۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(لینک درون متنی) |
|||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
آنالوطیقا، عنوان مبحثى از منطق [[ارسطو]] است که در کتاب «ارگانون» وی تحت همین عنوان در دو بخش آنالوطیقای اول و دوم تنظیم شده است. آنالوطیقای اول، شامل دو قسمت است و به نظریه عمومى استنتاج قیاسى مربوط شده و آنالوطیقای دوم (اثر حاضر) دارای دو بخش است که در آنها درباره استدلال برهانى، یعنى قیاسى که مقدمات آن قضایای یقینى است، گفتگو مىشود. [[ارسطو]] در این اثر، نخست درباره ماهیت علم و شرایط و مقدمات آن و چگونگى ضرورت محمول برای موضوع سخن مىگوید و خصوصیات «حد» و «تعریف» را که به گفته او به استدلال برهانى بستگى دارد، بررسى مىکند، سپس از مبادی علوم برهانى یاد مىکند و اصول موضوعه و متعارفه را روشن مىسازد و ضمن برشمردن خطاهای قیاس، تفاوت دانش و پندار را توضیح مىدهد<ref>ر.ک: موحد، صمد، ج2، ص226-227</ref>. | آنالوطیقا، عنوان مبحثى از منطق [[ارسطو]] است که در کتاب «ارگانون» وی تحت همین عنوان در دو بخش آنالوطیقای اول و دوم تنظیم شده است. آنالوطیقای اول، شامل دو قسمت است و به نظریه عمومى استنتاج قیاسى مربوط شده و آنالوطیقای دوم (اثر حاضر) دارای دو بخش است که در آنها درباره استدلال برهانى، یعنى قیاسى که مقدمات آن قضایای یقینى است، گفتگو مىشود. [[ارسطو]] در این اثر، نخست درباره ماهیت علم و شرایط و مقدمات آن و چگونگى ضرورت محمول برای موضوع سخن مىگوید و خصوصیات «حد» و «تعریف» را که به گفته او به استدلال برهانى بستگى دارد، بررسى مىکند، سپس از مبادی علوم برهانى یاد مىکند و اصول موضوعه و متعارفه را روشن مىسازد و ضمن برشمردن خطاهای قیاس، تفاوت دانش و پندار را توضیح مىدهد<ref>ر.ک: موحد، صمد، ج2، ص226-227</ref>. | ||
آنالوطیقای دوم نیز ابتدا توسط اسحاق بن حنین (د 298 یا 299ق/911 یا 912م) به سریانى درآمد. ابوبشر متى ترجمه وی را به عربى برگردانید و سپس قویری و کندی و فارابى (ح 259-339ق/ 873-950م) توضیحات و شروحى بر آن افزودند<ref>ر.ک: همان، ص227</ref>. | آنالوطیقای دوم نیز ابتدا توسط اسحاق بن حنین (د 298 یا 299ق/911 یا 912م) به سریانى درآمد. ابوبشر متى ترجمه وی را به عربى برگردانید و سپس قویری و کندی و [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] (ح 259-339ق/ 873-950م) توضیحات و شروحى بر آن افزودند<ref>ر.ک: همان، ص227</ref>. | ||
کتاب منطق ارسطو در اصل 6 بخش دارد و آنالوطیقای اول و دوم، بخشهای سوم و چهارم آن محسوب مىشود. کتاب حاضر که مبحث برهان آنالوطیقای دوم را در خود جای داده، شامل دو فن است: یکى درباره «برهان» و دیگری درباره «حد». در قسمت اول، کیفیت اکتساب تصدیقات بهوسیله برهان، تعریف برهان و مبادی و شرایط مقدمات آن بررسى مىشود و سپس از برهان «اِن» و برهان «لِم» سخن به میان مىآید. قسمت دوم شامل مباحث مربوط به نحوه اکتساب تصورات تام از طریق «حد» و کیفیت مشارکت حد و برهان است<ref>ر.ک: همان</ref>. | کتاب منطق ارسطو در اصل 6 بخش دارد و آنالوطیقای اول و دوم، بخشهای سوم و چهارم آن محسوب مىشود. کتاب حاضر که مبحث برهان آنالوطیقای دوم را در خود جای داده، شامل دو فن است: یکى درباره «برهان» و دیگری درباره «حد». در قسمت اول، کیفیت اکتساب تصدیقات بهوسیله برهان، تعریف برهان و مبادی و شرایط مقدمات آن بررسى مىشود و سپس از برهان «اِن» و برهان «لِم» سخن به میان مىآید. قسمت دوم شامل مباحث مربوط به نحوه اکتساب تصورات تام از طریق «حد» و کیفیت مشارکت حد و برهان است<ref>ر.ک: همان</ref>. |
ویرایش