سبع رسائل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين'
جز (جایگزینی متن - 'امير المؤمنين' به 'اميرالمؤمنين')
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين')
خط ۶۳: خط ۶۳:




'''سبع رسائل''' اثرى است كلامى مشتمل بر پنج رساله از محقق جلال الدين محمد دوانى متوفاى 908 ه-ق، يك رساله از [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|ملا اسماعيل خواجوئى اصفهانى]]  متوفاى 1173 ه-ق و رساله اى ديگر از [[تویسرکانی، محمدنبی بن احمد|سيد احمد تويسركانى]] نگارنده اثر حاضر.
'''سبع رسائل''' اثرى است كلامى مشتمل بر پنج رساله از محقق جلالالدين محمد دوانى متوفاى 908 ه-ق، يك رساله از [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|ملا اسماعيل خواجوئى اصفهانى]]  متوفاى 1173 ه-ق و رساله اى ديگر از [[تویسرکانی، محمدنبی بن احمد|سيد احمد تويسركانى]] نگارنده اثر حاضر.


رسائلى كه در اين مجموعه آمده به ترتيب عبارت است از:
رسائلى كه در اين مجموعه آمده به ترتيب عبارت است از:
خط ۸۴: خط ۸۴:
#اين رساله را علامه دوانى پس از ده سال يا بيشتر از اثبات الواجب قديم نگاشته، و در مقدمه آن چنين آورده: من رساله‌اى در اين موضوع در عنفوان جوانى نوشته‌ام با استناد بر ادّله فلاسفه و متكلمين و آنچه به نظرم رسيده، و اينك در اين رساله بسنده مى‌كنم بر ادلّه‌اى واضح‌تر و اتقن و مختصرتر و مطالب را در چهارده فصل و يك خاتمه به پايان رسانده در مجالس المؤمنين آمده: مؤلف آن را در اواخر عمر در خطّه «لار» تأليف كرده ولى در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] آمده: آن را پس از ده سال از اثبات الواجب نخستين نگاشته.
#اين رساله را علامه دوانى پس از ده سال يا بيشتر از اثبات الواجب قديم نگاشته، و در مقدمه آن چنين آورده: من رساله‌اى در اين موضوع در عنفوان جوانى نوشته‌ام با استناد بر ادّله فلاسفه و متكلمين و آنچه به نظرم رسيده، و اينك در اين رساله بسنده مى‌كنم بر ادلّه‌اى واضح‌تر و اتقن و مختصرتر و مطالب را در چهارده فصل و يك خاتمه به پايان رسانده در مجالس المؤمنين آمده: مؤلف آن را در اواخر عمر در خطّه «لار» تأليف كرده ولى در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] آمده: آن را پس از ده سال از اثبات الواجب نخستين نگاشته.
#:بر اين رساله شروح و حواشى بسيارى نوشته‌اند كه از جمله آنهاست:
#:بر اين رساله شروح و حواشى بسيارى نوشته‌اند كه از جمله آنهاست:
#:#شرح قاضى كمال الدين حسين بن خواجه عبدالحق الهى اردبيلى، و بر اين شرح شرحى نگاشته به فارسى محمد بن احمد گيلكى كه تاريخ اتمام آن 945 ه. ق است.
#:#شرح قاضى كمالالدين حسين بن خواجه عبدالحق الهى اردبيلى، و بر اين شرح شرحى نگاشته به فارسى محمد بن احمد گيلكى كه تاريخ اتمام آن 945 ه. ق است.
#:#شرحى از نجم الدين حاج محمود بن محمد بن محمود نيريزى تاريخ اتمام 921 ه. ق.
#:#شرحى از نجمالدين حاج محمود بن محمد بن محمود نيريزى تاريخ اتمام 921 ه. ق.
#:#شرح [[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نور اللّه شوشترى]] صاحب مجالس المؤمنين و از همو است شرح بر اثبات الواجب قديم.
#:#شرح [[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نور اللّه شوشترى]] صاحب مجالس المؤمنين و از همو است شرح بر اثبات الواجب قديم.
#:#شرحى در آميخته با متن از مولى نصر الله بن محمد عمرى خلخالى كه به نقل صاحب ذريعه نسخه‌اى از آن در كتابخانه آستان قدس موجود است مؤلف آن را به نام سلطان قطب شاه شيعى نوشته.
#:#شرحى در آميخته با متن از مولى نصر الله بن محمد عمرى خلخالى كه به نقل صاحب ذريعه نسخه‌اى از آن در كتابخانه آستان قدس موجود است مؤلف آن را به نام سلطان قطب شاه شيعى نوشته.
#:#حاشيه‌اى از خواجه جمال الدين محمود شيرازى شاگرد مؤلف.
#:#حاشيه‌اى از خواجه جمالالدين محمود شيرازى شاگرد مؤلف.
#:#حاشيه از فخر الدين محمد بن حسين حسينى استر آبادى به نام اثبات الواجب و در حقيقت حاشيه‌اى است بر اثبات الواجب دوانى، از تأليف آن ذى الحجة 963 فراغت يافته، ظاهرا بر اثبات الواجب جديد است.  
#:#حاشيه از فخرالدين محمد بن حسين حسينى استر آبادى به نام اثبات الواجب و در حقيقت حاشيه‌اى است بر اثبات الواجب دوانى، از تأليف آن ذى الحجة 963 فراغت يافته، ظاهرا بر اثبات الواجب جديد است.  
#رساله الزوراء از علامه محقق دوانى
#رساله الزوراء از علامه محقق دوانى
#:اين رساله را مؤلف قبل از سال 872 ه. ق در مبدأ و معاد نگاشته، و در آن جمع كرده بين مباحث بحثى و ذوقى و آن را نزد وى منزلت و مرتبت خاصى است، چنانكه خود در شرح آن فرموده: من به هنگام عزيمت براى زيارت اميرالمؤمنين و يعسوب موحدين حضرت على بن ابيطالب (رضى اللّه عنه و كرّم اللّه وجهه) در بيرون دار السلام شهر بغداد در نزديكيهاى ساحل دجله آن حضرت را در خواب ديدم كه به من عنايت و توجه خاصى فرمود، پس از آنكه از خواب بيدار شدم به يمن و مباركى اين عنايت بر آن شدم بنام نامى حضرتش رساله‌اى تصنيف نمايم، ولى در انتخاب موضوع اين رساله متردد بودم، گاه به خاطرم مى‌گذشت به مناسبت فرمايش نبى اكرم صلى اللّه عليه و سلّم «أنا مدينة العلم و على بابها» موضوع اين رساله را «تحقيق در ماهيت علم» برگزينم و گاه موضوعات ديگرى به نظرم مى‌رسيد تا آنكه به سعادت عتبه بوسى آن حضرت و حائر حسينى (على نبيّنا و على ساكنيهما الصّلاة و السّلام) مفتخر گرديدم، پس از بازگشت يكى از ياران و دوستان با استعداد و شيفته فهم حقايق كه براى او حكمة الاشراق شيخ شهاب‌الدين سهروردى (م 587 ه) را تدريس مى‌كردم و گه گاه ضمن بيان مطالب سخن از مسائلى كشفى و ذوقى مى‌رفت از من خواست كه آن سوانح و واردات اشراقى را در رساله‌اى گرد آورم، من دعوت و خواسته او را اجابت و به نگارش آن پرداختم، پس از اتمام آن را همان يافتم كه در انديشه آن بودم مرا يقين حاصل آمد اين توفيق از بركات امداد و نفحات باب مدينۀ عاليه دانش و زيارت آن مشاهد مقدسه است به اين مناسبت آن را الزوراء ناميدم كه نام دجله بغداد است از اين رساله به نام تنبيه الراقدين نيز ياد مى‌گردد.
#:اين رساله را مؤلف قبل از سال 872 ه. ق در مبدأ و معاد نگاشته، و در آن جمع كرده بين مباحث بحثى و ذوقى و آن را نزد وى منزلت و مرتبت خاصى است، چنانكه خود در شرح آن فرموده: من به هنگام عزيمت براى زيارت اميرالمؤمنين و يعسوب موحدين حضرت على بن ابيطالب (رضى اللّه عنه و كرّم اللّه وجهه) در بيرون دار السلام شهر بغداد در نزديكيهاى ساحل دجله آن حضرت را در خواب ديدم كه به من عنايت و توجه خاصى فرمود، پس از آنكه از خواب بيدار شدم به يمن و مباركى اين عنايت بر آن شدم بنام نامى حضرتش رساله‌اى تصنيف نمايم، ولى در انتخاب موضوع اين رساله متردد بودم، گاه به خاطرم مى‌گذشت به مناسبت فرمايش نبى اكرم صلى اللّه عليه و سلّم «أنا مدينة العلم و على بابها» موضوع اين رساله را «تحقيق در ماهيت علم» برگزينم و گاه موضوعات ديگرى به نظرم مى‌رسيد تا آنكه به سعادت عتبه بوسى آن حضرت و حائر حسينى (على نبيّنا و على ساكنيهما الصّلاة و السّلام) مفتخر گرديدم، پس از بازگشت يكى از ياران و دوستان با استعداد و شيفته فهم حقايق كه براى او حكمة الاشراق شيخ شهاب‌الدين سهروردى (م 587 ه) را تدريس مى‌كردم و گه گاه ضمن بيان مطالب سخن از مسائلى كشفى و ذوقى مى‌رفت از من خواست كه آن سوانح و واردات اشراقى را در رساله‌اى گرد آورم، من دعوت و خواسته او را اجابت و به نگارش آن پرداختم، پس از اتمام آن را همان يافتم كه در انديشه آن بودم مرا يقين حاصل آمد اين توفيق از بركات امداد و نفحات باب مدينۀ عاليه دانش و زيارت آن مشاهد مقدسه است به اين مناسبت آن را الزوراء ناميدم كه نام دجله بغداد است از اين رساله به نام تنبيه الراقدين نيز ياد مى‌گردد.
خط ۹۷: خط ۹۷:
#:#مظهريّت اشياء از صفات كماليه حق جلّ و علا.
#:#مظهريّت اشياء از صفات كماليه حق جلّ و علا.
#:#مظهريّت جامع و كامل انسان از كلّ صفات و اسماء.
#:#مظهريّت جامع و كامل انسان از كلّ صفات و اسماء.
#:#اطلاق نفس حمد بر حضرت ختمى مرتبت صلى اللّه عليه و آله و اتصاف حضرتش به صفات الهى تعالى اسمه، قاضى نور اللّه در مجالس المؤمنين در ترجمه محقق دوانى آورده اين رساله را مؤلف جهت دفع طعن ملا قطب الدين محيوى انصارى بر عبارتى كه در خطبه زوراء واقع است نوشته است.
#:#اطلاق نفس حمد بر حضرت ختمى مرتبت صلى اللّه عليه و آله و اتصاف حضرتش به صفات الهى تعالى اسمه، قاضى نور اللّه در مجالس المؤمنين در ترجمه محقق دوانى آورده اين رساله را مؤلف جهت دفع طعن ملا قطبالدين محيوى انصارى بر عبارتى كه در خطبه زوراء واقع است نوشته است.
#:#رساله شرح الزوراء از علامه دوانى
#:#رساله شرح الزوراء از علامه دوانى
#:از اين رساله به نام حاشية الزوراء و يا شرح كبير و يا حاشيه كبيره نيز ياد شده، مؤلف ازتأليف اين رساله روز شنبه نوزدهم شوال 871 در بيرون و خارج شهر همدان فراغت يافته و از مقدمه آن ارادت و عشق وى به خاندان عصمت و طهارت عليهم الصّلاة و السّلام معلوم و آشكار است.
#:از اين رساله به نام حاشية الزوراء و يا شرح كبير و يا حاشيه كبيره نيز ياد شده، مؤلف ازتأليف اين رساله روز شنبه نوزدهم شوال 871 در بيرون و خارج شهر همدان فراغت يافته و از مقدمه آن ارادت و عشق وى به خاندان عصمت و طهارت عليهم الصّلاة و السّلام معلوم و آشكار است.
#:#رساله ابطال الزمان الموهوم
#:#رساله ابطال الزمان الموهوم
#:از عالم محقق جامع علوم معقول و منقول محمد بن حسين بن محمد رضا بن علاء الدين محمد مازندرانى معروف به [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|ملا اسماعيل خواجوئى اصفهانى]]  (متوفاى شعبان 1173 ه. ق) از اكابر علماى اصفهان و صاحب مصنفات كثيره در علوم مختلف است.
#:از عالم محقق جامع علوم معقول و منقول محمد بن حسين بن محمد رضا بن علاءالدين محمد مازندرانى معروف به [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|ملا اسماعيل خواجوئى اصفهانى]]  (متوفاى شعبان 1173 ه. ق) از اكابر علماى اصفهان و صاحب مصنفات كثيره در علوم مختلف است.
#:#رساله شروح و حواشى بر تجريد الاعتقاد علامه محقق طوسى از [[تویسرکانی، محمدنبی بن احمد|سيد احمد تويسركانى]] .
#:#رساله شروح و حواشى بر تجريد الاعتقاد علامه محقق طوسى از [[تویسرکانی، محمدنبی بن احمد|سيد احمد تويسركانى]] .


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش