كشف المراد شرح فارسی تجريد الاعتقاد: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'ابوالحسن شعرانى' به 'ابوالحسن شعرانى')
    جز (جایگزینی متن - 'خواجه نصيرالدين طوسى' به 'خواجه نصيرالدين طوسى')
    خط ۵۱: خط ۵۱:




    كتاب «شرح فارسى تجريد الإعتقاد»، علامۀ [[شعرانی، ابوالحسن|ابوالحسن شعرانى]]،در واقع شرحى است كه مرحوم علامه شعرانى بر كتاب تجريد خواجه نصيرالدين طوسى در سال 1492ق نوشته است.
    كتاب «شرح فارسى تجريد الإعتقاد»، علامۀ [[شعرانی، ابوالحسن|ابوالحسن شعرانى]]،در واقع شرحى است كه مرحوم علامه شعرانى بر كتاب تجريد [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] در سال 1492ق نوشته است.


    مؤلف خود در مقدمه مى‌گويد ما در شرح خود بر كشف المراد فى شرح تجريد الاعتقاد و علامه حلّى عنايت تمام داشتيم، حتى شارح نام كتاب را شرح تجريد الاعتقاد مى‌گذارد، چون مرحوم علاّمۀ حلّى اين چنين آورده است و الاّ خود خواجه نصير در متن دارد؛ سميّته تجريد العقائد. البته ناگفته نماند در مورد اين كتاب غالبا نام تجريد الكلام يا تجريد به كار رفته است. لكن اين اثرپذيرى شارح از علاّمه حلى را نمايان مى‌سازد كه همان نامى را به كار مى‌برد كه ايشان به كار برده‌اند.
    مؤلف خود در مقدمه مى‌گويد ما در شرح خود بر كشف المراد فى شرح تجريد الاعتقاد و علامه حلّى عنايت تمام داشتيم، حتى شارح نام كتاب را شرح تجريد الاعتقاد مى‌گذارد، چون مرحوم علاّمۀ حلّى اين چنين آورده است و الاّ خود خواجه نصير در متن دارد؛ سميّته تجريد العقائد. البته ناگفته نماند در مورد اين كتاب غالبا نام تجريد الكلام يا تجريد به كار رفته است. لكن اين اثرپذيرى شارح از علاّمه حلى را نمايان مى‌سازد كه همان نامى را به كار مى‌برد كه ايشان به كار برده‌اند.
    خط ۷۸: خط ۷۸:
    مقصد چهارم
    مقصد چهارم


    مقصد چهارم كتاب طبق آنچه خواجه نصيرالدين طوسى مرتّب نموده است، مربوط به نبوت است در اين مقصد فوائد بعثت انبياء و دلائل لزوم انبيا و ردّ قول براهمه كه قائلند احتياجى به پيغمبر نيست، مورد بحث قرار گرفته‌اند. ايشان لزوم بعثت انبيا را طبق بيان خواجه از راه لطف ثابت كرده‌اند و در مسئلۀ عصمت انبيا قول معتزله را كه قائلند گناه كبيره از پيغمبران جائز نيست؛ ولى گناه صغيره به سهو يا تأويل از آنها ممكن است و همين طور قول اشاعره كه قائلند فقط كفر و دروغ است كه از انبيا سر نمى‌زند و بقيۀ كبائر را ممكن است، انبياء مرتكب بشوند؛ ولى فخر رازى صدور كبائر را جائز ندانسته است و از قول فخر نقل مى‌كند كه اشاعره سمعا جايز ندانسته‌اند نه عقلا، زيرا آنان به حسن و قبح عقلى قائل نيستند. نبوت پيغمبر اكرم(ص) و معجزات آن حضرت نيز به مناسبت در اين جا مورد بحث واقع گرديده است. مباحثى كه براى اثبات معجزات نبى گرامى اسلام آمده است، بعضا براى پاسخ به تشكيكات فخر رازى است كه در كتاب محصول خود عنوان كرده است كه علامّۀ شعرانى معتقد است، عده‌اى از شبهات مطرح شدۀ امام رازى، متمسك يهود و نصارى در ايجاد تشكيك براى نبوّت پيغمبر اسلام قرار گرفته‌اند.
    مقصد چهارم كتاب طبق آنچه [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] مرتّب نموده است، مربوط به نبوت است در اين مقصد فوائد بعثت انبياء و دلائل لزوم انبيا و ردّ قول براهمه كه قائلند احتياجى به پيغمبر نيست، مورد بحث قرار گرفته‌اند. ايشان لزوم بعثت انبيا را طبق بيان خواجه از راه لطف ثابت كرده‌اند و در مسئلۀ عصمت انبيا قول معتزله را كه قائلند گناه كبيره از پيغمبران جائز نيست؛ ولى گناه صغيره به سهو يا تأويل از آنها ممكن است و همين طور قول اشاعره كه قائلند فقط كفر و دروغ است كه از انبيا سر نمى‌زند و بقيۀ كبائر را ممكن است، انبياء مرتكب بشوند؛ ولى فخر رازى صدور كبائر را جائز ندانسته است و از قول فخر نقل مى‌كند كه اشاعره سمعا جايز ندانسته‌اند نه عقلا، زيرا آنان به حسن و قبح عقلى قائل نيستند. نبوت پيغمبر اكرم(ص) و معجزات آن حضرت نيز به مناسبت در اين جا مورد بحث واقع گرديده است. مباحثى كه براى اثبات معجزات نبى گرامى اسلام آمده است، بعضا براى پاسخ به تشكيكات فخر رازى است كه در كتاب محصول خود عنوان كرده است كه علامّۀ شعرانى معتقد است، عده‌اى از شبهات مطرح شدۀ امام رازى، متمسك يهود و نصارى در ايجاد تشكيك براى نبوّت پيغمبر اسلام قرار گرفته‌اند.


    ايشان نمونه‌اى از معجزات پيغمبر(ص) را يادآورى مى‌كند كه از آن جمله‌اند:
    ايشان نمونه‌اى از معجزات پيغمبر(ص) را يادآورى مى‌كند كه از آن جمله‌اند: