۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،'
جز (جایگزینی متن - 'حسن‌زاده آملى' به 'حسن‌زاده آملى ') |
جز (جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
«تعيين خط زوال»، تأليف آیت‌الله [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]] ، به زبان فارسى است. موضوع كتاب، بيان تعيين خط زوال و تحصيل سمت قبله، از طريق علم هيئت است. نويسنده، در اين اثر راه‌هاى مختلف تحصيل سمت قبله و به ويژه از طريق دايره هنديه را مورد مطالعه قرار داده است. | «تعيين خط زوال»، تأليف آیت‌الله [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]]، به زبان فارسى است. موضوع كتاب، بيان تعيين خط زوال و تحصيل سمت قبله، از طريق علم هيئت است. نويسنده، در اين اثر راه‌هاى مختلف تحصيل سمت قبله و به ويژه از طريق دايره هنديه را مورد مطالعه قرار داده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
در مقدمه كتاب مى‌خوانيم: «اين رساله سى فصل است در بيان تعين خط زوال و خط مشرق و مغرب اعتدال و تحصيل سمت قبله آفاق، از طريق دايره هنديه، كه به قلم اين كمترين، حسن [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]] ، به رشته تحرير درآمده است». نويسنده، در ادامه، در توضيح دايره هنديه، مى‌نويسد: «دايره هنديه در السنه علماى دين و در كتب فقهيه، دايره است و جهت اشتهارش اين است كه اعمال آن بدون اعمال قواعد رياضى و آلات رصدى صورت مى‌گيرد و براى هر كس ميسور است و چون در عمل به دايره هنديه، نخست بايد سطحى موزون تحصيل كرد، خواه قطعه‌اى از زمين باشد و خواه پاره‌اى از اخشاب و فلزات كه براى همراه داشتن به كار آيد و پس از آن، نصب مقياس ضرورى است و دانستن ارتفاع شمس نيز مؤيد است، ما نيز به ترتيب ياد شده گوييم». | در مقدمه كتاب مى‌خوانيم: «اين رساله سى فصل است در بيان تعين خط زوال و خط مشرق و مغرب اعتدال و تحصيل سمت قبله آفاق، از طريق دايره هنديه، كه به قلم اين كمترين، حسن [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]]، به رشته تحرير درآمده است». نويسنده، در ادامه، در توضيح دايره هنديه، مى‌نويسد: «دايره هنديه در السنه علماى دين و در كتب فقهيه، دايره است و جهت اشتهارش اين است كه اعمال آن بدون اعمال قواعد رياضى و آلات رصدى صورت مى‌گيرد و براى هر كس ميسور است و چون در عمل به دايره هنديه، نخست بايد سطحى موزون تحصيل كرد، خواه قطعه‌اى از زمين باشد و خواه پاره‌اى از اخشاب و فلزات كه براى همراه داشتن به كار آيد و پس از آن، نصب مقياس ضرورى است و دانستن ارتفاع شمس نيز مؤيد است، ما نيز به ترتيب ياد شده گوييم». | ||
نويسنده، در ترتيب مطالب كتاب، ابتدا به عناوين مذكور مى‌پردازد و سپس عمل به دايره هنديه و شروط آن را مورد بررسى قرار مى‌دهد. ايراداتى در عمل به دايره هنديه ذكر شده است كه نويسنده ابتدا كلام فاضل قوشچى را ذكر كرده و كلام ابو ريحان بيرونى را در تصحيح كلام قوشچى بيان مى‌كند. | نويسنده، در ترتيب مطالب كتاب، ابتدا به عناوين مذكور مى‌پردازد و سپس عمل به دايره هنديه و شروط آن را مورد بررسى قرار مى‌دهد. ايراداتى در عمل به دايره هنديه ذكر شده است كه نويسنده ابتدا كلام فاضل قوشچى را ذكر كرده و كلام ابو ريحان بيرونى را در تصحيح كلام قوشچى بيان مى‌كند. | ||