شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب

شرح شذور الذهب في معرفة کلام العرب

نام کتاب	شرح شذور الذهب في معرفة کلام العرب
نام های دیگر کتاب	شذورات الذهب فی معرفه الکلام العرب. شرح منتهی الارب بتحقیق شرح شذور الذهب
پدیدآورندگان	ابن هشام، عبد الله بن یوسف (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏‎‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ش‎‏4022‎‏
موضوع	ابن هشام، عبد الله بن یوسف، 708 - 761ق. شذورات الذهب فی معرفه الکلام العرب - نقد و تفسیر زبان عربی - نحو
ناشر	دار الکوخ
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1384 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE15353AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

«شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب»، متن و شرح هر دو از آثار استاد و متخصص بزرگ ادبيات عربى، جمال‌الدين بن هشام انصارى، همراه با شرحى بر آن شرح به نام «منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب»، نوشته استاد مرحوم محمد محيى‌الدين عبدالحميد است كه در آن، يك دوره مسائل نحوى از آغاز تا انجام توضيح داده شده است.

ساختار

در اين كتاب يك دوره مسائل نحوى بيان شده و بحث از تعريف كلمه شروع شده و با اقسام كلمه و... ادامه يافته و با بحث از عدد پايان يافته است.

گزارش محتوا

در باره روش و محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است:

1. مصحح محترم، استاد محمد محيى‌الدين عبدالحميد در مقدمه‌اش كه زمان و مكان نگارشش را مشخص نكرده، نوشته است: «در سال 1935م، هيئت علمى دانشگاه الأزهر در نظام جديد درسى، تدريس دو كتاب از آثار ابن هشام را براى آموزش به دو گروه از دانشجويانش مناسب و ضرورى شمرد: كتاب «قطر الندى و بلّ الصدى»، براى سال سوم دوره مقدماتى و كتاب «شذور الذهب» و شرحش، براى سال چهارم همان دوره؛ من كه قبلاً شرحى تحقيقى، ولى آسان بر «شرح قطر الندى» نوشته بودم، مكلَّف شدم كه شرحى نيز بر «شذور الذهب» بنويسم تا مطالب براى جويندگان آسان شود و من اين شرح را «منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب» ناميدم و اميدوارم كه اسمش مطابق با مسمايش باشد (شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب، ص 7 - 8).

2. ناشر، توضيحاتى در باره زندگى‌نامه ابن هشام (همان، ص 9 - 12) و نيز شرح حال محمد محيى‌الدين عبدالحميد (همان، ص 13 - 30) آورده است.

3. اين نسخه را ناشر از روى نسخه دارالطلائع منتشر ساخته است (همان، ص 4 - 5).

4. كتاب منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب، تأليف محمد محيى‌الدين عبدالحميد در پاورقى‌هاى كتاب حاضر آمده است.

5. نام و نشان آيات و سوره‌هاى استفاده‌شده در كتاب، در متن ذكر شده است (به‌عنوان مثال: همان، ص 97، 192، 102 و...).

6. استاد محمد محيى‌الدين عبدالحميد در شرح خودش، به بحث‌هاى لغوى و صرف و نحوى پرداخته و شاهد بحث را در اشعار معين كرده و همچنين كوشيده نام شاعر ابيات مذكور را نيز در شواهد شعرى ذكر كند (به عنوان مثال: همان، ص 152 و...). او تعليقه‌هايش را شماره‌گذارى كرده و در مجموع، 239 تعليقه بر مباحث ابن هشام نوشته است. ايشان شرحش را در تاريخ رمضان 1355ق، به پايان برده است (همان، ص 466).

منابع مقاله

شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب، جمال‌الدين بن هشام الأنصاري و معه كتاب منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب، تأليف محمد محيي‌الدين عبدالحميد، دارالكوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولى، طهران 1384ش.

پیوندها

مطالعه کتاب شرح شذور الذهب في معرفة کلام العرب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور