مصادر اجتهاد از منظر فقیهان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'کتب اربعه ' به 'کتب أربعة') |
|||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
نویسنده در طرح این مسائل، به شبهات مختلف قرآنی پاسخ داده و معتقد است جامعیت و اعجاز قرآن، تأثیر ژرفی در توسعه و پویایی فقه دارد. علاوه بر ارائه نمونه‌هایی از آیات محکم و متشابه، از یک موضوع فرعی تحت عنوان «تخصیص عام قرآنی به‌وسیله خبر واحد»، بحث شده و این موضوع و ادله مخالف و موافق آن، بررسی گردیده است. سخن نهایی نویسنده درباره مصدریت قرآن در استنباط احکام، این است که قرآن اصول عام و کلی را ارائه کرده و مجتهد با توجه به مقتضیات زمانه، باید فروعات و جزئیات را استخراج کند<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | نویسنده در طرح این مسائل، به شبهات مختلف قرآنی پاسخ داده و معتقد است جامعیت و اعجاز قرآن، تأثیر ژرفی در توسعه و پویایی فقه دارد. علاوه بر ارائه نمونه‌هایی از آیات محکم و متشابه، از یک موضوع فرعی تحت عنوان «تخصیص عام قرآنی به‌وسیله خبر واحد»، بحث شده و این موضوع و ادله مخالف و موافق آن، بررسی گردیده است. سخن نهایی نویسنده درباره مصدریت قرآن در استنباط احکام، این است که قرآن اصول عام و کلی را ارائه کرده و مجتهد با توجه به مقتضیات زمانه، باید فروعات و جزئیات را استخراج کند<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | ||
مبحث «سنت» در حد مختصری با تعریف لغوی و اصطلاحی سنت و تفاوت آن با قرآن، مطرح شده است. سنت اصطلاحا به قول، فعل و تقریر پیامبر(ص) اطلاق می‌گردد. برخی از اهل سنت، سنت صحابه را هم اضافه کرده‌اند و شیعه هم معتقد است که قول، فعل و تقریر ائمه(ع) نیز حجیت و مشروعیت دارد و ازاین‌رو، عمده مسائل فقهی شیعه از احادیث اهل‌بیت(ع) که در کتب | مبحث «سنت» در حد مختصری با تعریف لغوی و اصطلاحی سنت و تفاوت آن با قرآن، مطرح شده است. سنت اصطلاحا به قول، فعل و تقریر پیامبر(ص) اطلاق می‌گردد. برخی از اهل سنت، سنت صحابه را هم اضافه کرده‌اند و شیعه هم معتقد است که قول، فعل و تقریر ائمه(ع) نیز حجیت و مشروعیت دارد و ازاین‌رو، عمده مسائل فقهی شیعه از احادیث اهل‌بیت(ع) که در کتب أربعةشیعه مضبوط است، استنباط می‌گردد و در اصول شیعی، تفاوتی میان سنت نبوی با سنت ائمه(ع) نیست<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
استدلال نویسنده بر مشروعیت سنت، مبتنی است بر نصوص قرآنی و احادیث و دلایل عقلی و اجماع. در دلیل عقلی، وی ادله مربوط به عصمت پیامبر(ص) را اثبات‌کننده حجیت سنت نبوی دانسته است. ازآنجاکه تما افعال و اقوال پیامبر(ص)، موافق شرع است، پس اینکه این افعال و اقوال را مبنای زندگی و رفتار فردی و اجتماعی امت اسلامی قرار دهیم، اشکال شرعی ندارد و مجتهدان بر این اساس، به سنت اهمیت می‌دهند. البته در فقه شیعه، سنت منحصر در حدیث است؛ زیرا شناسایی افعال و تقاریر و فهم دلالت آن‌ها، به این آسانی نیست. درباره احادیث هم بحث نقل به معنا و تحولات مختلف حدیث و مسئله جعل، مانع عمده‌ای است<ref>ر.ک: همان</ref>. | استدلال نویسنده بر مشروعیت سنت، مبتنی است بر نصوص قرآنی و احادیث و دلایل عقلی و اجماع. در دلیل عقلی، وی ادله مربوط به عصمت پیامبر(ص) را اثبات‌کننده حجیت سنت نبوی دانسته است. ازآنجاکه تما افعال و اقوال پیامبر(ص)، موافق شرع است، پس اینکه این افعال و اقوال را مبنای زندگی و رفتار فردی و اجتماعی امت اسلامی قرار دهیم، اشکال شرعی ندارد و مجتهدان بر این اساس، به سنت اهمیت می‌دهند. البته در فقه شیعه، سنت منحصر در حدیث است؛ زیرا شناسایی افعال و تقاریر و فهم دلالت آن‌ها، به این آسانی نیست. درباره احادیث هم بحث نقل به معنا و تحولات مختلف حدیث و مسئله جعل، مانع عمده‌ای است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||