معجم الأدباء (ترجمه): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'احسان عباس' به 'احسان عباس '
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
جز (جایگزینی متن - 'احسان عباس' به 'احسان عباس ')
خط ۵۲: خط ۵۲:
نثر پخته و فصيح آيتى، كه همواره از ذوق چاشنى دارد و گاه بعضى از عبارات آن به پاره‌هاى موزون مى‌ماند، در عين استوارى، چندان روان است كه خاص و عام، پير و جوان و منتهى و مبتدى را بر دل مى‌نشيند. اين نثر، پيش از اين نيز، از جمله در ترجمه «كلام‌الله مجيد»، «نهج البلاغه»، «صحيفه سجاديه»، «شاهنامه بندارى»، «تاريخ ادبيات» حنا فاخورى، «الحوادث الجامعة» [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابن فوطى]]، خوش درخشيده است <ref>س. س، ك، ص 193</ref>
نثر پخته و فصيح آيتى، كه همواره از ذوق چاشنى دارد و گاه بعضى از عبارات آن به پاره‌هاى موزون مى‌ماند، در عين استوارى، چندان روان است كه خاص و عام، پير و جوان و منتهى و مبتدى را بر دل مى‌نشيند. اين نثر، پيش از اين نيز، از جمله در ترجمه «كلام‌الله مجيد»، «نهج البلاغه»، «صحيفه سجاديه»، «شاهنامه بندارى»، «تاريخ ادبيات» حنا فاخورى، «الحوادث الجامعة» [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابن فوطى]]، خوش درخشيده است <ref>س. س، ك، ص 193</ref>


اين اثر، بر مبناى تصحيح احسان عباس - با تلخيص و پيرايش - ترجمه شده است. اين تلخيص و پيرايش - هرچند، به نوشته مترجم بيشتر متوجه اشعار است نه مطالب تاريخى - موجب مى‌شود كه پژوهشگر فارسى‌زبان از مراجعه به متن عربى، آن‌هم در بهره‌اى از اثر كه اخذش به احاطه و تسلط بر زبان عربى نياز جدى دارد، معاف نماند <ref>همان</ref>
اين اثر، بر مبناى تصحيح [[عباس، احسان|احسان عباس]]  - با تلخيص و پيرايش - ترجمه شده است. اين تلخيص و پيرايش - هرچند، به نوشته مترجم بيشتر متوجه اشعار است نه مطالب تاريخى - موجب مى‌شود كه پژوهشگر فارسى‌زبان از مراجعه به متن عربى، آن‌هم در بهره‌اى از اثر كه اخذش به احاطه و تسلط بر زبان عربى نياز جدى دارد، معاف نماند <ref>همان</ref>


مترجم در مقدمه‌اى كه به كتاب افزوده، تصريح كرده است كه شرح حال ياقوت و معرفى «معجم الأدباء» (مندرج در مقدمه) و پانوشت‌هاى كتاب را يكسره از تحقيق احسان عباس برگرفته است. عبارت «مرا حقى در آن نيست» در اين مقدمه (ص 9) از امانت‌دارى مترجم حكايت دارد. در اين چاپ، متن عربى برخى از ابيات در متن و ترجمه فارسى آن‌ها در پانوشت قرار گرفته و اعلام مذكور در متن كه مترجم به ضبط تلفظ صحيح آن‌ها اهتمام بليغ داشته، به‌تفكيك كسان، كتاب‌ها و مكان‌ها، در پايان جلد دوم فهرست شده است <ref>همان</ref>
مترجم در مقدمه‌اى كه به كتاب افزوده، تصريح كرده است كه شرح حال ياقوت و معرفى «معجم الأدباء» (مندرج در مقدمه) و پانوشت‌هاى كتاب را يكسره از تحقيق [[عباس، احسان|احسان عباس]]  برگرفته است. عبارت «مرا حقى در آن نيست» در اين مقدمه (ص 9) از امانت‌دارى مترجم حكايت دارد. در اين چاپ، متن عربى برخى از ابيات در متن و ترجمه فارسى آن‌ها در پانوشت قرار گرفته و اعلام مذكور در متن كه مترجم به ضبط تلفظ صحيح آن‌ها اهتمام بليغ داشته، به‌تفكيك كسان، كتاب‌ها و مكان‌ها، در پايان جلد دوم فهرست شده است <ref>همان</ref>


در بررسى اجمالى كتاب، نكته‌اى چند به نظر مى‌رسد كه عبارتند از:
در بررسى اجمالى كتاب، نكته‌اى چند به نظر مى‌رسد كه عبارتند از:
خط ۶۴: خط ۶۴:
#:آمده است: «هركه را خرد باشد و مال نباشد، چون پايى است كه آن را كفش نبود و هر كه را مال باشد و عقل نباشد، چون كفشى است بدون پا» (ص 18). ترجمه دقيق‌تر چنين است: «هركه را خرد باشد و مال نباشد، چون كسى است كه پا دارد و كفش ندارد و هركه را مال باشد و خرد نباشد، چون كسى است كه كفش دارد و پا ندارد» <ref>همان</ref>
#:آمده است: «هركه را خرد باشد و مال نباشد، چون پايى است كه آن را كفش نبود و هر كه را مال باشد و عقل نباشد، چون كفشى است بدون پا» (ص 18). ترجمه دقيق‌تر چنين است: «هركه را خرد باشد و مال نباشد، چون كسى است كه پا دارد و كفش ندارد و هركه را مال باشد و خرد نباشد، چون كسى است كه كفش دارد و پا ندارد» <ref>همان</ref>
#غلطهايى چاپى در تورق پيش چشم آيد، از جمله: «ناشر» <ref>ص 8، سطر 20</ref> به‌جاى «مصحح»؛ تبويت <ref>ص 13، سطر 22</ref> به‌جاى «تبويب» و «نمى‌داندنش» <ref>ص 17، سطر 4</ref> به‌جاى «نمى‌دادنش» <ref>همان</ref>
#غلطهايى چاپى در تورق پيش چشم آيد، از جمله: «ناشر» <ref>ص 8، سطر 20</ref> به‌جاى «مصحح»؛ تبويت <ref>ص 13، سطر 22</ref> به‌جاى «تبويب» و «نمى‌داندنش» <ref>ص 17، سطر 4</ref> به‌جاى «نمى‌دادنش» <ref>همان</ref>
#ذكر مشخصات چاپى مأخذ ترجمه و تبيين علايم اختصارى نسخه‌ها و مشخصات چاپى منابعى كه احسان عباس بدان‌ها ارجاع داده و در پانوشت‌هاى اين ترجمه هم آمده است، بر فوايد ترجمه خواهد افزود <ref>همان</ref>
#ذكر مشخصات چاپى مأخذ ترجمه و تبيين علايم اختصارى نسخه‌ها و مشخصات چاپى منابعى كه [[عباس، احسان|احسان عباس]]  بدان‌ها ارجاع داده و در پانوشت‌هاى اين ترجمه هم آمده است، بر فوايد ترجمه خواهد افزود <ref>همان</ref>


==پانويس ==
==پانويس ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش