التعليقة علی الفوائد الرضوية (موسوعه جلد 43)

التعلیقة علی الفوائد الرضویة

نام کتاب	التعلیقة علی الفوائد الرضویة
نام های دیگر کتاب	الفوائد الرضویة. شرح
پدیدآورندگان	موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - دفتر قم (محقق) قاضی سعید قمی، محمدسعید بن محمدمفید (نويسنده) خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران (حاشيه نويس)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BBR‎‏ ‎‏1131‎‏ ‎‏/‎‏ف‎‏903‎‏ ‎‏خ‎‏8*
موضوع	احادیث خاص (راس الجالوت) توحید - فلسفه عرفان قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، 1409 - 1103؟ق. الفوائد الرضویه - نقد و تفسیر
ناشر	موسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی (قدس سره)
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1368 هـ.ش یا 1409 هـ.ق یا 1989 م
کد اتوماسیون	37022

«التعليقة على الفوائد الرضوية»، مجموعه‌اى از تعليقات امام خمينى بر كتاب «الفوائد الرضوية» نوشته قاضى سعيد قمى - عارف مشهور قرن دوازدهم هجرى - است كه در آن، حديث امام رضا(ع) در پاسخ به پرسش دانشمند يهودى آن روزگار به نام «رأس الجالوت» توضيح داده شده است. نويسنده، در پايان كتاب از اهل زمان خودش به‌خاطر قدرنشناسى نسبت به معارف الهى و بى‌اعتنايى به اجراى قوانين قرآنى شكايت كرده و به حضرت امام مهدى موعود(عج) پناه برده و اين اثر را در روز چهارشنبه ششم شهريور 1308ش، در قصبه خمين به انجام رسانده است. نسخه حاضر ويرايش دوم و چاپ سوم اثر مذكور است كه سال 1392ش، جزو مجموعه «موسوعة الإمام الخميني» با تصحيح و اهتمام مؤسّسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده و جلد 43 آن را تشكيل داده است.

درباره چاپ جديد حاضر، گفتنى است:

1. مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) دفتر قم در مقدمه‌اش چند مطلب را يادآور شده است:

«... روش عرفانى امام خمينى، تابع مسلك عرفان شيعى بود كه از امامان هدايت(ع) الهام گرفته و افزون بر اين به احاديث مأثوره از اهل بيت پيامبر(ع) اهتمام ويژه‌اى داشت؛ چون آنان گنجينه‌هاى دانشند و معادن حكمت و حافظان سرّ و ميراث‌داران نبوت و به همين جهت در كتاب‌هاى عرفانى - اخلاقى‌اش به‌صورت مستقيم و غير مستقيم به شرح و بيان روايات وارده پرداخته است. او معيار صحّت كشف و شهود عرفانى را آن روايات نبوى(ص) و اهل‌بيت(ع)، قرار داده و موافقت آن مكاشفات را با احكام شرعى شرط دانسته است. يكى از اين آثار «التعليقة على الفوائد الرضويّة» است كه در آن امام خمينى(س) به‌طور مستقيم وارد شرح حديثى عرفانى شده است كه لفظش كوتاه و معنايش بلند است از حضرت امام رضا(ع). نويسنده در اين تعليقه افزون بر نقد آراى مؤلف «الفوائد الرضوية»؛ يعنى عارف شيعى كامل، قاضى سعيد قمّى به بررسى آراء استادان بزرگ ديگر مانند ابن عربى و صدرالمتألّهين پرداخته است و برخى از مباحث را با تفصيل بيشترى مطرح كرده است؛ مانند احاطه اسماء الهى، انسان كامل و مقاماتش، كفر و مراتبش، فيض اقدس و فيض مقدّس، عالم عقول و عالم نفوس و مراتب اسماء و صفات...» (ر.ك: مقدمه كتاب، ص5-6). سپس ناشر با نقل اين مطلب از «آيينه دانشوران» درباره كتاب حاضر: «از نوشته‌هاى ايشان است تعليقاتى بر رساله قاضى سعيد قمى در شرح حديث رأس الجالوت با دو شرح ديگر از خود ايشان و تاريخ انجام آن 1348 مى‌باشد»، توضيح داده است كه تعليقات و شرح امام خمينى، يگانه است و دوگانه و سه‌گانه نيست و منشأ اشتباه عبارت است از عدم دسترسى به متن اصلى تعليقات (ر.ك: همان، ص6-7).

2. گفتنى است كه نويسنده عالى‌قدر، نگارش اثر حاضر را در چهارشنبه 22 ربيع‌الاول 1348ق، به پايان برده است (ر.ك: متن كتاب، ص144-145). اين تاريخ مطابق است با ششم شهريور 1308ش (بر اساس برنامه تبديل تقويم‌ها در پايگاه اطلاع‌رسانى مركز تقويم مؤسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران).

3. ناشر براى تصحيح اثر حاضر، افزون بر قرآن كريم از منابع مهمّ و متعددى (99 كتاب به زبان عربى و فارسى) استفاده كرده (ر.ك: همان، ص169-180) و همچنين فهارس فنى (آيات، روايات، اسامى معصومين، اعلام، كتب و اشعار) و فهرست منابع و فهرست تفصيلى مطالب را در پايان كتاب آورده است (ر.ك: همان، ص147-183).

منابع مقاله

1. مقدمه و متن كتاب.

2. برنامه تبديل تقويم‌ها در پايگاه اطلاع‌رسانى مركز تقويم مؤسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران (رؤيت‌شده در تاريخ دوازدهم دى 1394ش)، به آدرس اينترنتى ذيل:

http://calendar.ut.ac.ir/Fa/Software/CalConv.asp .