حقائق التفسير: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ا(' به 'ا ('
جز (جایگزینی متن - ']] ا ' به ']] ا')
جز (جایگزینی متن - 'ا(' به 'ا (')
خط ۴۰: خط ۴۰:
'''[[حقائق التفسير]]''' مجموعه‌اى از روايات تفسيرى با صبغه‌اى عرفانى - اشارى، منسوب به [[امام جعفر صادق(ع)]] است. اين روايات، به‌طور پراكنده، در قرن سوم هجرى در محافل صوفيان كوفه و بغداد بازگو مى‌شد <ref>سلمى، ج1، مقدمه ماسينيون، ص9</ref>. نخستين بار ابوعبدالرحمان سلمى (متوفى 412) آنها را در كتاب «[[حقائق التفسير]]» گردآورى كرد و آشنايى ما با اين تفسير تنها از طريق نقل قول‌هاى اوست. هنوز روشن نيست كه سلمى متن كامل تفسير را روايت كرده است يا خير. شواهدى ثابت مى‌كند كه وى متن كامل را روايت نكرده؛ چنان‌كه خرگوشى در «[[تهذيب الأسرار في أصول التصوف؛ مع ملحق بألفاظ الصوفية المتداولة في الكتاب و السنة|تهذيب الأسرار]]»، منتخباتى از اين تفسير را به دست داده كه در كتاب سلمى نيست. همچنين روزبهان بقلى (متوفى 606) در كتاب «عرائس البيان فى حقائق القرآن»، قطعاتى نقل كرده كه در [[حقائق التفسير]] يافت نمى‌شود <ref>نويا nwyia، ص130، پانويس 45</ref>.
'''[[حقائق التفسير]]''' مجموعه‌اى از روايات تفسيرى با صبغه‌اى عرفانى - اشارى، منسوب به [[امام جعفر صادق(ع)]] است. اين روايات، به‌طور پراكنده، در قرن سوم هجرى در محافل صوفيان كوفه و بغداد بازگو مى‌شد <ref>سلمى، ج1، مقدمه ماسينيون، ص9</ref>. نخستين بار ابوعبدالرحمان سلمى (متوفى 412) آنها را در كتاب «[[حقائق التفسير]]» گردآورى كرد و آشنايى ما با اين تفسير تنها از طريق نقل قول‌هاى اوست. هنوز روشن نيست كه سلمى متن كامل تفسير را روايت كرده است يا خير. شواهدى ثابت مى‌كند كه وى متن كامل را روايت نكرده؛ چنان‌كه خرگوشى در «[[تهذيب الأسرار في أصول التصوف؛ مع ملحق بألفاظ الصوفية المتداولة في الكتاب و السنة|تهذيب الأسرار]]»، منتخباتى از اين تفسير را به دست داده كه در كتاب سلمى نيست. همچنين روزبهان بقلى (متوفى 606) در كتاب «عرائس البيان فى حقائق القرآن»، قطعاتى نقل كرده كه در [[حقائق التفسير]] يافت نمى‌شود <ref>نويا nwyia، ص130، پانويس 45</ref>.


در مجموعه نافذپاشا كتابخانه سليمانيه، تفسيرى منسوب به امام جعفر صادق وجود دارد كه گردآورنده آن احمد بن محمد بن حرب است. وى اين تفسيرها را، به‌ترتيب، از طريق ابوطاهر بن مؤمن، ابومحمد حسن بن محمد بن حمزه، محمد بن حمزه (پدر حسن بن محمد)، ابومحمد حسن بن عبداللّه (عموى حسن بن محمد)، على بن محمد بن على بن موسى الرضا(ع)، امام موسى بن جعفر و [[امام جعفر صادق(ع)]]روايت كرده است <ref>آتش، ص43</ref>.
در مجموعه نافذپاشا كتابخانه سليمانيه، تفسيرى منسوب به امام جعفر صادق وجود دارد كه گردآورنده آن احمد بن محمد بن حرب است. وى اين تفسيرها را، به‌ترتيب، از طريق ابوطاهر بن مؤمن، ابومحمد حسن بن محمد بن حمزه، محمد بن حمزه (پدر حسن بن محمد)، ابومحمد حسن بن عبداللّه (عموى حسن بن محمد)، على بن محمد بن على بن موسى الرضا (ع)، امام موسى بن جعفر و [[امام جعفر صادق(ع)]]روايت كرده است <ref>آتش، ص43</ref>.


باورينگ Bowering ص52 در معرفى مآخذ زيادات [[حقائق التفسير]] اشاره كرده كه سلمى در اين تفسير، به نقل از ابوبكر احمد بن نصر بغدادى (متوفى بعد از 365) و او نيز به نقل از عبداللّه بن احمد بن عامر، او نيز از پدرش و او از طريق امام على بن موسى الرضا(ع) و پدرش از [[امام جعفر صادق(ع)]]سخنانى نقل كرده است.
باورينگ Bowering ص52 در معرفى مآخذ زيادات [[حقائق التفسير]] اشاره كرده كه سلمى در اين تفسير، به نقل از ابوبكر احمد بن نصر بغدادى (متوفى بعد از 365) و او نيز به نقل از عبداللّه بن احمد بن عامر، او نيز از پدرش و او از طريق امام على بن موسى الرضا (ع) و پدرش از [[امام جعفر صادق(ع)]]سخنانى نقل كرده است.


علاوه بر اين، در «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]» <ref>[[آقابزرگ طهرانى]]، ج4، ص269</ref>، از رساله‌اى به نام تفسير الإمام جعفر بن محمد الصادق ياد شده كه نسخه‌اى از آن در كتابخانه على پاشا در استانبول موجود است.
علاوه بر اين، در «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]» <ref>[[آقابزرگ طهرانى]]، ج4، ص269</ref>، از رساله‌اى به نام تفسير الإمام جعفر بن محمد الصادق ياد شده كه نسخه‌اى از آن در كتابخانه على پاشا در استانبول موجود است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش