب است و بيشتر آنها منقول از صحابه است. اسناد به طور كامل ذكر شده و حتى در مواردى نام کتابى كه روايت از آن نقل شده، آورده است. ذكر اختلافات لفظى احاديث و اشاره به ضعف سند يا روات بعضى احاديث، بخشى ديگر از كار مؤلف است؛ اما تقريبا هيچ روايتى را از منابع شيعى نياورده است.

با آنكه در مقدمه گفته است، درصدد آنست تا از کتاب و سنت هر آن چه در اين موضوع است، گردآورى كند و به طور مختصر بياورد. پايان بخش کتاب اشعارى در پند و موعظه گرفتن از اهل قبور است.

نسخه حاضر

اين کتاب در چاپخانه عصريّه بيروت در سال 1424ق به چاپ رسيده، ولى نوبت چاپ آن ذكر نشده است.

کتاب تك جلدى، و در قطع وزيرى، و شابك آن 9-83-435-9953 NBSI است.

اين اثر توسط الداني بن منير آل زهوى تحقيق شده، و منابع و مآخذ برخى احاديث و گاهى هم ضعف سند يا روات مورد پژوهش واقع گرديده است.

در موارد فراوانى مأخذ و منبعى براى احاديث نقل نمى‌كند، لذا اين پژوهش از اين جهت ناقص است.

کتاب فقط فهرست مطالب دارد كه نام كامل ابواب و فصول هر يك را به تفصيل آورده است.

منابع مقاله

مقدمه تحقيق و متن کتاب اهوال القبور.