أخلاقيات الإمام علي أمير‌المؤمنين(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱ سپتامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'گي' به 'گی'
جز (+رده)
جز (جایگزینی متن - 'گي' به 'گی')
خط ۵۶: خط ۵۶:
مؤلف، در قسمت دوم، پيرامون اخلاقيات معارض سخن مى‌گوید و در آغاز چنين مى‌نویسد:
مؤلف، در قسمت دوم، پيرامون اخلاقيات معارض سخن مى‌گوید و در آغاز چنين مى‌نویسد:


«گاهى معارضه، با حكم باطلى است كه هيچ حقى با آن نيامیخته و گاهى با حقى است كه باطل با آن درآمیخته است. اولى، مانند اينكه بيگانه، جايى را اشغال كند و با زور بر مردم حاكم گردد... در این صورت مى‌بايست معارضه، فراگير و بى‌حد و مرز باشد، مگر حد و مرزهایى كه به ارزش‌هاى انسانى مربوط مى‌شود. دومى، مانند اينكه مردم، خود، حكومتى را انتخاب كنند، ولى آن حكومت از ستم عارى نباشد و حق را به شكل كامل اجرا نكند... در این صورت بايد معارضه، محدود به حدود اخلاقى و موازين شرعى ویژه خود باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?pageNumber=273&viewType=html ر.ک: همان، ص273]</ref>».
«گاهى معارضه، با حكم باطلى است كه هيچ حقى با آن نيامیخته و گاهى با حقى است كه باطل با آن درآمیخته است. اولى، مانند اينكه بيگانه، جايى را اشغال كند و با زور بر مردم حاكم گردد... در این صورت مى‌بايست معارضه، فراگیر و بى‌حد و مرز باشد، مگر حد و مرزهایى كه به ارزش‌هاى انسانى مربوط مى‌شود. دومى، مانند اينكه مردم، خود، حكومتى را انتخاب كنند، ولى آن حكومت از ستم عارى نباشد و حق را به شكل كامل اجرا نكند... در این صورت بايد معارضه، محدود به حدود اخلاقى و موازين شرعى ویژه خود باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?pageNumber=273&viewType=html ر.ک: همان، ص273]</ref>».


در ادامه، مؤلف، این مطلب را با توجه به زندگى اجتماعى و سياسى و فردى [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنين]] و جايگاه وى، شرح و توضيح مى‌دهد و در این زمینه، قضاياى مختلفى را كه در زمان آن حضرت رخ داده و نحوه برخورد او را با مشكلات داخلى و خارجى بيان مى‌كند.
در ادامه، مؤلف، این مطلب را با توجه به زندگى اجتماعى و سياسى و فردى [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنين]] و جايگاه وى، شرح و توضيح مى‌دهد و در این زمینه، قضاياى مختلفى را كه در زمان آن حضرت رخ داده و نحوه برخورد او را با مشكلات داخلى و خارجى بيان مى‌كند.
خط ۶۲: خط ۶۲:
جلد دوم كتاب، مشتمل است بر قسمت سوم؛ يعنى اخلاقيات حاكم <ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=9&viewType=html ر.ک: همان، ج2، ص9]</ref>كه بخش اصلى و مفصل كتاب است و مؤلف در ابتداى آن مى‌نویسد: «جامعه بشرى به‌طور عام، داراى دو گروه است: حاكمان و محكومان... و ارتباط ممكن بين اينها از سه حال خارج نيست: استبدادى، هرج و مرجى و شورايى...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=9&viewType=html ر.ک: همان، ص9]</ref>».
جلد دوم كتاب، مشتمل است بر قسمت سوم؛ يعنى اخلاقيات حاكم <ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=9&viewType=html ر.ک: همان، ج2، ص9]</ref>كه بخش اصلى و مفصل كتاب است و مؤلف در ابتداى آن مى‌نویسد: «جامعه بشرى به‌طور عام، داراى دو گروه است: حاكمان و محكومان... و ارتباط ممكن بين اينها از سه حال خارج نيست: استبدادى، هرج و مرجى و شورايى...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=9&viewType=html ر.ک: همان، ص9]</ref>».


وى در ادامه، با استناد به آيات و روايات، حكومت شورايى را تنها حكومت حق و غير آن را باطل مى‌داند و از حقوق متقابلى كه حاكم و محكوم يا امام و امت بر یکديگر دارند، سخن مى‌گوید<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref> و مقولاتى مانند تأمین آزادى‌هاى گوناگون (همچون آزادى اظهار نظر، آزادى تشكيل اجتماعات و احزاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=24&viewType=html ر.ک: همان، ص24]</ref> و آزادى معارضه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=25&viewType=html ر.ک: همان، ص25]</ref> و مخالفت) حاكمیت مردم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=26&viewType=html ر.ک: همان، ص26]</ref>، قداست قانون<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=59&viewType=html ر.ک: همان، ص59]</ref>، احترام به حقوق انسانى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=63&viewType=html ر.ک: همان، ص63]</ref>، اعتراف به حق معارضه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=65&viewType=html ر.ک: همان، ص 65]</ref>، التزام به عدالت در ابعاد مختلف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=94&viewType=html ر.ک: همان، ص94]</ref>، سخت‌گيرى به خود <ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=155&viewType=html ر.ک: همان، ص 155]</ref>و به خویشان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=161&viewType=html ر.ک: همان، ص161]</ref> و به مسئولین<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=170&viewType=html ر.ک: همان، ص170]</ref> و... را مورد بررسى قرار داده و در این باره، از كلمات و سيره [[امام على(ع)|امیرالمؤمنين(ع)]] استفاده نموده است.
وى در ادامه، با استناد به آيات و روايات، حكومت شورايى را تنها حكومت حق و غير آن را باطل مى‌داند و از حقوق متقابلى كه حاكم و محكوم يا امام و امت بر یکديگر دارند، سخن مى‌گوید<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref> و مقولاتى مانند تأمین آزادى‌هاى گوناگون (همچون آزادى اظهار نظر، آزادى تشكيل اجتماعات و احزاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=24&viewType=html ر.ک: همان، ص24]</ref> و آزادى معارضه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=25&viewType=html ر.ک: همان، ص25]</ref> و مخالفت) حاكمیت مردم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=26&viewType=html ر.ک: همان، ص26]</ref>، قداست قانون<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=59&viewType=html ر.ک: همان، ص59]</ref>، احترام به حقوق انسانى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=63&viewType=html ر.ک: همان، ص63]</ref>، اعتراف به حق معارضه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=65&viewType=html ر.ک: همان، ص 65]</ref>، التزام به عدالت در ابعاد مختلف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=94&viewType=html ر.ک: همان، ص94]</ref>، سخت‌گیرى به خود <ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=155&viewType=html ر.ک: همان، ص 155]</ref>و به خویشان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=161&viewType=html ر.ک: همان، ص161]</ref> و به مسئولین<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=2&pageNumber=170&viewType=html ر.ک: همان، ص170]</ref> و... را مورد بررسى قرار داده و در این باره، از كلمات و سيره [[امام على(ع)|امیرالمؤمنين(ع)]] استفاده نموده است.


مؤلف، در جلد سوم، به ذكر كلمات و جملاتى كه درباره [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] گفته شده، پرداخته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ج3، ص7]</ref> و در این مورد به آيه ولايت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=11&viewType=html ر.ک: همان، ص11]</ref>، سخنان پيامبر اسلام(ص)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=12&viewType=html ر.ک: همان، ص12]</ref>، سخن خود [[امام على(ع)|حضرت امیر]](ع)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=16&viewType=html ر.ک: همان، ص16]</ref>، سخنان معاصرين با آن حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ص19]</ref>، سخنان علماء و متفكرين<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref> و متأخرين<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=30&viewType=html ر.ک: همان، ص30]</ref> متمسك شده است، سپس نامه امام به مالك اشتر را تحت عنوان «دستور الامام(ع)لحكام العدل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=61&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref>»، در صد و ده بند بيان كرده و در ادامه، دعا و مناجات حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=97&viewType=html ر.ک: همان، ص97]</ref>، وصاياى حضرت رسول(ص) به آن حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=109&viewType=html ر.ک: همان، ص109]</ref> و آخرين وصيت حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=133&viewType=html ر.ک: همان، ص 133]</ref> را ذكر نموده است.
مؤلف، در جلد سوم، به ذكر كلمات و جملاتى كه درباره [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] گفته شده، پرداخته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ج3، ص7]</ref> و در این مورد به آيه ولايت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=11&viewType=html ر.ک: همان، ص11]</ref>، سخنان پيامبر اسلام(ص)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=12&viewType=html ر.ک: همان، ص12]</ref>، سخن خود [[امام على(ع)|حضرت امیر]](ع)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=16&viewType=html ر.ک: همان، ص16]</ref>، سخنان معاصرين با آن حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ص19]</ref>، سخنان علماء و متفكرين<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref> و متأخرين<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=30&viewType=html ر.ک: همان، ص30]</ref> متمسك شده است، سپس نامه امام به مالك اشتر را تحت عنوان «دستور الامام(ع)لحكام العدل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=61&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref>»، در صد و ده بند بيان كرده و در ادامه، دعا و مناجات حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=97&viewType=html ر.ک: همان، ص97]</ref>، وصاياى حضرت رسول(ص) به آن حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=109&viewType=html ر.ک: همان، ص109]</ref> و آخرين وصيت حضرت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15596?volumeNumber=3&pageNumber=133&viewType=html ر.ک: همان، ص 133]</ref> را ذكر نموده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش