نور هدایت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ا(' به 'ا (') |
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
}} | }} | ||
'''نور هدایت'''، اثر علی سعادت‌پرور (پهلوانی تهرانی)، شرح و توضیح معارف پارهاى از دعاهاى وارده از معصومین(ع)، بر اساس کتاب «إقبال الأعمال» سید بن طاووس مىباشد که به زبان فارسی و در سال 1379ش، نوشته شده است. | '''نور هدایت'''، اثر علی سعادت‌پرور (پهلوانی تهرانی)، شرح و توضیح معارف پارهاى از دعاهاى وارده از معصومین(ع)، بر اساس کتاب «إقبال الأعمال» سید بن طاووس مىباشد که به زبان فارسی و در سال 1379ش، نوشته شده است. | ||
هدف نویسنده از تدوین این اثر، آن بوده که جویندگان حقیقت و معرفت از دعاهای آن بهرهمند شده و در مقام رسیدن به کمالات انسانى و فطرى برآیند و متوجه این نکته اساسى باشند که اسلام بشر را تنها به ظواهر دعوت نفرموده، بلکه دعوت به ظواهر، در حقیقت مقدمهاى جهت توجّه به آداب عبودیت و وظایف حضور در پیشگاه الهى است تا با این توجّه و رعایت کامل این آداب به حقیقت بندگى نایل آیند <ref>مقدمه، ج1، ص11</ref> | هدف نویسنده از تدوین این اثر، آن بوده که جویندگان حقیقت و معرفت از دعاهای آن بهرهمند شده و در مقام رسیدن به کمالات انسانى و فطرى برآیند و متوجه این نکته اساسى باشند که اسلام بشر را تنها به ظواهر دعوت نفرموده، بلکه دعوت به ظواهر، در حقیقت مقدمهاى جهت توجّه به آداب عبودیت و وظایف حضور در پیشگاه الهى است تا با این توجّه و رعایت کامل این آداب به حقیقت بندگى نایل آیند <ref>مقدمه، ج1، ص11</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب که دربردارنده شرح دعاهایی است که در ایام و ماه‌های مختلف سال وارد شده، در شش جلد، تنظیم شده است. | کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب که دربردارنده شرح دعاهایی است که در ایام و ماه‌های مختلف سال وارد شده، در شش جلد، تنظیم شده است. | ||
در این رساله ضمن شرح دعاها، در مواردى به آیات، احادیث و خطبههاى آن بزرگواران نیز استشهاد شده است <ref>همان، ص12</ref> | در این رساله ضمن شرح دعاها، در مواردى به آیات، احادیث و خطبههاى آن بزرگواران نیز استشهاد شده است <ref>همان، ص12</ref> | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، نقش دعا در روح و جان بشر بیان شده و دعا، با توجه به آیات قرآن کریم، با تعابیر زیبایی تعریف شده است، از جمله: اقرار به نیستى خود و جهان هستى و اذعان به یگانگى ذات ربوبى و بىهمتایى او؛ خواندن و شهود حضرت حق به منزلت لااسمى و لارسمى؛ ستودن حضرت دوست به اسمهاى لایق ساحت او؛ یگانه دانستن اسما و صفات الهى با ذات پاک او؛ محیط دانستن اللَّه به مظاهر هستى و شاهد بودن و خواندن او؛ نسبت دادن هر جمالى و کمالى به حق سبحانه و اینکه از عالم ملکوت و امرى موجودات منشأ گرفتهاند و یا شاهد بودن آنان؛ نسبت دادن تمام افعال از نظر فعلى به پروردگار سبحان و... <ref>همان، ص5</ref> | در مقدمه، نقش دعا در روح و جان بشر بیان شده و دعا، با توجه به آیات قرآن کریم، با تعابیر زیبایی تعریف شده است، از جمله: اقرار به نیستى خود و جهان هستى و اذعان به یگانگى ذات ربوبى و بىهمتایى او؛ خواندن و شهود حضرت حق به منزلت لااسمى و لارسمى؛ ستودن حضرت دوست به اسمهاى لایق ساحت او؛ یگانه دانستن اسما و صفات الهى با ذات پاک او؛ محیط دانستن اللَّه به مظاهر هستى و شاهد بودن و خواندن او؛ نسبت دادن هر جمالى و کمالى به حق سبحانه و اینکه از عالم ملکوت و امرى موجودات منشأ گرفتهاند و یا شاهد بودن آنان؛ نسبت دادن تمام افعال از نظر فعلى به پروردگار سبحان و... <ref>همان، ص5</ref> | ||
نویسنده، معتقد است با دقت و تأمل در آنچه از معانى حقیقى دعا با استشهاد به آیات الهى ذکر نموده است، دلیل افضل بودن دعا از قرائت قرآن روشن مىشود <ref>همان، ص8</ref> | نویسنده، معتقد است با دقت و تأمل در آنچه از معانى حقیقى دعا با استشهاد به آیات الهى ذکر نموده است، دلیل افضل بودن دعا از قرائت قرآن روشن مىشود <ref>همان، ص8</ref> | ||
وی بر این باور است که ائمهى معصومین(ع)، حقایق الهى را که خود و خاصّان امّتشان (به تعلیم آنان) مىفهمیده و مشاهده مىکردهاند را در قالب دعا بیان فرمودهاند؛ زیرا اظهار آنچه وی در ابتدای کتاب در نقش دعا و حقیقت آن ذکر نموده - و بیشتر آنها از متن ادعیه وارده برمىآید - براى اهل زمان آن حضرات (جز بعضى از خواص و اهل سرّ) ممکن نبوده است، مگر در قالب دعا و فرازهاى ادعیه. ازاین‌رو وی بر این باور است که آن بزرگواران، معارف ناب اسلامى را به‌صورت دعا بیان فرموده و خواندن آنها را در شبانه‌روز و سال و ماه مستحب دانستهاند؛ چنان‌که امر به خواندن حقّ تعالى در قرآن شریف نیز مورد سفارش است تا آنان که لیاقت فراگیرى معارف الهى را دارند، بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایى از خلقت که همانا عبودیت واقعى و معرفت او است، نایل آیند <ref>همان، ص11</ref> | وی بر این باور است که ائمهى معصومین(ع)، حقایق الهى را که خود و خاصّان امّتشان (به تعلیم آنان) مىفهمیده و مشاهده مىکردهاند را در قالب دعا بیان فرمودهاند؛ زیرا اظهار آنچه وی در ابتدای کتاب در نقش دعا و حقیقت آن ذکر نموده - و بیشتر آنها از متن ادعیه وارده برمىآید - براى اهل زمان آن حضرات (جز بعضى از خواص و اهل سرّ) ممکن نبوده است، مگر در قالب دعا و فرازهاى ادعیه. ازاین‌رو وی بر این باور است که آن بزرگواران، معارف ناب اسلامى را به‌صورت دعا بیان فرموده و خواندن آنها را در شبانه‌روز و سال و ماه مستحب دانستهاند؛ چنان‌که امر به خواندن حقّ تعالى در قرآن شریف نیز مورد سفارش است تا آنان که لیاقت فراگیرى معارف الهى را دارند، بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایى از خلقت که همانا عبودیت واقعى و معرفت او است، نایل آیند <ref>همان، ص11</ref> | ||
دعاهایی که در این کتاب گنجانده شده‌اند، به ترتیب عبارتند از: | دعاهایی که در این کتاب گنجانده شده‌اند، به ترتیب عبارتند از: | ||
جلد اول و دوم: دعاهای ماه مبارک رمضان؛ | جلد اول و دوم: دعاهای ماه مبارک رمضان؛ | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
جلد آخر نیز به فهرست‌های راهنما اختصاص یافته است. | جلد آخر نیز به فهرست‌های راهنما اختصاص یافته است. | ||
نویسنده در پی اثبات اعتبار دعاهای کتاب، به ادله زیر، اسنتاد نموده است: | نویسنده در پی اثبات اعتبار دعاهای کتاب، به ادله زیر، اسنتاد نموده است: | ||
# مضامین توحیدى دعاها با مضامین آیات شریفهى قرآنى - که قطعى الصدور مىباشد - در مطابقت کامل است و تنها فرق بین این دو در اجمال بیانات قرآن و تفصیل دعاها مىباشد. افزون بر این، مضامین معارف دعاها با بیانات معصومین(ع)، به‌ویژه با خطبههاى آن بزرگواران تطبیق تام دارد <ref>همان، ص12</ref> | # مضامین توحیدى دعاها با مضامین آیات شریفهى قرآنى - که قطعى الصدور مىباشد - در مطابقت کامل است و تنها فرق بین این دو در اجمال بیانات قرآن و تفصیل دعاها مىباشد. افزون بر این، مضامین معارف دعاها با بیانات معصومین(ع)، به‌ویژه با خطبههاى آن بزرگواران تطبیق تام دارد <ref>همان، ص12</ref> | ||
# مضامین ادعیهى مأثوره با یکدیگر هم مطابقت دارند و هم از نظر مضمون یا لفظ مؤید یکدیگرند، بلکه مىتوان گفت: مضامین دعاهاى داراى سند، امضاى مضامین دعاهاى بدون سند هستند <ref>همان</ref> | # مضامین ادعیهى مأثوره با یکدیگر هم مطابقت دارند و هم از نظر مضمون یا لفظ مؤید یکدیگرند، بلکه مىتوان گفت: مضامین دعاهاى داراى سند، امضاى مضامین دعاهاى بدون سند هستند <ref>همان</ref> | ||
# مضامین پارهاى از دعاهایى که معرف مقام معصومین، انبیا و اوصیا (ع) مىباشند، با تعریفهایى که کتاب الهى از مقام آنان ارائه داده یکى است. علاوه بر این، احادیث بسیارى که از معصومین(ع) وارد شده است - و قطعاً در میان آنها روایات صحیح نیز وجود دارد - بیانگر آن است که تعریف و تمجیدى که در دعاها از منزلت آن بزرگواران شده، بر پایهى بیانات قرآن و احادیث صحیح است، اگرچه از نظر سند مورد اعتماد نباشند <ref>همان</ref> | # مضامین پارهاى از دعاهایى که معرف مقام معصومین، انبیا و اوصیا (ع) مىباشند، با تعریفهایى که کتاب الهى از مقام آنان ارائه داده یکى است. علاوه بر این، احادیث بسیارى که از معصومین(ع) وارد شده است - و قطعاً در میان آنها روایات صحیح نیز وجود دارد - بیانگر آن است که تعریف و تمجیدى که در دعاها از منزلت آن بزرگواران شده، بر پایهى بیانات قرآن و احادیث صحیح است، اگرچه از نظر سند مورد اعتماد نباشند <ref>همان</ref> | ||
# احکام موجود در دعاها عیناً همان احکامى است که در کتاب الهى و سنت نبوى یاد شده است (همان). | # احکام موجود در دعاها عیناً همان احکامى است که در کتاب الهى و سنت نبوى یاد شده است (همان). | ||
# مطالب اخلاقى موجود در دعاها با بیانات اخلاقى کتاب الهى و سنت نبوى در تطابق کامل مىباشد <ref>همان، ص13</ref> | # مطالب اخلاقى موجود در دعاها با بیانات اخلاقى کتاب الهى و سنت نبوى در تطابق کامل مىباشد <ref>همان، ص13</ref> | ||
# آنچه در دعاها درباره غیبت، ظهور و رجعت ذکر شده با بیانات احادیث بسیار - که قابل انکار نبوده، بلکه از ضروریات هستند - منطبق مىباشد <ref>همان</ref> | # آنچه در دعاها درباره غیبت، ظهور و رجعت ذکر شده با بیانات احادیث بسیار - که قابل انکار نبوده، بلکه از ضروریات هستند - منطبق مىباشد <ref>همان</ref> | ||
# مضامین دعاها با مبانى عقلى و شهودى هیچ‌گونه مخالفتى ندارد، چنان‌که بخشى از مطالب کتاب پرده از حقیقت این مسئله برمىدارد <ref>همان</ref> | # مضامین دعاها با مبانى عقلى و شهودى هیچ‌گونه مخالفتى ندارد، چنان‌که بخشى از مطالب کتاب پرده از حقیقت این مسئله برمىدارد <ref>همان</ref> | ||
# مضامین نوع دعاها از آغاز تا پایان، از نظر معنا و لفظ، اتصال و پیوستگى زنجیروار و متقنى دارد که این خود مهمترین دلیل بر اعتبار مضامین دعاهاست که با مطالعه فرازهاى موجود در کتاب، پرده از این راز برداشته مىشود <ref>همان</ref> | # مضامین نوع دعاها از آغاز تا پایان، از نظر معنا و لفظ، اتصال و پیوستگى زنجیروار و متقنى دارد که این خود مهمترین دلیل بر اعتبار مضامین دعاهاست که با مطالعه فرازهاى موجود در کتاب، پرده از این راز برداشته مىشود <ref>همان</ref> | ||
به باور نویسنده سزاوار است جویندگان معارف ادعیه، پس از قرائت و توجّه به نکات ذکرشده در این کتاب، با دقت و تأمل در دیگر ادعیه، به جستجوى نکات دقیق و ظریف و معارف گنجانده‌شده در آنها بپردازند تا به‌روشنى معلوم شود که اسلام، دین حقیقت و معرفت و انسان‌سازى است <ref>همان، ص11</ref> | به باور نویسنده سزاوار است جویندگان معارف ادعیه، پس از قرائت و توجّه به نکات ذکرشده در این کتاب، با دقت و تأمل در دیگر ادعیه، به جستجوى نکات دقیق و ظریف و معارف گنجانده‌شده در آنها بپردازند تا به‌روشنى معلوم شود که اسلام، دین حقیقت و معرفت و انسان‌سازى است <ref>همان، ص11</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
نسخهٔ ۴ مهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۰۹
| نور هدايت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن‌طاووس، علي بن موسی (نويسنده) سعادت‌پرور، علي (شارح) |
| عنوان‌های دیگر | اقبال الاعمال. برگزيده. شرح شرح معارف فرازهاي کليدي ادعيه بر اساس کتاب اقبال الاعمال |
| ناشر | احياء کتاب |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | 1386ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-2519-217 |
| موضوع | 1.ابن طاوس، علي بن موسي، اقبال الاعمال - نقد و تفسير
2.اعمال السنه 3.دعاها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 6 |
| کد کنگره | BP 267/55 /الف2 الف70235 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نور هدایت، اثر علی سعادت‌پرور (پهلوانی تهرانی)، شرح و توضیح معارف پارهاى از دعاهاى وارده از معصومین(ع)، بر اساس کتاب «إقبال الأعمال» سید بن طاووس مىباشد که به زبان فارسی و در سال 1379ش، نوشته شده است. هدف نویسنده از تدوین این اثر، آن بوده که جویندگان حقیقت و معرفت از دعاهای آن بهرهمند شده و در مقام رسیدن به کمالات انسانى و فطرى برآیند و متوجه این نکته اساسى باشند که اسلام بشر را تنها به ظواهر دعوت نفرموده، بلکه دعوت به ظواهر، در حقیقت مقدمهاى جهت توجّه به آداب عبودیت و وظایف حضور در پیشگاه الهى است تا با این توجّه و رعایت کامل این آداب به حقیقت بندگى نایل آیند [۱]
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب که دربردارنده شرح دعاهایی است که در ایام و ماه‌های مختلف سال وارد شده، در شش جلد، تنظیم شده است. در این رساله ضمن شرح دعاها، در مواردى به آیات، احادیث و خطبههاى آن بزرگواران نیز استشهاد شده است [۲]
گزارش محتوا
در مقدمه، نقش دعا در روح و جان بشر بیان شده و دعا، با توجه به آیات قرآن کریم، با تعابیر زیبایی تعریف شده است، از جمله: اقرار به نیستى خود و جهان هستى و اذعان به یگانگى ذات ربوبى و بىهمتایى او؛ خواندن و شهود حضرت حق به منزلت لااسمى و لارسمى؛ ستودن حضرت دوست به اسمهاى لایق ساحت او؛ یگانه دانستن اسما و صفات الهى با ذات پاک او؛ محیط دانستن اللَّه به مظاهر هستى و شاهد بودن و خواندن او؛ نسبت دادن هر جمالى و کمالى به حق سبحانه و اینکه از عالم ملکوت و امرى موجودات منشأ گرفتهاند و یا شاهد بودن آنان؛ نسبت دادن تمام افعال از نظر فعلى به پروردگار سبحان و... [۳] نویسنده، معتقد است با دقت و تأمل در آنچه از معانى حقیقى دعا با استشهاد به آیات الهى ذکر نموده است، دلیل افضل بودن دعا از قرائت قرآن روشن مىشود [۴] وی بر این باور است که ائمهى معصومین(ع)، حقایق الهى را که خود و خاصّان امّتشان (به تعلیم آنان) مىفهمیده و مشاهده مىکردهاند را در قالب دعا بیان فرمودهاند؛ زیرا اظهار آنچه وی در ابتدای کتاب در نقش دعا و حقیقت آن ذکر نموده - و بیشتر آنها از متن ادعیه وارده برمىآید - براى اهل زمان آن حضرات (جز بعضى از خواص و اهل سرّ) ممکن نبوده است، مگر در قالب دعا و فرازهاى ادعیه. ازاین‌رو وی بر این باور است که آن بزرگواران، معارف ناب اسلامى را به‌صورت دعا بیان فرموده و خواندن آنها را در شبانه‌روز و سال و ماه مستحب دانستهاند؛ چنان‌که امر به خواندن حقّ تعالى در قرآن شریف نیز مورد سفارش است تا آنان که لیاقت فراگیرى معارف الهى را دارند، بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایى از خلقت که همانا عبودیت واقعى و معرفت او است، نایل آیند [۵] دعاهایی که در این کتاب گنجانده شده‌اند، به ترتیب عبارتند از: جلد اول و دوم: دعاهای ماه مبارک رمضان؛ جلد سوم: دعاهای ماه شوال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه؛ جلد چهارم: ادامه دعاهای ماه ذی‌الحجه و دعاهای ماه محرم، صفر، ربیع‌الاول، ربیع‌الثانی، جمادی‌الاولی و جمادی‌الثانی؛ جلد پنجم: دعاهای ماه رجب و شعبان. جلد آخر نیز به فهرست‌های راهنما اختصاص یافته است. نویسنده در پی اثبات اعتبار دعاهای کتاب، به ادله زیر، اسنتاد نموده است:
- مضامین توحیدى دعاها با مضامین آیات شریفهى قرآنى - که قطعى الصدور مىباشد - در مطابقت کامل است و تنها فرق بین این دو در اجمال بیانات قرآن و تفصیل دعاها مىباشد. افزون بر این، مضامین معارف دعاها با بیانات معصومین(ع)، به‌ویژه با خطبههاى آن بزرگواران تطبیق تام دارد [۶]
- مضامین ادعیهى مأثوره با یکدیگر هم مطابقت دارند و هم از نظر مضمون یا لفظ مؤید یکدیگرند، بلکه مىتوان گفت: مضامین دعاهاى داراى سند، امضاى مضامین دعاهاى بدون سند هستند [۷]
- مضامین پارهاى از دعاهایى که معرف مقام معصومین، انبیا و اوصیا (ع) مىباشند، با تعریفهایى که کتاب الهى از مقام آنان ارائه داده یکى است. علاوه بر این، احادیث بسیارى که از معصومین(ع) وارد شده است - و قطعاً در میان آنها روایات صحیح نیز وجود دارد - بیانگر آن است که تعریف و تمجیدى که در دعاها از منزلت آن بزرگواران شده، بر پایهى بیانات قرآن و احادیث صحیح است، اگرچه از نظر سند مورد اعتماد نباشند [۸]
- احکام موجود در دعاها عیناً همان احکامى است که در کتاب الهى و سنت نبوى یاد شده است (همان).
- مطالب اخلاقى موجود در دعاها با بیانات اخلاقى کتاب الهى و سنت نبوى در تطابق کامل مىباشد [۹]
- آنچه در دعاها درباره غیبت، ظهور و رجعت ذکر شده با بیانات احادیث بسیار - که قابل انکار نبوده، بلکه از ضروریات هستند - منطبق مىباشد [۱۰]
- مضامین دعاها با مبانى عقلى و شهودى هیچ‌گونه مخالفتى ندارد، چنان‌که بخشى از مطالب کتاب پرده از حقیقت این مسئله برمىدارد [۱۱]
- مضامین نوع دعاها از آغاز تا پایان، از نظر معنا و لفظ، اتصال و پیوستگى زنجیروار و متقنى دارد که این خود مهمترین دلیل بر اعتبار مضامین دعاهاست که با مطالعه فرازهاى موجود در کتاب، پرده از این راز برداشته مىشود [۱۲]
به باور نویسنده سزاوار است جویندگان معارف ادعیه، پس از قرائت و توجّه به نکات ذکرشده در این کتاب، با دقت و تأمل در دیگر ادعیه، به جستجوى نکات دقیق و ظریف و معارف گنجانده‌شده در آنها بپردازند تا به‌روشنى معلوم شود که اسلام، دین حقیقت و معرفت و انسان‌سازى است [۱۳]
وضعیت کتاب
جلد ششم به فهارس اختصاص یافته و فهرست «فرازهای ادعیه شرح‌شده»، «آیات»، «روایات، خطبه‌ها و ادعیه و زیارات شاهد»، فهرست موضوعی مطالب و منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. پاورقی‌ها بیشتر به ذکر منابع اختصاص یافته است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.