آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران

آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران

نام کتاب	آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	علوی مهر، حسین (نويسنده)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏92‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏8‎‏آ‎‏5
موضوع	تفاسیر - نقد و تفسیر تفسیر - تاریخ مفسران - سرگذشت نامه
ناشر	مرکز جهانی علوم اسلامی
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1384 هـ.ش
کد اتوماسیون	2891

معرفى كتاب

«آشنايى با تاريخ تفسير و مفسّران»نوشتارى است كه علاوه بر نگاه تاريخى

به تفاسير و مفسران،با تحليل شيوه‌هاى تفسيرى و نقّادى تفاسير،قرآن‌پژوهان را

در تشخيص اهميت تفاسير و فهم روشهاى درست از نادرست توانا سازد.در اين كتاب

به دوران زندگى مفسران،نام تفسير،نام مفسّر،مذهب مفسّر،روش و گرايش مفسّر در

تفسير آيات،بررسى اقسام رواياتى كه مفسّر نقل كرده و امتياز و ارزش روايات نقل شده،

بررسى منابع و مدارك تفسير،بررسى امتيازات هر تفسير،بررسى مشكلات هرتفسير،بررسى

اجمالى مقدمۀ هرتفسير و حتى‌الامكان ارائۀ برخى ديدگاههاى مفسّر در بحثهاى علوم قرآن،بررسى موضع

مفسّر در برابر اهل بيت عليهم السلام و نقل نمونه يا نمونه‌هايى از تفسير آيات پرداخته شده و شيوۀ

عملى مفسّر در تفسير؛يعنى اين‌كه مفسّر در آغاز تفسير هرآيه چه بحثى را مطرح مى‌كند،آيا نخست به

اختلاف قرائات مى‌پردازد و سپس شأن نزول را بررسى مى‌كند و يا اينكه نخست واژگان و

مفردات آيه را شرح مى‌دهد و پس از آن به مباحث ادبى،ذكر روايات و شأن نزول و

بيان ديدگاههاى مفسران ديگر اقدام مى‌كند مورد بررسى قرار مى‌گيرد.

تفاسير و مفسّران در اين كتاب براساس قرن از عصر رسالت تاكنون(15 قرن)معرفى

و مورد تحليل قرار گرفته‌اند و تفاسير شيعه و اهل سنت تا حدّ امكان از هم بازشناسانده شده‌اند.

هرفصل از اين كتاب دربردارندۀ مطالب گوناگون از جمله اوضاع فرهنگى و سياسى قرنهاى مختلف و انديشه‌هاى

خاص هرقرن است و تفاسير با توجه به روش و گرايش آنها و بيان امتيازات و مشكلات مورد بررسى قرار گرفته‌اند.

ساختار كتاب

كتاب حاضر مشتمل بر يك پيشگفتار و بخش‌هاى ذيل مى‌باشد:

«كلّيات»كه به مفهوم‌شناسى،تعريف تاريخ تفسير،اهميت و جايگاه تاريخ تفسير،پيشينه،

نخستين مدوّن تفسير مى‌پردازد.

«تفسير در عهد رسالت»به معرفى مدرسۀ تفسيرى پيامبر صلى اللّه عليه و آله با دو شيوۀ عمومى و خصوصى

مى‌پردازد.سپس ديدگاههاى مختلف را دربارۀ حجم روايات تفسيرى پيامبر بيان كرده پس از آن انواع

تفسير پيامبر(ص)را يادآور مى‌شود.

«تفسير در دوران صحابه»،«تفسير در دوران تابعان»،«نقش اهل بيت عليهم السلام

در تفسير قرآن»كه در آن به مفهوم‌شناسى اهل بيت(ع)،قلمرو دانش اهل بيت(ع)به كتاب آسمانى،

نقش اهل بيت در تفسير قرآن و مفهوم تفسير به رأى پرداخته مى‌شود،«تفسير در قرن

سوم»كه دورۀ شكوفايى علوم و تدوين تفسير است و ويژگى‌هاى تفسيرى اين قرن و معرفى تفاسير

و مفسّران قرن سوم و نيز رويكردهاى تفسيرى در اين قرن،«تفسير در قرن چهارم 1»،«تفسير

در قرن چهارم 2»و ساير قرون تا قرن حاضر،بخش‌هاى مختلف اين نوشتار را تشكيل مى‌دهند.

در بخش آخر كتاب«تفسير عصرى»كه به تفسير و مفسران در قرن پانزدهم هجرى اختصاص يافته،مفهوم تفسير عصرى،ويژگى‌هاى

تفسير عصرى،اقسام تفسير موضوعى بيان و معروف‌ترين تفاسير شيعه در قرن پانزدهم،روشها و

گرايشهاى تفسيرى در الميزان و نيز معروف‌ترين تفاسير اهل سنت در اين قرن معرفى شده است.

كتابنامۀ كتاب نيز در انتهاى كتاب درج شده است.

نسخه شناسى

نوشتار حاضر به قلم آقاى حسين علوى مهر و به زبان فارسى نوشته شده

است.نسخه حاضر در برنامه در قطع وزيرى با جلد شوميز در 400 صفحه براى

بار نخست در سال 1384 هجرى شمسى از سوى«انتشارات مركز جهانى علوم اسلامى»

قم منتشر شده است.

منبع:پيشگفتار نويسنده و متن كتاب

پیوندها

مطالعه کتاب آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور