۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
قاموس المصطلحات الفلسفية عند صدرالمتألهين (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۰۴
، ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'نزديك' به 'نزدیک '
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'نزديك' به 'نزدیک ') |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
از آنجا كه كتاب‌شناسى اين اثر درباره متن اصلى ذكر شده، در اين نوشتار نكاتى درباره تعريب ذكر مى‌شود: | از آنجا كه كتاب‌شناسى اين اثر درباره متن اصلى ذكر شده، در اين نوشتار نكاتى درباره تعريب ذكر مى‌شود: | ||
#احمد ماجد در مقدمه‌اش بر كتاب ابتدا به بررسى چگونگى تكوين و مراحل تطور اصطلاح فلسفه اسلامى پرداخته است. وى مراحل تطور را چهار مرحله دانسته است. مراحل ترجمه، تثبيت، پختگى و مرحله صدرايى كه اين قاموس بر مبناى آن تدوين شده است. وى سپس به تبيين ويژگى‌هاى مصطلح فلسفى صدرايى پرداخته است. وى تصريح مى‌كند كه برخى از اين اصطلاحات از مواد موجود در معجم‌هاى اصطلاحى گرفته شده، ولى ابعاد جديدى به آن اعطا شده است؛ به‌عنوان مثال اصطلاحاتى مانند وجود و عدم كه ديگر فلاسفه از آن تعاريفى دارند، صدرا از آن تعريف جديدى ارائه مى‌كند؛ يا از مصطلحات كلامى مانند حشر و نشر و ميزان، معانى جديدى ارائه مى‌كند كه به فهم فلسفى | #احمد ماجد در مقدمه‌اش بر كتاب ابتدا به بررسى چگونگى تكوين و مراحل تطور اصطلاح فلسفه اسلامى پرداخته است. وى مراحل تطور را چهار مرحله دانسته است. مراحل ترجمه، تثبيت، پختگى و مرحله صدرايى كه اين قاموس بر مبناى آن تدوين شده است. وى سپس به تبيين ويژگى‌هاى مصطلح فلسفى صدرايى پرداخته است. وى تصريح مى‌كند كه برخى از اين اصطلاحات از مواد موجود در معجم‌هاى اصطلاحى گرفته شده، ولى ابعاد جديدى به آن اعطا شده است؛ به‌عنوان مثال اصطلاحاتى مانند وجود و عدم كه ديگر فلاسفه از آن تعاريفى دارند، صدرا از آن تعريف جديدى ارائه مى‌كند؛ يا از مصطلحات كلامى مانند حشر و نشر و ميزان، معانى جديدى ارائه مى‌كند كه به فهم فلسفى نزدیک تر است و لذا ناچار به انضمام آن به معجم فلسفى هستيم. همچنين صدرا به مصطلحات فلسفى، بسيارى از اصطلاحات منتزع از قرآن كريم و روايات شريفه را افزوده است كه منجر به ايجاد مصطلحات جديدى شده كه در سابق رايج نبوده است. ديگر اينكه بسيارى از مصطلحاتى كه در فلسفه صدرايى ذكر شده از عرفان، حكمت اشراقى و قصه‌هاى دينى گرفته شده است و آخر اينكه بسيارى از مصطلحات فلسفى محض از تأويل و تفسير ذوقى در فلسفه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] ناشى شده است؛ مثلاً خيال نزد [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] و ابوالبركات بغدادى با معانى موجود نزد صدرا متفاوت است؛ حتى فهم سهروردى غير از معنايى است كه صدرا فهميده است (مقدمه، صفحه أ - ب). | ||
#ترتيب قاموس به حسب لفظ است بدون ارجاع به ريشه؛ مثلاً لفظ «موجود» تحت حرف ميم آمده نه واو و لفظ «تأثير» تحت حرف تاء ذكر شده است... | #ترتيب قاموس به حسب لفظ است بدون ارجاع به ريشه؛ مثلاً لفظ «موجود» تحت حرف ميم آمده نه واو و لفظ «تأثير» تحت حرف تاء ذكر شده است... | ||
#توجه نويسنده به بيان معنا براى اصطلاح فلسفى مختص به [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]]، او را در بيشتر اوقات از اشاره به معانى رايج نزد بقيه فلاسفه بازنمى‌دارد. | #توجه نويسنده به بيان معنا براى اصطلاح فلسفى مختص به [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]]، او را در بيشتر اوقات از اشاره به معانى رايج نزد بقيه فلاسفه بازنمى‌دارد. | ||