التأويل عند الغزالي نظرية و تطبيقا: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '‌ ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '<references /> ' به '<references/> ')
جز (جایگزینی متن - '‌ ' به ' ')
خط ۲۳: خط ۲۳:
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 19195
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 19195
| کتابخوان همراه نور =12694
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۴۱: خط ۴۲:
در فصل اول، مفهوم تأویل در برخی از حوزه‌های معرفت اسلامی که با موضوع بحث مرتبط بوده، از جمله از لحاظ لغوی و اصطلاحی، در استعمال قرآن و اصطلاح مفسران، نزد علمای کلام، از دیدگاه نحات، در مذهب اسماعیلی و نزد صوفیه، بررسی شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19195/1/13 ر.ک: متن کتاب، ص13-45]</ref>.
در فصل اول، مفهوم تأویل در برخی از حوزه‌های معرفت اسلامی که با موضوع بحث مرتبط بوده، از جمله از لحاظ لغوی و اصطلاحی، در استعمال قرآن و اصطلاح مفسران، نزد علمای کلام، از دیدگاه نحات، در مذهب اسماعیلی و نزد صوفیه، بررسی شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19195/1/13 ر.ک: متن کتاب، ص13-45]</ref>.


به گفته نویسنده، واژه تأویل در قرآن کریم در شانزده مورد با معانی مختلف به کار رفته، از جمله در آیه 52 و 53 سوره اعراف: «وَ لَقَدْ جِئْنَاهُمْ بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَى عِلْمٍ هُدًى وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يؤْمِنُونَ‌ هَلْ ينْظُرُونَ إِلاَّ تَأْوِيلَهُ يوْمَ يأْتِي تَأْوِيلُهُ يقُولُ الَّذِينَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ قَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَلْ لَنَا مِنْ شُفَعَاءَ فَيشْفَعُوا لَنَا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ قَدْ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يفْتَرُونَ»؛ «و در حقیقت، ما برای آنان کتابى آوردیم که آن را از روى دانش، روشن و شیوایش ساخته‏ایم و برای گروهى که ایمان می‌آورند هدایت و رحمتى است آیا [آنان] جز در انتظار تأویل آنند؟ روزى که تأویلش فرارسد، کسانى که آن را پیش از آن به فراموشى سپرده‏‌اند، مى‌گویند: «حقاً فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند. پس آیا [امروز] ما را شفاعت‌گرانى هست که برای ما شفاعت کنند یا [ممکن است به دنیا] بازگردانیده شویم، تا غیر از آنچه انجام می‌‏دادیم، انجام دهیم»؛ به‌راستى که [آنان] به خویشتن زیان زدند و آنچه را به دروغ مى‏ساختند از کف دادند»، که لفظ تأویل در این مورد به معنای آمدن چیزی است (قیامت و اشراط آن) که قرآن به وقوع آن خبر داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19195/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>.
به گفته نویسنده، واژه تأویل در قرآن کریم در شانزده مورد با معانی مختلف به کار رفته، از جمله در آیه 52 و 53 سوره اعراف: «وَ لَقَدْ جِئْنَاهُمْ بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَى عِلْمٍ هُدًى وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يؤْمِنُونَ هَلْ ينْظُرُونَ إِلاَّ تَأْوِيلَهُ يوْمَ يأْتِي تَأْوِيلُهُ يقُولُ الَّذِينَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ قَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَلْ لَنَا مِنْ شُفَعَاءَ فَيشْفَعُوا لَنَا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ قَدْ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يفْتَرُونَ»؛ «و در حقیقت، ما برای آنان کتابى آوردیم که آن را از روى دانش، روشن و شیوایش ساخته‏ایم و برای گروهى که ایمان می‌آورند هدایت و رحمتى است آیا [آنان] جز در انتظار تأویل آنند؟ روزى که تأویلش فرارسد، کسانى که آن را پیش از آن به فراموشى سپرده‏‌اند، مى‌گویند: «حقاً فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند. پس آیا [امروز] ما را شفاعت‌گرانى هست که برای ما شفاعت کنند یا [ممکن است به دنیا] بازگردانیده شویم، تا غیر از آنچه انجام می‌‏دادیم، انجام دهیم»؛ به‌راستى که [آنان] به خویشتن زیان زدند و آنچه را به دروغ مى‏ساختند از کف دادند»، که لفظ تأویل در این مورد به معنای آمدن چیزی است (قیامت و اشراط آن) که قرآن به وقوع آن خبر داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19195/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>.


نویسنده به این نکته اشاره نموده است که به اعتقاد ابن تیمیه، استعمال لفظ تأویل در کتاب خدا، غیر از استعمالی است که علمای متأخر اصول و فقه و تفسیر داشته‌اند. به باور نویسنده، استعمال این لفظ، سه مرحله داشته است:
نویسنده به این نکته اشاره نموده است که به اعتقاد ابن تیمیه، استعمال لفظ تأویل در کتاب خدا، غیر از استعمالی است که علمای متأخر اصول و فقه و تفسیر داشته‌اند. به باور نویسنده، استعمال این لفظ، سه مرحله داشته است:
۶۱٬۱۸۹

ویرایش