|
|
| خط ۴۳: |
خط ۴۳: |
| '''رسائل فارسی''' اين كتاب؛ مشتمل است بر شش رساله، از رسائل فارسى [[لاهیجی، حسن بن عبدالرزاق|ميرزا حسن لاهيجى]] كه در موضوع كلام، حكمت و فقه نگاشته شده است. | | '''رسائل فارسی''' اين كتاب؛ مشتمل است بر شش رساله، از رسائل فارسى [[لاهیجی، حسن بن عبدالرزاق|ميرزا حسن لاهيجى]] كه در موضوع كلام، حكمت و فقه نگاشته شده است. |
|
| |
|
| رساله‌هايى كه در اين مجموعه آمده، عبارتند از: رسالۀ آئينۀ حكمت، رسالۀ اصول دين، رسالۀ تزكية الصحبة يا تأليف المحبة، رسالۀ در مكنون، رسالۀ سر مخزون يا اثبات الرجعة و رسالۀ هدية المسافر. | | رساله‌هايى كه در اين مجموعه آمده، عبارتند از: رسالۀ آئينۀ حكمت، رسالۀ اصول دين، رسالۀ تزكية الصحبة يا تأليف المحبة، رسالۀ در مكنون، رسالۀ سر مخزون يا اثبات الرجعة و رسالۀ هديةالمسافر. |
|
| |
|
| ==ساختار و گزارش محتوا==
| |
|
| |
|
|
| |
|
| 1- رسالۀ آئينۀ حكمت:
| |
|
| |
| اين كتاب را مؤلف در قضاوت بين حكماء و مخالفين آنها نوشته است و در واقع، رد ايرادات مخالفين حكمت مى‌باشد.
| |
|
| |
| اين كتاب از يك مقدمه و سه باب تشكيل يافته است.
| |
|
| |
| مؤلف در مقدمه علت نگارش كتاب را بيان كرده و دغدغۀ بعضى از اهل دين را در مورد حكمت و تعليم و تعلم آن بى‌مورد مى‌داند.
| |
|
| |
| باب اول: در اين باب مؤلف حكمت را تعريف و فضيلت آن را بيان مى‌نمايد.
| |
|
| |
| باب دوم: در اين باب مؤلف بعضى از مسائل حكمى را شرح داده و پس از بيان شواهد قرآنى و روايى آنها، موافقت حكمت را با قرآن و روايات اثبات مى‌نمايد.مسائلى كه در اين بخش آمده، عبارتند از: عينيت وجود واجب‌الوجود، صفات او، علم او، علم خداوند به جزئيات، اراده و اختيار خداوند، غايت فعل او، حدوث و قدم عالم، احوال مجردات، معجزات و معاد، كه مجموعا در 10 فصل مورد بحث واقع شده است.
| |
|
| |
| باب سوم: در اين باب مؤلف اخبار اهل بيت(ع) را كه صراحتا يا تلويحا دلالت بر فضيلت و مدح حكمت شده است، طى 2 فصل بيان مى‌كند.
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| ==معرفى اجمالى==
| |
|
| |
|
| |
| كتاب اصول دين يا اصول خمسه و خوف و رجاء در اثبات اصول خمسۀ شيعه؛ يعنى توحيد، عدل، نبوت، امامت و معاد مى‌باشد.
| |
|
| |
| در اين كتاب مؤلف با استفاده از براهين عقلى و دلائل نقلى و اخبار اهل بيت اصول پنج‌گانۀ شيعه را اثبات مى‌نمايد.
| |
|
| |
| ==ساختار و گزارش محتوا==
| |
|
| |
|
| |
| اين كتاب از پنج فصل تشكيل يافته كه عبارتند از:
| |
|
| |
| 1-توحيد: در اين فصل مؤلف توحيد را تعريف نموده و وجود حضرت حق جل جلاله را روشن‌تر از آن دانسته كه نياز به اقامۀ دليل باشد.
| |
|
| |
| 2-عدل: در اين فصل عدل را تعريف نموده و مراد شيعه را از عدل الهى بيان مى‌نمايد.
| |
|
| |
| 3-نبوت: در اين فصل نبوت را تعريف نموده، خاتميت پيامبر(ص) را بيان و به معجزات آن حضرت اشاره نموده است.
| |
|
| |
| 4-امامت: در اين فصل مؤلف ابتداء امامت را تعريف كرده، سپس مفصل‌تر از فصول قبل به اثبات امامت ائمۀ اثنی‌عشر مى‌پردازد.
| |
|
| |
| 5-معاد: در اين فصل مؤلف معاد را تعريف نموده و از سكرات موت، قبور، برزخ تا قيامت، روز قيامت، صفات دوزخ، احوال اهل دوزخ، صفات بهشت و حال اهل بهشت بحث مى‌كند.
| |
|
| |
| اين كتاب براى عموم مردم نوشته شده است و در بحث‌هاى توحيد، عدل و نبوت اختصار فقط اين اصول را تعريف نموده و براهينى در اثبات آنها ذكر نكرده است.تنها در بحث امامت به چند دليل نقلى جهت اثبات امامت [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] اشاره نموده است.
| |
|
| |
| قسمت پنجم كتاب؛ يعنى فصل معاد، از لحاظ حجم برابر است با چهار فصل قبل.
| |
|
| |
| مؤلف در اين فصل مطالب را مفصل‌تر از فصل‌هاى قبل بيان نموده است.
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| كتاب تزكية الصحبة يا تأليف المحبة، در بيان رذيلۀ غيبت و كيفيت علاج آن مى‌باشد.
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| درّ مكنون يا شبهۀ معترضين، رساله‌اى است در ردّ آراء اهل سنت و ايراد آنها بر شيعه كه قائلند تقاعد حضرت [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] از حرب خلفاى ثلاثه، براى تقيه بود و اينكه اگر تقيه حق است، چرا امام حسين(ع) تقيه ننمودند.
| |
|
| |
| ساختار كتاب: مؤلف در اين رساله به دو گونه مبنايى و بنايى ايرادات اهل سنت را پاسخ مى‌دهد.
| |
|
| |
| او قائل است، اگر عصمت ثابت شد، هر كارى كه به ظاهر منافى آن باشد، حتما مصلحتى دارد. در جواب دوم كه به صورت اجمالى و تفصيلى مطرح مى‌كند، علت تقيه كردن [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] و تقيه نكردن امام حسين(ع) را توضيح مى‌دهد.
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| لاهيجى رسالۀ سرّ مخزون يا اثبات الرجعة را به درخواست يكى از امراء زمان صفويه در اثبات رجعت اهل بيت(ع) در زمان ظهور حضرت حجة بن حسن عسکرى(عج) نوشته است.
| |
|
| |
| ==ساختار و گزارش محتوا==
| |
|
| |
|
| |
| اين رساله از يك مقدمه در تعريف رجعت و اختلافى كه در وقوع آن است و چهار فصل تشكيل يافته است.
| |
|
| |
| فصل اول در اثبات وقوع اصل رجعت است. مؤلف با استفاده از ادلۀ شرعى(آيات و روايت) وقوع رجعت را اثبات مى‌كند.
| |
|
| |
| در فصل دوم، مؤلف اشخاص و يا گروه‌هايى كه از انبياء و اولياء و ديگر مردمان رجعت مى‌كنند را با ادلۀ نقلى بيان مى‌كنند.
| |
|
| |
| فصل سوم اين كتاب، به بيان مدت دولت اهل رجعت اختصاص يافته است. مؤلف روايات متخالفى كه در اين باب ذكر شده را، بيان كرده و آنها را جمع مى‌نمايد.
| |
|
| |
| فصل چهارم و بخش پايانى كتاب، از كيفيت رجعت و اين كه آيا رجعت به بدن مادى است يا به بدن مثالى، بحث نموده است.
| |
|
| |
| مؤلف در اكثر ابواب اين رساله، بيش از آن كه از ادلۀ عقلى در اثبات و رد استفاده كند، از ادلۀ نقلى؛ مانند اخبار و اجماع استفاده نموده است.
| |
|
| |
| مدعاى ايشان در اكثر موارد موافق ظاهر اخبار است، به طورى كه رجعت با بدن مثالى را نفى و قائل به رجعت با بدن عنصرى است كه از ظاهر اخبار مستفاد است.
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| اين رساله در بيان اقسام و احوال مسافر و احكام او مى‌باشد.
| |
|
| |
| ==نسخه شناسى==
| |
|
| |
|
| |
| اين مجموعۀ 339 صفحه‌اى با تصحيح و تحقيق آقاى على صدرايى خويى در سال 1375ش توسط دفتر نشر ميراث مكتوب و مركز فرهنگى نشر قبله در تهران در قطع وزيرى به چاپ رسيده است.
| |
|
| |
| اين كتاب مقدمه‌اى در شرح حال مؤلف و معرفى اجمالى رساله، فهرست مطالب، فهرست آيات، احاديث، اشخاص، كتاب‌ها و مكان‌ها را به همراه دارد.
| |
|
| |
|
|
| |
|
