۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
مؤلف درباره علت نامگذارى كتاب به المقنع مىنويسد: «پس از نگارش كتاب به اين دليل كه مباحث مذكور در آن خواننده را بىنياز مىكند نام آن را المقنع (بىنياز كننده) ناميدم» ..<ref>المقنع، ص 5</ref> | مؤلف درباره علت نامگذارى كتاب به المقنع مىنويسد: «پس از نگارش كتاب به اين دليل كه مباحث مذكور در آن خواننده را بىنياز مىكند نام آن را المقنع (بىنياز كننده) ناميدم» ...<ref>المقنع، ص 5</ref> | ||
كتاب المقنع در واقع رساله عمليّه و مجموعه فتاواى [[شيخ صدوق]] است كه بر اساس متن احاديث نوشته شده و آنطور كه مؤلف بعد از خطبه كتاب تصريح كرده است با اعتماد به وجود اين احاديث در كتابهاى حديث، اسانيد روايات مذكور در كتاب را اختصاراً حذف نموده است. | كتاب المقنع در واقع رساله عمليّه و مجموعه فتاواى [[شيخ صدوق]] است كه بر اساس متن احاديث نوشته شده و آنطور كه مؤلف بعد از خطبه كتاب تصريح كرده است با اعتماد به وجود اين احاديث در كتابهاى حديث، اسانيد روايات مذكور در كتاب را اختصاراً حذف نموده است. | ||
علامه بحرالعلوم در كتاب رجالش روايات بدون سند در كتب [[شيخ صدوق]] را به منزله مراسيل ابن ابى عمير -كه نيازى به تنصيص بر تزكيه ندارند-دانسته است ..<ref>رجال سيد بحر العلوم، ج 3، ص 300</ref> | علامه بحرالعلوم در كتاب رجالش روايات بدون سند در كتب [[شيخ صدوق]] را به منزله مراسيل ابن ابى عمير -كه نيازى به تنصيص بر تزكيه ندارند-دانسته است ...<ref>رجال سيد بحر العلوم، ج 3، ص 300</ref> | ||
اين اثر شامل يك دوره فقه منصوص مطرح شده كه موضوعات آن عبارت است از: ابواب طهارت، صلاة، زكاة، خمس، صوم، حج، ثواب الأعمال، نكاح، طلاق و اقسام آن، مكاسب و تجارات، ربا، دين، كفالات، لقطه، مزارعه، اجاره شراء اراضى اهل ذمه، قضاء، شفعه، ايمان و نذور و كفارات، صيد و ذبائح، حدود، عتق و تدبير و مكاتبه، وصايا، مواريث، داخل شدن در كارهاى حكومتى و نوادر. | اين اثر شامل يك دوره فقه منصوص مطرح شده كه موضوعات آن عبارت است از: ابواب طهارت، صلاة، زكاة، خمس، صوم، حج، ثواب الأعمال، نكاح، طلاق و اقسام آن، مكاسب و تجارات، ربا، دين، كفالات، لقطه، مزارعه، اجاره شراء اراضى اهل ذمه، قضاء، شفعه، ايمان و نذور و كفارات، صيد و ذبائح، حدود، عتق و تدبير و مكاتبه، وصايا، مواريث، داخل شدن در كارهاى حكومتى و نوادر. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
از ويژگىهاى كتاب تلفيق مباحثى است كه در فقه متداول امروز ما از يكديگر متمايز نشدهاند، به عنوان نمونه مؤلف احكام مبطلات وضوء و غسل و مستحبات آنها را و احكام تخلى و انواع نجاستها را با هم ذكر نموده و از يكديگر جدا ننموده است و گاهى نيز بعضى از آنان را در داخل مسائل قسمت ديگرى بيان نموده است. | از ويژگىهاى كتاب تلفيق مباحثى است كه در فقه متداول امروز ما از يكديگر متمايز نشدهاند، به عنوان نمونه مؤلف احكام مبطلات وضوء و غسل و مستحبات آنها را و احكام تخلى و انواع نجاستها را با هم ذكر نموده و از يكديگر جدا ننموده است و گاهى نيز بعضى از آنان را در داخل مسائل قسمت ديگرى بيان نموده است. | ||
از ديگر ويژگىهاى كتاب احتياط وى در بيان متن روايات است كه حتى توضيحات مختصر را نيز با عباراتى مانند: «قال المصنف» مشخص مىكند؛ به عنوان مثال در كتاب حج پس از نقل روايت امام محمد باقر(ع) در توضيح روايت اينگونه مىنويسد: «قال المصنف هذا الكتاب معناه أن السنة لا تقاس»..<ref>المقنع، ص 237</ref> | از ديگر ويژگىهاى كتاب احتياط وى در بيان متن روايات است كه حتى توضيحات مختصر را نيز با عباراتى مانند: «قال المصنف» مشخص مىكند؛ به عنوان مثال در كتاب حج پس از نقل روايت امام محمد باقر(ع) در توضيح روايت اينگونه مىنويسد: «قال المصنف هذا الكتاب معناه أن السنة لا تقاس»...<ref>المقنع، ص 237</ref> | ||
از ديگر ويژگىهاى كتاب نقل قولهاى متعدد مؤلف از پدر بزرگوارش على بن حسين بن بابويه (ره) مىباشد كه از جمله در صفحات 43، 151، 112، با عبارتهاى «قال في رسالته إليّ» يا «قال في وصيّته عليّ»، اين نظريات را مطرح مىنمايد. | از ديگر ويژگىهاى كتاب نقل قولهاى متعدد مؤلف از پدر بزرگوارش على بن حسين بن بابويه (ره) مىباشد كه از جمله در صفحات 43، 151، 112، با عبارتهاى «قال في رسالته إليّ» يا «قال في وصيّته عليّ»، اين نظريات را مطرح مىنمايد. | ||
توجه مؤلف به مباحث اخلاقى باعث شده كه وى بعد از باب نكاح و قبل از باب حج، بحثى را به عنوان ثواب الاعمال مطرح سازد كه در آن به ذكر مستحباتى همچون انواع ذكرها، صله رحم، ادخال سرور در قلب مؤمن و اخلاق حسنه بپردازد. ..<ref>همان، ص 293</ref> | توجه مؤلف به مباحث اخلاقى باعث شده كه وى بعد از باب نكاح و قبل از باب حج، بحثى را به عنوان ثواب الاعمال مطرح سازد كه در آن به ذكر مستحباتى همچون انواع ذكرها، صله رحم، ادخال سرور در قلب مؤمن و اخلاق حسنه بپردازد. ...<ref>همان، ص 293</ref> | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||
كتاب اولين بار در سال 1276ق در ضمن كتاب جوامع الفقهية چاپ شده است. پس از آن در كنار كتاب الهداية در ايران در سال 1377ق و در بيروت در سال 1414 چاپ شده است. ..<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]، جلد 22، 123</ref> | كتاب اولين بار در سال 1276ق در ضمن كتاب جوامع الفقهية چاپ شده است. پس از آن در كنار كتاب الهداية در ايران در سال 1377ق و در بيروت در سال 1414 چاپ شده است. ...<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]، جلد 22، 123</ref> | ||
نسخه موجود در برنامه در سال 1415ق توسط يك گروه تحقيقى در مؤسسه امام هادى(ع) منتشر شد و از نظر تحقيق و تصحيح و حواشى آن داراى مزاياى با ارزش و مفيدى است كه عبارتند از: | نسخه موجود در برنامه در سال 1415ق توسط يك گروه تحقيقى در مؤسسه امام هادى(ع) منتشر شد و از نظر تحقيق و تصحيح و حواشى آن داراى مزاياى با ارزش و مفيدى است كه عبارتند از: | ||
ویرایش