أخلاقيات الإمام علي أمير‌المؤمنين(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'حاكم' به 'حاكم ') |
جز (ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که Mrmoosavi@noornet.net انجام داده بود وا...) |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
كتاب، در سه جلد تنظيم شده و مشتمل بر يك مقدمه از مؤلف و متن است. مطالب متن، در سه بخش بيان شده است. | |||
مؤلف، در بيان و شرح مطالب و مباحث، از آيات قرآنى و اشعار و قصايد عربى استفاده نموده است. آيات را به‌صورت كامل ذكر كرده و براى برخى از آيات، تفسير كوتاهى بيان نموده است. | مؤلف، در بيان و شرح مطالب و مباحث، از آيات قرآنى و اشعار و قصايد عربى استفاده نموده است. آيات را به‌صورت كامل ذكر كرده و براى برخى از آيات، تفسير كوتاهى بيان نموده است. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
كتاب، مشتمل بر شرح و توضيح جنبه‌هاى اخلاقى در زندگى فردى، اجتماعى و سياسى اميرالمؤمنين(ع) و بيان تعاملات و برخوردهاى مختلف آن حضرت به‌عنوان الگويى شايسته براى عبد مؤمن، حاكم عادل و معارض حكيم است. | |||
مطالب | مطالب كتاب، در سه محور اساسى بيان شده است: | ||
1. اخلاقيات مؤمن؛ | 1. اخلاقيات مؤمن؛ | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
2. اخلاقيات معارض؛ | 2. اخلاقيات معارض؛ | ||
3. اخلاقيات | 3. اخلاقيات حاكم. | ||
در جلد اول، مؤلف، صفاتى را كه يك فرد مؤمن بايد داشته باشد، بيان نموده و كلمات و جملات على(ع) را پيرامون اين صفات ذكر كرده و شرح داده است. | در جلد اول، مؤلف، صفاتى را كه يك فرد مؤمن بايد داشته باشد، بيان نموده و كلمات و جملات على(ع) را پيرامون اين صفات ذكر كرده و شرح داده است. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
مؤلف، در قسمت دوم، پيرامون اخلاقيات معارض سخن مى‌گويد و در آغاز چنين مى‌نويسد: | مؤلف، در قسمت دوم، پيرامون اخلاقيات معارض سخن مى‌گويد و در آغاز چنين مى‌نويسد: | ||
«گاهى معارضه، با حكم باطلى است كه هيچ حقى با آن نياميخته و گاهى با حقى است كه باطل با آن درآميخته است. اولى، مانند اينكه بيگانه، جايى را اشغال كند و با زور بر مردم | «گاهى معارضه، با حكم باطلى است كه هيچ حقى با آن نياميخته و گاهى با حقى است كه باطل با آن درآميخته است. اولى، مانند اينكه بيگانه، جايى را اشغال كند و با زور بر مردم حاكم گردد... در اين صورت مى‌بايست معارضه، فراگير و بى‌حد و مرز باشد، مگر حد و مرزهايى كه به ارزش‌هاى انسانى مربوط مى‌شود. دومى، مانند اينكه مردم، خود، حكومتى را انتخاب كنند، ولى آن حكومت از ستم عارى نباشد و حق را به شكل كامل اجرا نكند... در اين صورت بايد معارضه، محدود به حدود اخلاقى و موازين شرعى ويژه خود باشد». | ||
در ادامه، مؤلف، اين مطلب را با توجه به زندگى اجتماعى و سياسى و فردى اميرالمؤمنين و جايگاه وى، شرح و توضيح مى‌دهد و در اين زمينه، قضاياى مختلفى را كه در زمان آن حضرت رخ داده و نحوه برخورد او را با مشكلات داخلى و خارجى بيان مى‌كند. | در ادامه، مؤلف، اين مطلب را با توجه به زندگى اجتماعى و سياسى و فردى اميرالمؤمنين و جايگاه وى، شرح و توضيح مى‌دهد و در اين زمينه، قضاياى مختلفى را كه در زمان آن حضرت رخ داده و نحوه برخورد او را با مشكلات داخلى و خارجى بيان مى‌كند. | ||
جلد دوم | جلد دوم كتاب، مشتمل است بر قسمت سوم؛ يعنى اخلاقيات حاكم كه بخش اصلى و مفصل كتاب است و مؤلف در ابتداى آن مى‌نويسد: «جامعه بشرى به‌طور عام، داراى دو گروه است: حاكمان و محكومان... و ارتباط ممكن بين اينها از سه حال خارج نيست: استبدادى، هرج و مرجى و شورايى...». | ||
وى در ادامه، با استناد به آيات و روايات، حكومت شورايى را تنها حكومت حق و غير آن را باطل مى‌داند و از حقوق متقابلى كه | وى در ادامه، با استناد به آيات و روايات، حكومت شورايى را تنها حكومت حق و غير آن را باطل مى‌داند و از حقوق متقابلى كه حاكم و محكوم يا امام و امت بر يكديگر دارند، سخن مى‌گويد و مقولاتى مانند تأمين آزادى‌هاى گوناگون (همچون آزادى اظهار نظر، آزادى تشكيل اجتماعات و احزاب و آزادى معارضه و مخالفت) حاكميت مردم، قداست قانون، احترام به حقوق انسانى، اعتراف به حق معارضه، التزام به عدالت در ابعاد مختلف، سخت‌گيرى به خود و به خويشان و به مسئولين و... را مورد بررسى قرار داده و در اين باره، از كلمات و سيره اميرالمؤمنين(ع) استفاده نموده است. | ||
مؤلف، در جلد سوم، به ذكر كلمات و جملاتى كه در باره حضرت على(ع) گفته شده، پرداخته است و در اين مورد به آيه ولايت، سخنانان پيامبر اسلام(ص)، سخن خود حضرت امير(ع)، سخنان معاصرين با آن حضرت، سخنان علماء و متفكرين و متأخرين متمسك شده است، سپس نامه امام به مالك اشتر را تحت عنوان «دستور الامام(ع)لحكام العدل»، در صد و ده بند بيان كرده و در ادامه، دعا و مناجات حضرت، وصاياى حضرت رسول(ص) به آن حضرت و آخرين وصيت حضرت را ذكر نموده است. | مؤلف، در جلد سوم، به ذكر كلمات و جملاتى كه در باره حضرت على(ع) گفته شده، پرداخته است و در اين مورد به آيه ولايت، سخنانان پيامبر اسلام(ص)، سخن خود حضرت امير(ع)، سخنان معاصرين با آن حضرت، سخنان علماء و متفكرين و متأخرين متمسك شده است، سپس نامه امام به مالك اشتر را تحت عنوان «دستور الامام(ع)لحكام العدل»، در صد و ده بند بيان كرده و در ادامه، دعا و مناجات حضرت، وصاياى حضرت رسول(ص) به آن حضرت و آخرين وصيت حضرت را ذكر نموده است. | ||
== وضعيت | == وضعيت كتاب == | ||
در ابتداى هر جلد، سوره حمد و در پايان هركدام، فهرست مطالب و موضوعات آن ذكر شده است و در پايان جلد سوم، علاوه بر آن، فهرست آيات قرآنى و فهارس | در ابتداى هر جلد، سوره حمد و در پايان هركدام، فهرست مطالب و موضوعات آن ذكر شده است و در پايان جلد سوم، علاوه بر آن، فهرست آيات قرآنى و فهارس كتاب اخلاقيات اميرالمؤمنين شامل انبياء و رسل، كتب و مصاحف، اعلام، نساء، قبائل و اقوام و احزاب، القاب، مدن و بقاع و اماكن، معاهدات و اتفاقيات، معارك و حروب، اسماء آلت و مصادر و مراجع نيز درج گرديده است. | ||
برخى از توضيحات و منابع در پاورقى‌ها بيان شده است. | برخى از توضيحات و منابع در پاورقى‌ها بيان شده است. | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
مقدمه و متن | مقدمه و متن كتاب. | ||