قصه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

}}  

همان‌گونه که ذکر شد این اثر ترجمه یک فصل (باب) از کتاب «شبهات و ردود حول القرآن الكريم» است که به سبب اهمیت فصل‌های این کتاب و نیز برای دست‌یابی آسان‌تر خوانندگان، هر فصل در یک جلد منتشر شده است. جلدهای دیگر این مجموعه عبارتند از: «وحی، یگانه منبع قرآن»، «قرآن و فرهنگ زمانه»، «پندار اختلاف و تناقض در قرآن»، و «قرآن و واقعیت‌های علمی، تاریخ و ادبی»<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص10</ref>‏.

ایشان در ابتدای پیشگفتار کتاب اهمیت داستان‌های قرآن را این‌گونه توضیح می‌دهد: داستان‌های قرآن، گزارش‌های واقعی از گذشتگان است که خداوند در بستر وحی، بر پیامبر خوانده است. این داستان‌ها در راستای اهداف قرآن بازگو شده، ازاین‌رو شناخت ویژگی‌های آن برای دست‌یابی به اهداف قرآن سودمند است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص9</ref>‏.

از ویژگی‌های این کتاب، بررسی کامل داستان ذوالقرنین است؛ مردی که سرزمین‌های گوناگون را درنوردید و صلح و صفا را در شرق و غرب گیتی گستراند. علامه معرفت با استناد به مدارک تاریخی و کتب آسمانی، ثابت می‌کنند که ذوالقرنین قرآن همان کورش کبیر، فرمانروای سرزمین بزرگ ایران است. ایشان در ادامه به تردیدهای که دراین‌باره شده است، پاسخ می‌گویند و می‌نویسند: از ستایش قرآن درباره ذوالقرنین این‌گونه برداشت می‌شود که وی فردی نیک، مؤمن و معتقد به خداوند بزرگ بوده و در کارهای خویش، بینش و درایت داشته است. هر کس با دقت در زندگی کورش جست‌وجو کند، او را همان‌گونه می‌یابد که قرآن توصیف کرده است؛ انسانی مؤمن و معتقد به خداوند و بر این باور که هیچ حرکت وتوانی، به‌جز مدد خداوند انجام نمی‌پذیرد و خداست که خوبی را به او الهام کرده و او را در راه سعادت و بهروزی بندگان و بهسازی سرزمین‌ها، ره نموده است. این مسئله به‌روشنی، در رفتار حکیمانه کورش با ملت‌های گوناگون نمایان است. <ref>ر.ک: همان، ص10-9</ref>‏.

اسلوب قصه در قرآن با شیوه متداول در میراث فرهنگی و ادبی، متفاوت است؛ زیرا قرآن در نقل ماجراها و حوادث به‌صورت خلاصه و پیراسته از جزئیات کم‌اهمیت بازگو می‌کند. گاه در چینش این بخش‌ها، پیوستگی داستان لحاظ نمی‌شود و بر نقاط مهم و کلیدی تکیه می‌شود. در بیشتر موارد نیز، هنگام نقل داستان، حقایق و موضوع‌های اعتقادی، اخلاقی، سنت‌های حاکم بر جهان یا قوانین شرعی ذکر می‌شود. این ویژگی و دیگر ویژگی‌های داستان‌سرایی در قرآن –که توجه خاصی را می‌طلبد- سبب می‌شود که قصه در قرآن، یک کار مستقل هنری با ویژگی‌های خاصش، تلقی نگردد، زیرا قرآن کتاب هدایت است و هنر را در همان راستا بکار می‌گیرد، ازاین‌رو تنها به بخش‌هایی اهتمام می‌ورزد که در برآوردن این هدف هدایتی، مؤثر باشد و به آنچه به این غرض مربوط نمی‌شود، اهمیتی نمی‌دهد<ref>ر.ک: مقدمه، ص18-17</ref>‏.

==پانویس ==

==منابع مقاله==