الشامل في أصول‌الدين: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
جز (جایگزینی متن - 'فخر رازى' به 'فخر رازى') |
||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
كتاب العلل كه طى چند فصل درباره احوال (نظريه ويژه اشاعره) و نيز حقيقت معلول و ...سخن مى‌گويد. | كتاب العلل كه طى چند فصل درباره احوال (نظريه ويژه اشاعره) و نيز حقيقت معلول و ...سخن مى‌گويد. | ||
پس از جوينى، به ويژه از زمان فخر | پس از جوينى، به ويژه از زمان [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]، سه امر وارد كلام شد: | ||
1) جوينى به عنوان پيش گفتار در ابتداى الشامل و الارشاد، ملاحظاتى مقدماتى درباره «نظر» آورده است كه اين پيش درآمدها، بعدها به تعريف حقيقت كلام در الاقتصاد غزالى، يا به شرح اصول منطق و طبيعيات و هستى شناسى در شرح المواقف جرجانى تعميم يافت. جوينى نظر را چنين تعريف كرده است: تفكرى كه متفكر از خلال آن به دنبال علم و قطع يا ظن غالب است. جوينى بر خلاف معتزله و ديدگاه «تولد» آنها و نيز بر خلاف رأى فلاسفه در استنتاجِ ضرورى نتيجه از مقدمات، كه نظر را موجب علم مى‌دانند، معتقد است نظر تنها بر اساس عادت و اراده الاهى منتِجِ معرفت خواهد شد. وى همچنين از استدلال معتبر و نامعتبر و شرايط آنها بحث كرده است. | 1) جوينى به عنوان پيش گفتار در ابتداى الشامل و الارشاد، ملاحظاتى مقدماتى درباره «نظر» آورده است كه اين پيش درآمدها، بعدها به تعريف حقيقت كلام در الاقتصاد غزالى، يا به شرح اصول منطق و طبيعيات و هستى شناسى در شرح المواقف جرجانى تعميم يافت. جوينى نظر را چنين تعريف كرده است: تفكرى كه متفكر از خلال آن به دنبال علم و قطع يا ظن غالب است. جوينى بر خلاف معتزله و ديدگاه «تولد» آنها و نيز بر خلاف رأى فلاسفه در استنتاجِ ضرورى نتيجه از مقدمات، كه نظر را موجب علم مى‌دانند، معتقد است نظر تنها بر اساس عادت و اراده الاهى منتِجِ معرفت خواهد شد. وى همچنين از استدلال معتبر و نامعتبر و شرايط آنها بحث كرده است. | ||