تفسیر الخازن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو') |
جز (جایگزینی متن - ' ؛' به '؛') |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
خازن همچنين در مقدمه تفسير خود ضمن پنج فصل مطالبى را مطرح كرده است: فصل اول در فضائل قرآن و تلاوت و تعليم آن. فصل دوم در مذمت در تفسير به رأى بدون دارا بودن دانش لازم و مذمت فراموشى و عدم تعهد به قرآن. فصل سوم در جمع قرآن، ترتيب نزول. فصل چهارم در بحث سبعه احرف و اقوال مربوط به آن. فصل پنجم در معناى تفسير و تأويل. | خازن همچنين در مقدمه تفسير خود ضمن پنج فصل مطالبى را مطرح كرده است: فصل اول در فضائل قرآن و تلاوت و تعليم آن. فصل دوم در مذمت در تفسير به رأى بدون دارا بودن دانش لازم و مذمت فراموشى و عدم تعهد به قرآن. فصل سوم در جمع قرآن، ترتيب نزول. فصل چهارم در بحث سبعه احرف و اقوال مربوط به آن. فصل پنجم در معناى تفسير و تأويل. | ||
خازن در اين تفسير بسيار به مباحث فقهى عنايت داشته و ذيل آيات احكام، آراء و دلائل فقيهان مذاهب مختلف فقهى را آورده است، و حتى در بسيارى موارد اطناب‌گرايى كرده و فروعاتى فقهى كه نبايد مفسر به آن عنايت داشته باشد، در اين تفسير آمده | خازن در اين تفسير بسيار به مباحث فقهى عنايت داشته و ذيل آيات احكام، آراء و دلائل فقيهان مذاهب مختلف فقهى را آورده است، و حتى در بسيارى موارد اطناب‌گرايى كرده و فروعاتى فقهى كه نبايد مفسر به آن عنايت داشته باشد، در اين تفسير آمده است؛ براى نمونه ذيل آيه 228 بقره آراء مذهب حنفى و شافعى در احكام عده حائض را بيان مى‌كند. البته تفصيل فقهى او ناشى از تسلط او بر فقه و آراء مختلف در آن است. | ||
اگر چه تفسير خازن، خلاصه معالم التنزيل بغوى و آن نيز خلاصه تفسير ثعلبى است و بغوى سعى نموده احاديث جعلى و آراء بدعت‌آميز آن را در تفسير خود نياورد. با اين حال تفسير خازن به نقل اسرائيليات از ثعلبى و ديگران بسيار رو مى‌آورد، و نقد و نظر قابل توجهى نسبت به آنها در آن ديده نمى‌شود. اندك اتفاق مى‌افتد كه به ضعف و وضع آنها اشاره كند. براى نمونه در ذيل سوره «ص» آيه 21 تا 24، قصه تمثل شيطان براى حضرت داود(ع)در شكل كبوترى از طلا و در و زبرجد و قصه زنى كه داود(ع)شيفته آن شده و مقدمات قتل شوهرش را فراهم مى‌آورد، ذكر كرده است. البته در اين مثال پس از ذكر اين امور فصلى در تنزيه داود(ع) بحث مى‌نمايد و موارد منافى عصمت ايشان را نفى مى‌كند. اما در برخى موارد فقط به فهم و دانش مخاطب در ردّ خرافات و داستان‌هاى عجيب و غريب، اعتماد دارد و خود نقد نمى‌زند. | اگر چه تفسير خازن، خلاصه معالم التنزيل بغوى و آن نيز خلاصه تفسير ثعلبى است و بغوى سعى نموده احاديث جعلى و آراء بدعت‌آميز آن را در تفسير خود نياورد. با اين حال تفسير خازن به نقل اسرائيليات از ثعلبى و ديگران بسيار رو مى‌آورد، و نقد و نظر قابل توجهى نسبت به آنها در آن ديده نمى‌شود. اندك اتفاق مى‌افتد كه به ضعف و وضع آنها اشاره كند. براى نمونه در ذيل سوره «ص» آيه 21 تا 24، قصه تمثل شيطان براى حضرت داود(ع)در شكل كبوترى از طلا و در و زبرجد و قصه زنى كه داود(ع)شيفته آن شده و مقدمات قتل شوهرش را فراهم مى‌آورد، ذكر كرده است. البته در اين مثال پس از ذكر اين امور فصلى در تنزيه داود(ع) بحث مى‌نمايد و موارد منافى عصمت ايشان را نفى مى‌كند. اما در برخى موارد فقط به فهم و دانش مخاطب در ردّ خرافات و داستان‌هاى عجيب و غريب، اعتماد دارد و خود نقد نمى‌زند. | ||