روضة العقول: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR10807J1.jpg|بندانگشتی|روضة العقول]] | [[پرونده:NUR10807J1.jpg|بندانگشتی|روضة العقول]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |روضة العقول | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" | | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[ملطیوی، محمد غازی]] (نويسنده) | ||
[[روشن، محمد]] (مصحح) | [[روشن، محمد]] (مصحح) | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |فارسی | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |PIR 5102 /د9 | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |نثر فارسی - قرن 6ق. | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گروه نشر آثار | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |تهران - ایران | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishYear" | 1383 هـ.ش | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE10807AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''روضة العقول''' تحرير ديگرى است از [[مرزبان‌نامه]] اسپهبد مرزبان بن رستم بن شروين كه به درخواست ركن‌الدين سليمانشاه توسط [[ملطیوی، محمد غازی|محمد بن غازى ملطيوى]] نگارش شده است. اين اثر با موضوع سياست نامه در اواخر قرن ششم هجرى به نثر فنى فارسى درآمده است. | |||
'''روضة العقول''' تحرير ديگرى است از مرزبان‌نامه اسپهبد مرزبان بن رستم بن شروين كه به درخواست ركن‌الدين سليمانشاه توسط محمد بن غازى ملطيوى نگارش شده است. اين اثر با موضوع سياست نامه در اواخر قرن ششم هجرى به نثر فنى فارسى درآمده است. | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
| خط ۷۲: | خط ۶۸: | ||
مصحح كتاب [[روشن، محمد|محمد روشن]] در مقدمه‌اش بر كتاب به مقايسه بين دو كتاب مرزبان نامه و روضه العقول پرداخته است. سپس به شيوه تصحيح متن را بيان كرده است. فهرست مطالب در ابتداى اثر آمده است. | مصحح كتاب [[روشن، محمد|محمد روشن]] در مقدمه‌اش بر كتاب به مقايسه بين دو كتاب [[مرزبان‌نامه|مرزبان نامه]] و روضه العقول پرداخته است. سپس به شيوه تصحيح متن را بيان كرده است. فهرست مطالب در ابتداى اثر آمده است. | ||
پايان كتاب بخش ضمائم كتاب آمده است كه با بخش تعليقات شروع مى‌شود. بخش تعليقات كه در پاسخ به مشكلات و دشوارى‌هاى كتاب تهيه شده بحث مفصلى است و شامل توضيح برخى واژه‌هاى بسيار مبهم و دشوار، ترجمه آيات و احاديث و اشعار و عبارات و امثال عربى كتاب و اشاره به منابع آنها، توضيح عبارات پيچيده و دشوار كتاب و قضاوت درباره صحت و سقم موارد مورد بحث است. | پايان كتاب بخش ضمائم كتاب آمده است كه با بخش تعليقات شروع مى‌شود. بخش تعليقات كه در پاسخ به مشكلات و دشوارى‌هاى كتاب تهيه شده بحث مفصلى است و شامل توضيح برخى واژه‌هاى بسيار مبهم و دشوار، ترجمه آيات و احاديث و اشعار و عبارات و امثال عربى كتاب و اشاره به منابع آنها، توضيح عبارات پيچيده و دشوار كتاب و قضاوت درباره صحت و سقم موارد مورد بحث است. | ||
نسخهٔ ۲۴ فوریهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۰:۴۳
| نام کتاب | روضة العقول |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ملطیوی، محمد غازی (نويسنده)
روشن، محمد (مصحح) جلیل‌پور، ابوالقاسم (تصحیح و تحشیه) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | PIR 5102 /د9 |
| موضوع | نثر فارسی - قرن 6ق. |
| ناشر | فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گروه نشر آثار |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1383 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10807AUTOMATIONCODE |
روضة العقول تحرير ديگرى است از مرزبان‌نامه اسپهبد مرزبان بن رستم بن شروين كه به درخواست ركن‌الدين سليمانشاه توسط محمد بن غازى ملطيوى نگارش شده است. اين اثر با موضوع سياست نامه در اواخر قرن ششم هجرى به نثر فنى فارسى درآمده است.
ساختار
كتاب مشتمل بر مقدمه مصحح، و متن است كه متن اثر شامل سيزده باب است؛ دو باب نخستين، يكى پيرامون القاب ركن الدّين سليمانشاه و اشاراتى كوتاه به آغاز كار خاندان سلجوقى و باب ديگر شرح زندگينامه خود اوست. در ديگر ابواب كتاب داستانها، افسانه‌ها، و حكايت‌ها آمده است.
گزارش محتوا
روضة العقول نيز مانند كليلة و دمنة با نثرى مصنوع، آميخته با اشعار و عبارات فارسى و عربى تحرير يافته است. تعداد اشعار و شواهد عربى آن نسبت به فارسى به مراتب بيشتر است.
مؤلف در نگارش روضة العقول تكلّف و تصنّع را به نهايت رسانيده است؛ و در كاربرد گونه‌هاى صناعات ادبى از سجع و ترصع و جناس و موازنه و... دريغ نورزيده است. از ويژگى‌هاى نثر محمد غازى در روضة العقول به كار بردن انبوه واژگان تازى به معنى مصطلح و متداول احياناً روزگار خود اوست كه در متنهاى ديگرى مانند مرزبان‌نامه، ديده نمى‌شود. وى در غايت چيره‌دستى و مهارت به انواع واژه‌سازى دست برده است به طورى كه مى‌توان گفت به گونه‌اى افراط دست يازيده است، و در سيزده باب مطالب كتاب را بيان نموده است.
همچنان كه ذكر شد در باب اول آن به مناقب سلطان و در باب دوم به زندگينامه خود پرداخته است.
در باب سوم با عنوان «باب الملك و اولاده» به داستان پادشاهى كه شش پسر داشت اشاره مى‌كند كه پدر وقت مرگ پسرانش را جمع كرده و براى فرزندانش مطالبى ذكر مى‌كند.
مؤلف، در اين بخش از قول پدر سخنان زيبايى ذكر مى‌كند، او اشاره‌اى به اقسام پدر دارد و مى‌گويد «پدرى پنج نوع است» كه چنين مى‌گويد: «يكى آنكه سبب وجود تو آمد؛ دوم آنكه محافظت مصالح ترا استبداد نمايد؛ سيم آنكه سبب رزق و وسيلت معيشت تو گردد؛ چهارم آنكه معلم تو باشد؛ پنجم آنكه در تربيت و تهذيب تو جد نمايد». سپس حق فرزند را بر پدر برمى‌شمارد كه سه چيز است نام نيك و تعليم علم و به دوست صادق هدايت و راهنمايى كردن.
در ادامه، مطالب اخلاقى فراوانى از قول پادشاه در قالب حكايت متذكر مى‌شود. در اين باب علاوه بر حكايت دوستى كشاورز و مار، ده حكايت ديگر نيز از زبان پادشاه و فرزندانش نقل مى‌كند.
باب چهارم با عنوان «باب مناظره ملك‌زاده با وزير برادرش» ادامه داستان باب سوم است. بعد از به قدرت رسيدن يكى از فرزندان به پادشاهى، اشاره اى به وزيرى دارد كه نفاق را سرلوحه كار خود قرار داده و حيله‌گرى را در خدمت پيشبرد كار خويش به خدمت گرفته است. مؤلف در اين باب به چهار حكايت از زبان «مَلِك زاده» مى‌پردازد.
اردشير بابكان با مهران به دانا، باب مناظره ديو گاوپاى با دينى، باب تمامت مناظره دينى، شاه شيران با شاه پيلان، عقاب شكارگر و آزادچهر از ديگر عناوين كتاب است.
وضعيت كتاب
مصحح كتاب محمد روشن در مقدمه‌اش بر كتاب به مقايسه بين دو كتاب مرزبان نامه و روضه العقول پرداخته است. سپس به شيوه تصحيح متن را بيان كرده است. فهرست مطالب در ابتداى اثر آمده است.
پايان كتاب بخش ضمائم كتاب آمده است كه با بخش تعليقات شروع مى‌شود. بخش تعليقات كه در پاسخ به مشكلات و دشوارى‌هاى كتاب تهيه شده بحث مفصلى است و شامل توضيح برخى واژه‌هاى بسيار مبهم و دشوار، ترجمه آيات و احاديث و اشعار و عبارات و امثال عربى كتاب و اشاره به منابع آنها، توضيح عبارات پيچيده و دشوار كتاب و قضاوت درباره صحت و سقم موارد مورد بحث است.
پس از تعليقات، فهرست واژگان دشوار و معانى آنها با ذكر صفحات كتاب گشوده مى‌شود.
فهرست آيات، احاديث، امثال عربى و فارسى، عبارات عربى، بيت‌ها و مصراع‌هاى عربى و فارسى، نام كسان، نام جاها، نام جانوران و صورت‌هاى فلكى و سرانجام منابع و ماخذ از ضمايم و پيوست‌هاى انتهاى كتاب است.
منبع مقاله
مقدمه و متن كتاب