۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - '== منابع==' به '==منابع مقاله==') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR10132J1.jpg|بندانگشتی|المغرب في حلی المغرب]] | [[پرونده:NUR10132J1.jpg|بندانگشتی|المغرب في حلی المغرب]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |المغرب في حلی المغرب | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" | | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[منصور، خلیل]] (محقق) | ||
[[ابن سعید مغربی، علی بن موسی]] (نويسنده) | [[ابن سعید مغربی، علی بن موسی]] (نويسنده) | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربی | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |DP 114 /الف2م6* | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |اندلس - تاریخ | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |بیروت - لبنان | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishYear" | 1997 م | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE10132AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''المغرب في حلى المغرب'''، تألیف [[ابن سعید مغربی، علی بن موسی|ابن سعيد مغربى]] كتابى است به زبان عربى در موضوع تاريخ و جغرافياى اندلس و نيز تراجم رجال اين ديار. | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۷: | ||
مهم‌ترين و مشهورترين كار ابن سعيد اتمام تأليف طولانى كتاب «المغرب» است. تأليف المغرب تنها توسط ابن سعيد نبوده، بلكه در طى يكصد و پنجاه سال و به دست شش نفر از علماى اندلس صورت گرفت و هر كدام پس از ديگرى آن را تصحيح نمودند. اولين فرد ابومحمد عبدالله بن ابراهيم بن الحجازى است كه در سال 530ق. كتابى به نام (المسهب في غرائب المغرب) كه موضوع آن، احوال ادباي اندلس از فتح عرب تا 530ق بود، را براى عبدالملك بن سعيد تأليف نمود. پس از او عبدالملك بن سعيد آن را تصحيح و تنقيح نموده و بخش‌هايى را به آن اضافه كرد. دو پسر عبدالملك، احمد و محمد نيز از مؤلفان اثر مذكور بودند. موسى بن محمد كه از عالم‌ترين افراد خانواده بنى سعيد بود، به اين كتاب قسمت‌هايى را افزود و سرانجام وضعيت نهايى آن به دست على بن سعيد به وجود آمد. گفته شده است كه ابن سعيد اين كتاب را در 641ق.در مصر به پايان برد. واقعيت اين است كه تأليف و تكميل اجزاي مختلف اين اثر تا سال‌ها پس از آن ادامه داشته و ظاهراً نسخه نهايى آن در ميان سال‌هاي 645 و647ق. در حلب تنظيم شده است. به گفته حاجى خليفه، المغرب در حدود 15 مجلد بوده است. هنوز همه اجزاي اين كتاب به دست نيامده است. | مهم‌ترين و مشهورترين كار [[ابن سعید مغربی، علی بن موسی|ابن سعيد]] اتمام تأليف طولانى كتاب «المغرب» است. تأليف المغرب تنها توسط [[ابن سعید مغربی، علی بن موسی|ابن سعيد]] نبوده، بلكه در طى يكصد و پنجاه سال و به دست شش نفر از علماى اندلس صورت گرفت و هر كدام پس از ديگرى آن را تصحيح نمودند. اولين فرد ابومحمد عبدالله بن ابراهيم بن الحجازى است كه در سال 530ق. كتابى به نام (المسهب في غرائب المغرب) كه موضوع آن، احوال ادباي اندلس از فتح عرب تا 530ق بود، را براى عبدالملك بن سعيد تأليف نمود. پس از او عبدالملك بن سعيد آن را تصحيح و تنقيح نموده و بخش‌هايى را به آن اضافه كرد. دو پسر عبدالملك، احمد و محمد نيز از مؤلفان اثر مذكور بودند. موسى بن محمد كه از عالم‌ترين افراد خانواده بنى سعيد بود، به اين كتاب قسمت‌هايى را افزود و سرانجام وضعيت نهايى آن به دست على بن سعيد به وجود آمد. گفته شده است كه [[ابن سعید مغربی، علی بن موسی|ابن سعيد]] اين كتاب را در 641ق.در مصر به پايان برد. واقعيت اين است كه تأليف و تكميل اجزاي مختلف اين اثر تا سال‌ها پس از آن ادامه داشته و ظاهراً نسخه نهايى آن در ميان سال‌هاي 645 و647ق. در حلب تنظيم شده است. به گفته حاجى خليفه، المغرب در حدود 15 مجلد بوده است. هنوز همه اجزاي اين كتاب به دست نيامده است. | ||
مؤلف در بحث از هر شهر و ديار ابتدا توضيحاتى جغرافيايى مى‌آورد، آنگاه به تاريخ منطقه مى‌پردازد و پس از ذكر ابناي ملوك از طبقات پنجگانه امرا، رؤسا، علما، شعرا و لفيف (نكته پردازانى از هر صنف كه صاحب نظم نيستند)، سخن به ميان مى‌آورد. | مؤلف در بحث از هر شهر و ديار ابتدا توضيحاتى جغرافيايى مى‌آورد، آنگاه به تاريخ منطقه مى‌پردازد و پس از ذكر ابناي ملوك از طبقات پنجگانه امرا، رؤسا، علما، شعرا و لفيف (نكته پردازانى از هر صنف كه صاحب نظم نيستند)، سخن به ميان مى‌آورد. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۳: | ||
در تدوين مطالب اين اثر از سه نوع مأخذ استفاده شده است: | در تدوين مطالب اين اثر از سه نوع مأخذ استفاده شده است: | ||
ديده‌ها (مخصوصاً در توصيف‌هاي جغرافيايى)، شنيده‌ها (به ويژه در نقل اشعار و سروده‌ها) و نيز نوشته‌هاي ديگران است. در مآخذ نوع اخير، المغرب مستند به كتاب‌هاي بسيار زيادي است كه در خلال متن از آنها ياد شده است. بعضى اجزاي المُغرب را ابن‌سعيد شخصاً تأليف كرده است، مانند اجزاي مربوط به تاريخ اخشيديان و ايوبيان. اين اثر به رغم عظمت و اشتهارش با نام‌هاي مختلف ياد شده است. خود ابن‌سعيد نام آن را المُغرب في حُلى المَغرب و المغرب في حلى المغرب في حلى اهل المغرب آورده است. سخاوي از المغرب في حلى المغرب و المغرب في محاسن المغرب به صورت دو كتاب مجزا و هر دو را از ابن‌سعيد ياد كرده است. حاجى خليفه به جز المُغرب كتابى با عنوان تاريخ مغرب و اثري ديگر با نام المغرب عن سيرة ملوك اهل المغرب به نقل از [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن‌خلكان]] به ابن‌سعيد نسبت داده است. | ديده‌ها (مخصوصاً در توصيف‌هاي جغرافيايى)، شنيده‌ها (به ويژه در نقل اشعار و سروده‌ها) و نيز نوشته‌هاي ديگران است. در مآخذ نوع اخير، المغرب مستند به كتاب‌هاي بسيار زيادي است كه در خلال متن از آنها ياد شده است. بعضى اجزاي المُغرب را ابن‌سعيد شخصاً تأليف كرده است، مانند اجزاي مربوط به تاريخ اخشيديان و ايوبيان. اين اثر به رغم عظمت و اشتهارش با نام‌هاي مختلف ياد شده است. خود ابن‌سعيد نام آن را المُغرب في حُلى المَغرب و المغرب في حلى المغرب في حلى اهل المغرب آورده است. [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوي]] از المغرب في حلى المغرب و المغرب في محاسن المغرب به صورت دو كتاب مجزا و هر دو را از ابن‌سعيد ياد كرده است. حاجى خليفه به جز المُغرب كتابى با عنوان تاريخ مغرب و اثري ديگر با نام المغرب عن سيرة ملوك اهل المغرب به نقل از [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن‌خلكان]] به ابن‌سعيد نسبت داده است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۳: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# رحيم لو، يوسف، دائره المعارف بزرگ اسلامى، ج3، ص692-685. | |||
# روحى ميرآبادى، على رضا، پژوهشى در باب جغرافى دانان اندلس و آثار آنها، آينه پژوهش، مهر و آبان1381، ش76. | |||
# مقدمه محقق. | |||
# متن كتاب. | |||
== پیوندها == | == پیوندها == | ||
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14906 مطالعه کتاب المغرب في حلی المغرب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14906 مطالعه کتاب المغرب في حلی المغرب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||