بنت‌الشاطی، عایشه: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ت‎ا' به 'ت‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎م' به 'ه‌م')
جز (جایگزینی متن - 'ت‎ا' به 'ت‌ا')
خط ۴۱: خط ۴۱:
</div>
</div>


'''عایشه بنت‎الشاطی''' (متولد 1913م)، از اندیشمندان جهان عرب و قرآن‎پژوهان معاصر‎ و متأثر از مکتب ادبی امین خولی در تفسیر می‌باشد که کتاب «التفسير البياني للقرآن الكريم»، از مهم‎ترین آثار اوست.
'''عایشه بنت‌الشاطی''' (متولد 1913م)، از اندیشمندان جهان عرب و قرآن‎پژوهان معاصر‎ و متأثر از مکتب ادبی امین خولی در تفسیر می‌باشد که کتاب «التفسير البياني للقرآن الكريم»، از مهم‎ترین آثار اوست.


==معرفی==
==معرفی==
عایشه عبدالرحمن، معروف به بنت‎الشاطی، از اندیشمندان جهان عرب و قرآن‎پژوهان معاصر‎ است که آرای قرآن‎شناختی او در چند دهه اخیر همواره مورد توجه‎ دانشمندان و محققان در حوزه‎ قرآن‎‎شناسی بوده است. مطابق آنچه خود او گفته، در روش تفسیر از مکتب ادبی، که استادش امین خولی آن را ترویج می‌کرد، تأثیرپذیر بوده است. بنابراین می‌توان گفت که‎ کتاب «تفسیر بیانی»، که یکی از مهم‎ترین آثار اوست، حاصل باروری اندیشه او با آموزه‌های امین خولی است. مهم‎ترین مبانی و اصول قرآن‎شناختی وی در این تفسیر عبارتند از: وحدت موضوعی سوره‌های دفعی‌النزول و هر‎یک‎ از واحدهای نزول در دیگر سوره‌ها؛ عدم وجود ترادف در قرآن؛ عدم تحمیل قواعد دستوری بر قرآن؛ تأکید بر روش مراجعه متقابل (داور قرار دادن سیاق آیات در فهم‎ نصوص‎ قرآن)<ref>ر.ک: کریمی‌نیا، مرتضی، ص83-‎84</ref>.
عایشه عبدالرحمن، معروف به بنت‌الشاطی، از اندیشمندان جهان عرب و قرآن‎پژوهان معاصر‎ است که آرای قرآن‎شناختی او در چند دهه اخیر همواره مورد توجه‎ دانشمندان و محققان در حوزه‎ قرآن‎‎شناسی بوده است. مطابق آنچه خود او گفته، در روش تفسیر از مکتب ادبی، که استادش امین خولی آن را ترویج می‌کرد، تأثیرپذیر بوده است. بنابراین می‌توان گفت که‎ کتاب «تفسیر بیانی»، که یکی از مهم‎ترین آثار اوست، حاصل باروری اندیشه او با آموزه‌های امین خولی است. مهم‎ترین مبانی و اصول قرآن‎شناختی وی در این تفسیر عبارتند از: وحدت موضوعی سوره‌های دفعی‌النزول و هر‎یک‎ از واحدهای نزول در دیگر سوره‌ها؛ عدم وجود ترادف در قرآن؛ عدم تحمیل قواعد دستوری بر قرآن؛ تأکید بر روش مراجعه متقابل (داور قرار دادن سیاق آیات در فهم‎ نصوص‎ قرآن)<ref>ر.ک: کریمی‌نیا، مرتضی، ص83-‎84</ref>.


==تولد، خانواده==
==تولد، خانواده==
خط ۵۵: خط ۵۵:
وی پس از چهار سال تلاش علمی، در سال ١٩٣٩، با موفقیت، مدرک لیسانس‎ را‎ دریافت کرد و پس از دو سال در ١٩٤١ فوق لیسانس خود را با‎ موفقیت‎ دریافت‎ نمود و نیز به‌عنوان رتبه اول دانشگاه برگزیده شد. پس‎ از‎ آن، دو سال بعد مدرک دکترای خود را در رشته ادبیات عرب‎، با‎ ارائه‎ پایان‎نامه‌ای درباره «ابوالعلاء معری» دریافت نمود. او در زمینه علوم قرآنی نیز محققی ژرف‌اندیش‎ و مدتی‎ استاد‎ پژوهش‎های قرآنی در دانشکده شریعت و دارالحدیث بود و از افتخارات او این‎ است‎ که عضوی از اعضای «مجمع البحوث الإسلامية» بود<ref>ر.ک: همان، ص85</ref>.
وی پس از چهار سال تلاش علمی، در سال ١٩٣٩، با موفقیت، مدرک لیسانس‎ را‎ دریافت کرد و پس از دو سال در ١٩٤١ فوق لیسانس خود را با‎ موفقیت‎ دریافت‎ نمود و نیز به‌عنوان رتبه اول دانشگاه برگزیده شد. پس‎ از‎ آن، دو سال بعد مدرک دکترای خود را در رشته ادبیات عرب‎، با‎ ارائه‎ پایان‎نامه‌ای درباره «ابوالعلاء معری» دریافت نمود. او در زمینه علوم قرآنی نیز محققی ژرف‌اندیش‎ و مدتی‎ استاد‎ پژوهش‎های قرآنی در دانشکده شریعت و دارالحدیث بود و از افتخارات او این‎ است‎ که عضوی از اعضای «مجمع البحوث الإسلامية» بود<ref>ر.ک: همان، ص85</ref>.


ارتباط تنگاتنگ‎ مباحث‎ قرآنی با مباحث ادبی از نظر بنت‎الشاطی به‌گونه‌ای است‎ که‎ می‌گوید: «وقتی علوم عربی تدریس می‎‎کردم،‎ آن‎ را با بیان قرآنی استوار می‌ساختم‎ و بعدا‎ که مباحث قرآنی را تدریس می‌کردم، آن را با علوم عربی استوار‎ می‎‎کردم»<ref>ر.ک: همان</ref>.
ارتباط تنگاتنگ‎ مباحث‎ قرآنی با مباحث ادبی از نظر بنت‌الشاطی به‌گونه‌ای است‎ که‎ می‌گوید: «وقتی علوم عربی تدریس می‎‎کردم،‎ آن‎ را با بیان قرآنی استوار می‌ساختم‎ و بعدا‎ که مباحث قرآنی را تدریس می‌کردم، آن را با علوم عربی استوار‎ می‎‎کردم»<ref>ر.ک: همان</ref>.


پیشینه‎‎ها‎ و علایق ادبی‎ بنت‎الشاطی‎ سبب شد که وی در دوران‎ تحصیل‎ در دانشکده ادبیات دانشگاه قاهره علاقه‌مند و تا حدی شیفته درس‎های امین‎ خولی‎ (١٨٩٥-‎١٩٦٦) شود و در مطالعات قرآنی‎ بعدی خود روش و مکتب‎ ادبی‎ را در تفسیر برگزیند که‎ بنیان‎گذار‎ آن امین خولی بود. او در ١٩٤٥ با امین خولی ازدواج کرد و همواره از‎ او‎ متأثر ماند؛ به‌گونه‌ای‎ که‎ غالب‎ تألیفات خود را‎ به‎ وی اهدا کرد. از‎ سال‎ ١٩٧٠ بنت‎الشاطی تلاش علمی خود را صرفا مصروف پژوهش‎های قرآنی کرد<ref>ر.ک: همان</ref>.
پیشینه‎‎ها‎ و علایق ادبی‎ بنت‌الشاطی‎ سبب شد که وی در دوران‎ تحصیل‎ در دانشکده ادبیات دانشگاه قاهره علاقه‌مند و تا حدی شیفته درس‎های امین‎ خولی‎ (١٨٩٥-‎١٩٦٦) شود و در مطالعات قرآنی‎ بعدی خود روش و مکتب‎ ادبی‎ را در تفسیر برگزیند که‎ بنیان‎گذار‎ آن امین خولی بود. او در ١٩٤٥ با امین خولی ازدواج کرد و همواره از‎ او‎ متأثر ماند؛ به‌گونه‌ای‎ که‎ غالب‎ تألیفات خود را‎ به‎ وی اهدا کرد. از‎ سال‎ ١٩٧٠ بنت‌الشاطی تلاش علمی خود را صرفا مصروف پژوهش‎های قرآنی کرد<ref>ر.ک: همان</ref>.


==آثار==
==آثار==
بنت‎الشاطی بیش از ٦٠‎ اثر‎ در زمینه‎‎های‎ مختلف،‎ از قبیل: ادبیات، فقه‎، قرآن، تاریخ، رجال و سیره دارد که مهم‎ترین آنها «التفسير البياني للقرآن الكريم» می‌باشد‎ که‎ در دو مجلد و بر اساس بخش‎‎های‎ اصلی‎ مفاهیم‎ روش‎شناختی‎ استادش طراحی شده‎ است‎. جلد اول آن به تفسیر هفت سوره کوتاه از جزء آخر قرآن می‌پردازد که عبارتند‎ از‎: ضحی‎، شرح، زلزله، عادیات، نازعات، بلد، تکاثر. جلد‎ دوم‎ آن‎ نیز‎ هفت‎ سوره‎ کوتاه دیگر را شامل می‌شود: علق، قلم، عصر، لیل، فجر، همزه و ماعون. روش وی بنا به تصریح خودش بر اساس همان روشی است که استادش آن‎ را تفسیر ادبی نامیده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
بنت‌الشاطی بیش از ٦٠‎ اثر‎ در زمینه‎‎های‎ مختلف،‎ از قبیل: ادبیات، فقه‎، قرآن، تاریخ، رجال و سیره دارد که مهم‎ترین آنها «التفسير البياني للقرآن الكريم» می‌باشد‎ که‎ در دو مجلد و بر اساس بخش‎‎های‎ اصلی‎ مفاهیم‎ روش‎شناختی‎ استادش طراحی شده‎ است‎. جلد اول آن به تفسیر هفت سوره کوتاه از جزء آخر قرآن می‌پردازد که عبارتند‎ از‎: ضحی‎، شرح، زلزله، عادیات، نازعات، بلد، تکاثر. جلد‎ دوم‎ آن‎ نیز‎ هفت‎ سوره‎ کوتاه دیگر را شامل می‌شود: علق، قلم، عصر، لیل، فجر، همزه و ماعون. روش وی بنا به تصریح خودش بر اساس همان روشی است که استادش آن‎ را تفسیر ادبی نامیده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۶۶: خط ۶۶:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
[[:noormags:1183302|کریمی‌نیا، مرتضی، «بنت‎الشاطی و سامان‌دهی تفسیر ادبی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: تحقیقات علوم قرآن و حدیث، زمستان 1393، ‎شماره 24، علمی - ‎پژوهشی/ISC ‎(26 صفحه، ‎از 83 تا 108)]].
[[:noormags:1183302|کریمی‌نیا، مرتضی، «بنت‌الشاطی و سامان‌دهی تفسیر ادبی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: تحقیقات علوم قرآن و حدیث، زمستان 1393، ‎شماره 24، علمی - ‎پژوهشی/ISC ‎(26 صفحه، ‎از 83 تا 108)]].


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش