درسنامه وهابیت؛ پیدایش، جریان‌ها و کارنامه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>')
خط ۵۹: خط ۵۹:
در درس‌هاى نهم و دهم، كارنامه وهابيت در دوره تأسيس و تثبيت بررسى شده است. تفاوت بنيادين وهابيت با ديگر مذاهب اسلامى، آمارهايى از جنايات وهابيان و غارت مسلمين توسط آنها، نمونه‌هايى از جنايات وهابيان عليه اهل سنت و شيعيان در احسا و كربلا از مباحث مطرح‌شده در درس نهم است. تاريخچه، فلسفه و ويژگى‌هاى گروه اخوان التوحيد و فرجام آنان و همچنين نقش و جنايات وهابيون در تخريب آثار و اماكن تاريخى و مقدس در مكه و مدينه و عراق توسط وهابى‌ها در درس دهم اسلامى بررسى شده است. باآنكه بناها و آثار تاريخى، هويت يك فرهنگ هستند و سابقه و بنيان‌هاى آن را نشان مى‌دهند، اما آل سعود با كمال شگفتى همه‌ى آثار اسلامى را ويران كردند. «سعود بن عبدالعزيز» به عتبات عاليات حمله كرد و مرقد مطهر امام حسين (ع) را ويران نمود و در سال 1218ق، لشكر آل سعود و وهابيان به مكه حمله كرد و تمام آثار و اماكن تاريخى مربوط به صالحين را نابود كردند <ref>همان، ص384</ref>
در درس‌هاى نهم و دهم، كارنامه وهابيت در دوره تأسيس و تثبيت بررسى شده است. تفاوت بنيادين وهابيت با ديگر مذاهب اسلامى، آمارهايى از جنايات وهابيان و غارت مسلمين توسط آنها، نمونه‌هايى از جنايات وهابيان عليه اهل سنت و شيعيان در احسا و كربلا از مباحث مطرح‌شده در درس نهم است. تاريخچه، فلسفه و ويژگى‌هاى گروه اخوان التوحيد و فرجام آنان و همچنين نقش و جنايات وهابيون در تخريب آثار و اماكن تاريخى و مقدس در مكه و مدينه و عراق توسط وهابى‌ها در درس دهم اسلامى بررسى شده است. باآنكه بناها و آثار تاريخى، هويت يك فرهنگ هستند و سابقه و بنيان‌هاى آن را نشان مى‌دهند، اما آل سعود با كمال شگفتى همه‌ى آثار اسلامى را ويران كردند. «سعود بن عبدالعزيز» به عتبات عاليات حمله كرد و مرقد مطهر امام حسين (ع) را ويران نمود و در سال 1218ق، لشكر آل سعود و وهابيان به مكه حمله كرد و تمام آثار و اماكن تاريخى مربوط به صالحين را نابود كردند <ref>همان، ص384</ref>


درس يازدهم به جريان‌شناسى وهابيت اختصاص يافته است. وهابيت در درون خود داراى انشعابات و جريان‌هاى گوناگونى است كه گاه تقابل و تضاد ميان آنها منجر به تكفير يكديگر مى‌شود. مدلى كه مى‌تواند در شناخت علل و عوامل شكل‌گيرى طيف‌هاى داخلى وهابيت كمك كند، مدل بحران‌محور است. بحران‌هايى كه سبب تولد انشعابات مختلف در داخل وهابيت شده است عبارتند از: بحران نوسازى و مدرنيزم، بحران‌هاى اجتماعى اقتصادى، بحران سياسى، بحران مذهبى <ref>همان، ص416</ref> در اين درس جريان سكولار، جريان ملكيه (دربارى) و جريان جاميه به‌عنوان جريان‌هاى رسمى وهابيت معرفى شده‌اند <ref>ر.ك: همان، ص414-404</ref>
درس يازدهم به جريان‌شناسى وهابيت اختصاص يافته است. وهابيت در درون خود داراى انشعابات و جريان‌هاى گوناگونى است كه گاه تقابل و تضاد ميان آنها منجر به تكفير يكديگر مى‌شود. مدلى كه مى‌تواند در شناخت علل و عوامل شكل‌گيرى طيف‌هاى داخلى وهابيت كمك كند، مدل بحران‌محور است. بحران‌هايى كه سبب تولد انشعابات مختلف در داخل وهابيت شده است عبارتند از: بحران نوسازى و مدرنيزم، بحران‌هاى اجتماعى اقتصادى، بحران سياسى، بحران مذهبى <ref>همان، ص416</ref>در اين درس جريان سكولار، جريان ملكيه (دربارى) و جريان جاميه به‌عنوان جريان‌هاى رسمى وهابيت معرفى شده‌اند <ref>ر.ك: همان، ص414-404</ref>


در درس آخر، به جريان‌هاى غير رسمى عربستان پرداخته شده است. يكى از مشكلات اساسى كه در برابر آل سعود و آل شيخ قد برافراشته است، بازگشت رويكرد تكفيرى به‌سوى خود آنان است؛ يعنى گروه‌هاى تكفيرى از يك‌سو آل سعود را به بى‌دينى و سوء عملكرد در تقابل با جريان‌هاى غير سلفى و از سوى ديگر آل شيخ را به خيانت به آرمان‌هاى وهابيت متهم مى‌كنند. يكى ديگر از جريان‌هاى غير رسمى نوسلفيان مى‌باشند. نوسلفيان به گروهى از علماى وهابى اطلاق مى‌شود كه هرچند پايبند به ديدگاه‌هاى وهابيت هستند، اما در حوزه ديانت و سياست، ديدگاه‌هاى معتدل‌ترى ارائه كرده‌اند.
در درس آخر، به جريان‌هاى غير رسمى عربستان پرداخته شده است. يكى از مشكلات اساسى كه در برابر آل سعود و آل شيخ قد برافراشته است، بازگشت رويكرد تكفيرى به‌سوى خود آنان است؛ يعنى گروه‌هاى تكفيرى از يك‌سو آل سعود را به بى‌دينى و سوء عملكرد در تقابل با جريان‌هاى غير سلفى و از سوى ديگر آل شيخ را به خيانت به آرمان‌هاى وهابيت متهم مى‌كنند. يكى ديگر از جريان‌هاى غير رسمى نوسلفيان مى‌باشند. نوسلفيان به گروهى از علماى وهابى اطلاق مى‌شود كه هرچند پايبند به ديدگاه‌هاى وهابيت هستند، اما در حوزه ديانت و سياست، ديدگاه‌هاى معتدل‌ترى ارائه كرده‌اند.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش