آراء و مواقف تربوية و نفسية صائبة في التراث العربي الإسلامي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه ای ' به 'ه‌ای '
جز (جایگزینی متن - 'رساله ای ' به 'رساله‌ای ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه ای ' به 'ه‌ای ')
خط ۲۹: خط ۲۹:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
[[جعفر، نوري|نوری جعفر]] مقدمه کتابش را با این سخنی از [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] که در زمین کلامی مفیدتر، جالب تر و شیرین تر و... از کلام عرب وجود ندارد، آغاز می‌کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/5 ر.ک: مقدمه، ص5]</ref>، سپس کتب ادب عربی قدیم را ثروتی تاریخی و تربیتی دانسته که احاطه بر آن ممکن نیست و او تنها توانسته است تعدادی از آثار حرفه ای را مطالعه کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref>
[[جعفر، نوري|نوری جعفر]] مقدمه کتابش را با این سخنی از [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] که در زمین کلامی مفیدتر، جالب تر و شیرین تر و... از کلام عرب وجود ندارد، آغاز می‌کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/5 ر.ک: مقدمه، ص5]</ref>، سپس کتب ادب عربی قدیم را ثروتی تاریخی و تربیتی دانسته که احاطه بر آن ممکن نیست و او تنها توانسته است تعدادی از آثار حرفه‌ای را مطالعه کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref>
نویسنده سپس فصل اول کتاب را با این عبارت آغاز نموده که مایلم در ابتدا توضیح دهم که نظرات و مواضع آموزشی و روان شناختی درستی که این کتاب مختصر مشتمل بر آن است در منابع عربی اسلامی عموماً به صورت پراکنده و متفرق و اتفاقی در جریان بحث در مسائل متعلق به فلسفه و ادب و طب و نجوم ذکر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/7 ر.ک: متن کتاب، ص7]</ref>سپس توصیه‌های عتبة بن ابی‌سفیان و‌هارون الرشید به مربیان فرزندشان را متذکر شده و با نقل داستان‌هایی اهمیت جایگاه اجتماعی معلم را گوشزد کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>
نویسنده سپس فصل اول کتاب را با این عبارت آغاز نموده که مایلم در ابتدا توضیح دهم که نظرات و مواضع آموزشی و روان شناختی درستی که این کتاب مختصر مشتمل بر آن است در منابع عربی اسلامی عموماً به صورت پراکنده و متفرق و اتفاقی در جریان بحث در مسائل متعلق به فلسفه و ادب و طب و نجوم ذکر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/7 ر.ک: متن کتاب، ص7]</ref>سپس توصیه‌های عتبة بن ابی‌سفیان و‌هارون الرشید به مربیان فرزندشان را متذکر شده و با نقل داستان‌هایی اهمیت جایگاه اجتماعی معلم را گوشزد کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>
نوری، در ادامه به ذکر آراء سخنوران در جایگاه تعلیم پرداخته است. ابن سحنون (256-202ق) اولین شخصیتی است که به نظرات آموزشی او در رساله «آداب المعلمین» اشاره شده است. نویسنده با استناد به عباراتی چون «از بهترین عنایت‌های استاد به شاگردان رفاقت با آنهاست» و مانند آن دیدگاه ابن سحنون را در رابطه با شیوه صحیح تعلیم و تربیت تبیین نموده و بر معلم لازم دانسته است که دائماً با مهربانی با شاگردانش برخورد کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>
نوری، در ادامه به ذکر آراء سخنوران در جایگاه تعلیم پرداخته است. ابن سحنون (256-202ق) اولین شخصیتی است که به نظرات آموزشی او در رساله «آداب المعلمین» اشاره شده است. نویسنده با استناد به عباراتی چون «از بهترین عنایت‌های استاد به شاگردان رفاقت با آنهاست» و مانند آن دیدگاه ابن سحنون را در رابطه با شیوه صحیح تعلیم و تربیت تبیین نموده و بر معلم لازم دانسته است که دائماً با مهربانی با شاگردانش برخورد کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>
ابن جماعه (733-639ق) از دیگر نویسندگانی است که در کتابش با عنوان «تذکرة السامع و المتکلم فی آداب العالم و المتعلم» چنین نوشته است: بر معلم لازم است که در درس و بحث و سخنرانی انصاف را رعایت کند و سؤال از درس را اگرچه کوچک باشد پاسخگو باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/13 ر.ک: همان، ص13]</ref>
ابن جماعه (733-639ق) از دیگر نویسندگانی است که در کتابش با عنوان «تذکرة السامع و المتکلم فی آداب العالم و المتعلم» چنین نوشته است: بر معلم لازم است که در درس و بحث و سخنرانی انصاف را رعایت کند و سؤال از درس را اگرچه کوچک باشد پاسخگو باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/13 ر.ک: همان، ص13]</ref>
غزالی (507-450ق) نیز در خطاب به یکی از شاگردانش که از او درخواست کرده بود که برای او رساله‌ای  بنویسد که در طول حیاتش همراهش باشد، مقاله ای با عنوان «أیها الولد» نوشته و در آن سؤالات فراوانی را پاسخ گفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/14 ر.ک: همان، ص14]</ref>
غزالی (507-450ق) نیز در خطاب به یکی از شاگردانش که از او درخواست کرده بود که برای او رساله‌ای  بنویسد که در طول حیاتش همراهش باشد، مقاله‌ای با عنوان «أیها الولد» نوشته و در آن سؤالات فراوانی را پاسخ گفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/14 ر.ک: همان، ص14]</ref>
[[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] (808-732ق) در مقدمه اش، ماوردی (1031-991م) در «أدب الدنیا والدین»، اخوان الصفا در رسائل، از دیگر نویسندگانی هستند که دیدگاه‌های آموزشی آنها مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/16 ر.ک: همان، ص39-16]</ref>
[[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] (808-732ق) در مقدمه اش، ماوردی (1031-991م) در «أدب الدنیا والدین»، اخوان الصفا در رسائل، از دیگر نویسندگانی هستند که دیدگاه‌های آموزشی آنها مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35826/1/16 ر.ک: همان، ص39-16]</ref>
در فصل دوم کتاب، «جنبه‌های روان شناختی» مورد بررسی قرار گرفته که همانند جوانب آموزشی در منابع عربی اسلامی و کتب ادبی و فلسفی و طبی پراکنده است. این دیدگاه‌ها متفاوت بوده و برخی با روح زمانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم فاصله دارد؛ لذا نویسنده از ذکر آنها پرهیز کرده؛ چراکه با لفظ صائب) درست(که در عنوان کتاب آمده منافات دارد.
در فصل دوم کتاب، «جنبه‌های روان شناختی» مورد بررسی قرار گرفته که همانند جوانب آموزشی در منابع عربی اسلامی و کتب ادبی و فلسفی و طبی پراکنده است. این دیدگاه‌ها متفاوت بوده و برخی با روح زمانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم فاصله دارد؛ لذا نویسنده از ذکر آنها پرهیز کرده؛ چراکه با لفظ صائب) درست(که در عنوان کتاب آمده منافات دارد.