یک دوره فقه کامل فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' (ره)' به '(ره)')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۳۹: خط ۳۹:




'''يك دوره فقه كامل فارسى'''، اثر [[مجلسی، محمدتقی بن مقصودعلی|علامه محمدتقى بن مقصودعلى]]، معروف به [[مجلسی، محمدتقی|مجلسى اول]] (متوفى 1070ق)، از جمله آثار فقهى به زبان فارسى است. عنوان اصلى كتاب «أحكام الشريعة» بوده است.
'''يك دوره فقه كامل فارسى'''، اثر [[مجلسی، محمدتقی بن مقصودعلی|علامه محمدتقى بن مقصودعلى]]، معروف به [[مجلسی، محمدتقی|مجلسى اول]] (متوفى 1070ق)، از جمله آثار فقهى به زبان فارسى است. عنوان اصلى كتاب «أحكام الشريعة» بوده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۴۹: خط ۴۹:




در صفحه اول كتاب، تقرير [[مرعشی، شهاب‌الدین|آيت‌الله مرعشى نجفى]] بر كتاب آمده كه حاوى اطلاعات مفيدى در باره كتاب و حواشى آن است. ايشان كتاب را اين‌گونه توصيف مى‌كند: «كتابى است بسيار مفيد و جامع، حاوى مسائل فقهيّه از طهارت تا ديات به زبان فارسى روان و الفاظ دل‌نشين كه به سال 1321ق، در شهر بمبئى طبع شده بود و متأسفانه بسيار نادر الوجود و ناياب شده بود تا آنكه فرزند عزيز و موفق جناب مستطاب ذخر الاجلّه، آقاى شمس فراهانى ناشر كتب سودمند دينى اقدام به طبع آن نمودند. اميدوارم برادران دينى از آن بهره‌مند و مستفيض بوده باشند. در خاتمه لازم به يادآورى است كه كتاب حاضر مورد نظر علماى اعلام و متأخرين زمان قرار گرفته، از جمله مرحوم آيت‌الله‌ آقاى [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمدكاظم طباطبايى يزدى]](ره)، صاحب كتاب «ال[[العروة الوثقی]]» متوفى به سال 1347ق و خود آن مرحوم نسخه حاضر را تحشيه فرموده، همچنين مرحوم آيت‌الله‌ آقاى [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|ميرزا محمدتقى شيرازى]] حائرى(ره) متوفى به سال 1339ق، همچنين مرحوم آيت‌الله‌ آقاى سيد اسماعيل صدر(ره) متوفى به سال 1337ق و غيرهم».
در صفحه اول كتاب، تقرير [[مرعشی، شهاب‌الدین|آيت‌الله مرعشى نجفى]] بر كتاب آمده كه حاوى اطلاعات مفيدى در باره كتاب و حواشى آن است. ايشان كتاب را اين‌گونه توصيف مى‌كند: «كتابى است بسيار مفيد و جامع، حاوى مسائل فقهيّه از طهارت تا ديات به زبان فارسى روان و الفاظ دل‌نشين كه به سال 1321ق، در شهر بمبئى طبع شده بود و متأسفانه بسيار نادر الوجود و ناياب شده بود تا آنكه فرزند عزيز و موفق جناب مستطاب ذخر الاجلّه، آقاى شمس فراهانى ناشر كتب سودمند دينى اقدام به طبع آن نمودند. اميدوارم برادران دينى از آن بهره‌مند و مستفيض بوده باشند. در خاتمه لازم به يادآورى است كه كتاب حاضر مورد نظر علماى اعلام و متأخرين زمان قرار گرفته، از جمله مرحوم آيت‌الله‌ آقاى [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمدكاظم طباطبايى يزدى]](ره)، صاحب كتاب «ال[[العروة الوثقی]]» متوفى به سال 1347ق و خود آن مرحوم نسخه حاضر را تحشيه فرموده، همچنين مرحوم آيت‌الله‌ آقاى [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|ميرزا محمدتقى شيرازى]] حائرى(ره) متوفى به سال 1339ق، همچنين مرحوم آيت‌الله‌ آقاى سيد اسماعيل صدر(ره) متوفى به سال 1337ق و غيرهم».


در باره پيشينه تأليف آثار فقهى فارسى لازم به ذكر است كه پيش از [[مجلسی، محمدتقی|علامه مجلسی اول]]، استاد وى [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]]، رساله‌اى فقهى با نام «جامع عباسى» به زبان فارسى و با عبارات و جملاتى ساده و بسيار سليس و روان نوشت. وى در اين كتاب علاوه بر اينكه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را توضيح داد، در آخر باب ششم، مسائل امر به معروف و نهى از منكر را نيز به سبك جالبى بيان نمود<ref>جناتى، محمدابراهيم، ص 14</ref> اين اثر نيز با عنوان «يك دوره فقه فارسى» توسط انتشارات فراهانى منتشر شده كه در انتهاى كتاب معرفى شده است.
در باره پيشينه تأليف آثار فقهى فارسى لازم به ذكر است كه پيش از [[مجلسی، محمدتقی|علامه مجلسی اول]]، استاد وى [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]]، رساله‌اى فقهى با نام «جامع عباسى» به زبان فارسى و با عبارات و جملاتى ساده و بسيار سليس و روان نوشت. وى در اين كتاب علاوه بر اينكه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را توضيح داد، در آخر باب ششم، مسائل امر به معروف و نهى از منكر را نيز به سبك جالبى بيان نمود<ref>جناتى، محمدابراهيم، ص 14</ref> اين اثر نيز با عنوان «يك دوره فقه فارسى» توسط انتشارات فراهانى منتشر شده كه در انتهاى كتاب معرفى شده است.
خط ۵۵: خط ۵۵:
[[مجلسی، محمدتقی|مجلسى اول]]، پس از [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] و به پيروى از استاد، رساله عمليه با نام «أحكام الشريعة» نوشت. اين اثر نيز مجموعه‌اى بسيار نفيس و گران‌بها مشتمل بر همه مسائل فقهى مورد نياز مسلمين است كه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را در بر دارد. از آنجا كه در اين رساله فروع مختلفى عنوان شده و در طرح مسائل و تنظيم ابواب آن حسن سليقه به كار رفته و در تأليف آن از اسلوب پسنديده‌اى پيروى شده است، نظر فقها و مراجع بزرگ را به خود جلب كرده و به نگارش تعليقه‌ها و حواشى بر آن پرداختند كه اين عمل نشانگر اهميت ويژه اين كتاب است. اين كتاب با اينكه نام «أحكام الشريعة» را بر خود دارد و در كتابخانه مجلس به همين نام ثبت شده، ليكن چندى قبل توسط انتشارات فراهانى به‌عنوان «يك دوره كامل فقه فارسى» بدون اسم خاصى به چاپ رسيده است<ref>جناتى، محمدابراهيم، ص 15</ref>
[[مجلسی، محمدتقی|مجلسى اول]]، پس از [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] و به پيروى از استاد، رساله عمليه با نام «أحكام الشريعة» نوشت. اين اثر نيز مجموعه‌اى بسيار نفيس و گران‌بها مشتمل بر همه مسائل فقهى مورد نياز مسلمين است كه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را در بر دارد. از آنجا كه در اين رساله فروع مختلفى عنوان شده و در طرح مسائل و تنظيم ابواب آن حسن سليقه به كار رفته و در تأليف آن از اسلوب پسنديده‌اى پيروى شده است، نظر فقها و مراجع بزرگ را به خود جلب كرده و به نگارش تعليقه‌ها و حواشى بر آن پرداختند كه اين عمل نشانگر اهميت ويژه اين كتاب است. اين كتاب با اينكه نام «أحكام الشريعة» را بر خود دارد و در كتابخانه مجلس به همين نام ثبت شده، ليكن چندى قبل توسط انتشارات فراهانى به‌عنوان «يك دوره كامل فقه فارسى» بدون اسم خاصى به چاپ رسيده است<ref>جناتى، محمدابراهيم، ص 15</ref>


تأليف اين رساله را به [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مجلسى دوم]] هم نسبت داده‌اند، ولى تاريخى كه در پايان كتاب آمده، مانع از صحت اين انتساب است. در آخر رساله فوق چنين ذكر شده: «تمّ الكتاب بعون الله الملك الوهّاب في أحد عشر شهر شوال في 1039»؛ بنابراين امكان ندارد كه كتاب متعلق به مرحوم علامه [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|محمدباقر مجلسى]] باشد؛ زيرا او در سال 1037ق، به دنيا آمده است.
تأليف اين رساله را به [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مجلسى دوم]] هم نسبت داده‌اند، ولى تاريخى كه در پايان كتاب آمده، مانع از صحت اين انتساب است. در آخر رساله فوق چنين ذكر شده: «تمّ الكتاب بعون الله الملك الوهّاب في أحد عشر شهر شوال في 1039»؛ بنابراين امكان ندارد كه كتاب متعلق به مرحوم علامه [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|محمدباقر مجلسى]] باشد؛ زيرا او در سال 1037ق، به دنيا آمده است.


كتاب با مبحث طهارت و مقدمات نماز آغاز شده و پس از آن به ترتيب مباحث نماز؛ زكات؛ روزه؛ حج؛ جهاد؛ تجارت؛ هديه؛ صدقه و وقف؛ دَين؛ اجاره؛ وصيت؛ نكاح؛ فراق؛ عتق؛ نذر، عهد، قسم؛ صيد و طعام و نوشيدنى؛ ميراث؛ قضا و شهادت و در آخر نيز مبحث قصاص و ديات آمده است.
كتاب با مبحث طهارت و مقدمات نماز آغاز شده و پس از آن به ترتيب مباحث نماز؛ زكات؛ روزه؛ حج؛ جهاد؛ تجارت؛ هديه؛ صدقه و وقف؛ دَين؛ اجاره؛ وصيت؛ نكاح؛ فراق؛ عتق؛ نذر، عهد، قسم؛ صيد و طعام و نوشيدنى؛ ميراث؛ قضا و شهادت و در آخر نيز مبحث قصاص و ديات آمده است.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش