۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
'''ابوالفرج على بن حسین بن هندو'''، کاتب و شاعر طبرستانی. | '''ابوالفرج على بن حسین بن هندو'''، کاتب و شاعر طبرستانی. | ||
ابن هندو نام چند تن از كاتبان، شاعران و اديبان ایرانى‌نژاد سده‌هاى 4 و 5 قمرى است. زندگی‌نامه دو تن از آنان (ابن هندو و پدرش) چنان به هم | ابن هندو نام چند تن از كاتبان، شاعران و اديبان ایرانى‌نژاد سده‌هاى 4 و 5 قمرى است. زندگی‌نامه دو تن از آنان (ابن هندو و پدرش) چنان به هم آمیخته است كه تفكیک یکى از ديگرى دشوار مى‌نمايد. منابع ما در موارد بسيار، روايات مربوط به على را به پدرش حسین نسبت داده‌اند و يا روايات مربوط به حسین را ذيل نام على نهاده‌اند. این خاندان، احتمالاً همه منسوب به خاندان شيعى مذهب آل هندو بوده و موطن اصلى نياكان آنان هندوجان (هندیجان كنونى)، از روستاهاى پيرامون قم، بوده است و كلمه هندو در نام و نسبشان نشانه تبار هندى آنان نيست. | ||
==تولد== | ==تولد== | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
ابن هندو در روزگار وزارت فخر الملك ابوغالب بن خلف (401-407ق) وزير بهاء الدوله و سلطان الدوله به بغداد سفر كرد و او را ستود. وى گویا پيش از 400ق به دربار فرمانروايان زيارى گرگان، از جمله قابوس بن وشمگير پيوسته است. وى پس از قدرت يافتن فلك المعالى منوچهر بن قابوس، او را به قصيده‌اى شيوا مدح گفت، ولى منوچهر كه از شعر و ادب عرب بهره‌اى نداشت، چيزى از آن اشعار در نيافت و شاعر را صله‌اى نبخشيد. ابن هندو نيز با قطعه شعر ديگرى او را هجو كرد و سپس از بيم جان، به نيشابور گريخت. | ابن هندو در روزگار وزارت فخر الملك ابوغالب بن خلف (401-407ق) وزير بهاء الدوله و سلطان الدوله به بغداد سفر كرد و او را ستود. وى گویا پيش از 400ق به دربار فرمانروايان زيارى گرگان، از جمله قابوس بن وشمگير پيوسته است. وى پس از قدرت يافتن فلك المعالى منوچهر بن قابوس، او را به قصيده‌اى شيوا مدح گفت، ولى منوچهر كه از شعر و ادب عرب بهره‌اى نداشت، چيزى از آن اشعار در نيافت و شاعر را صله‌اى نبخشيد. ابن هندو نيز با قطعه شعر ديگرى او را هجو كرد و سپس از بيم جان، به نيشابور گريخت. | ||
به روايت [[ابن اسفندیار، محمد بن حسن|ابن اسفنديار]]، هنگامى كه مردم با سيدابوطالب يحيى بن حسین، امام زيديه (421ق1030/م) بيعت كردند، ابن هندو اشعارى در این باب سرود و محلى این اشعار را نشانه تحولى در انديشه ابن هندو پنداشته است. روايت ديگرى از [[ابن اسفندیار، محمد بن حسن|ابن اسفنديار]] حاكى از آن است كه ابوالفرج على بن حسین بن هندو در عهد شرف المعالى انوشيروان كه در 423ق1032/م وارث تاج و تخت شد، منشور قضاى آمل را به خط بسيار خوش نوشت. بجز این روايت، اطلاع ديگرى از ابن هندو در نيمه دوم عمر وى در دست نيست و احتمالا | به روايت [[ابن اسفندیار، محمد بن حسن|ابن اسفنديار]]، هنگامى كه مردم با سيدابوطالب يحيى بن حسین، امام زيديه (421ق1030/م) بيعت كردند، ابن هندو اشعارى در این باب سرود و محلى این اشعار را نشانه تحولى در انديشه ابن هندو پنداشته است. روايت ديگرى از [[ابن اسفندیار، محمد بن حسن|ابن اسفنديار]] حاكى از آن است كه ابوالفرج على بن حسین بن هندو در عهد شرف المعالى انوشيروان كه در 423ق1032/م وارث تاج و تخت شد، منشور قضاى آمل را به خط بسيار خوش نوشت. بجز این روايت، اطلاع ديگرى از ابن هندو در نيمه دوم عمر وى در دست نيست و احتمالا همین بى‌اطلاعى موجب پيدايش اقوال متناقضى درباره محل و تاريخ وفات او شده است چندانكه هيچ تاريخ دقيقى در این باب نمى‌توان عرضه كرد. چه بسا كه پس از همان سال‌هاى 410 و 420ق كه در برخى منابع، سال مرگ وى ذكر شده، وى بار ديگر به طبرستان بازگشته و جاه مقامى يافته و چنانكه در روايت ديگرى از [[ابن اسفندیار، محمد بن حسن|ابن اسفنديار]] آمده، سرانجام در استرآباد وفات يافته و در منزلى كه ملك شخصى او بوده، به خاک سپرده شده باشد و با این ترتيب، حتى صحت تاريخ 455ق نيز كه در نامه دانشوران آمده، هرچند ماخذ آن برای ما شناخته نيست، چندان بعيد نخواهد بود. | ||
==ویژگیهای ابن هندو== | ==ویژگیهای ابن هندو== | ||
ابن هندو در نظم و نثر چيره دست بود و لطافت برخى از اشعارش ثعالبى را به ستايش واداشته و ديوان شعرش، باخرزى را شيفته ساخته است. از بررسى مجموع اشعارى كه از او در دست است، چنين بر مى‌آيد كه وى به شعر مناسبات و قطعات | ابن هندو در نظم و نثر چيره دست بود و لطافت برخى از اشعارش ثعالبى را به ستايش واداشته و ديوان شعرش، باخرزى را شيفته ساخته است. از بررسى مجموع اشعارى كه از او در دست است، چنين بر مى‌آيد كه وى به شعر مناسبات و قطعات نكته‌آمیز و حتى گاه هرزه تمايل داشته است و شايد همین امر موجب شده كه حاجى خليفه همه ديوان او را هزليات بپندارد، اما شعر او بيشتر استوار و محتشم و به قول كرد على روان، دلپذير، پندآموز و برخوردار از ابداع و ابتكار است. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||