المسائل الخلافية بين الأشاعرة و الماتريدية: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    جز (جایگزینی متن - 'ب‎ه' به 'ب‌ه')
    خط ۴۶: خط ۴۶:
    سبکی می‌نویسد: از شیخ امام (پدرم) شنیدم که می‌گفت: عقیده طحاوی همان عقیده اشعری است و با آن جز در سه مسئله اختلاف ندارد. من گفتم: می‌دانم که همه مالکی‎ها اشعری هستند و هیچ استثنایی ندارند؛ غالب شافعیان نیز، به‎جز کسانی که به تجسیم قائلند یا به اعتزال گرویده‌اند، اشعری هستند. اکثریت حنفیان نیز چنین هستند و از میان آنان برخی که به معتزله گرویده‌اند، از این امر استثنا هستند. اکثریت فضلای متقدمین از حنابله هم در عقاید کلامی، اشعری‎مسلک هستند و از میان حنبلیان به‎جز کسانی که به تجسیم گرویده‌اند، مابقی بر مذهب کلامی ابوالحسن اشعری هستند. البته باید توجه داشت که مجسمه در میان حنبلیان طرف‎داران بیشتری دارد تا سایر فرقه‌ها<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/56 ر.ک: همان، ص56]</ref>.
    سبکی می‌نویسد: از شیخ امام (پدرم) شنیدم که می‌گفت: عقیده طحاوی همان عقیده اشعری است و با آن جز در سه مسئله اختلاف ندارد. من گفتم: می‌دانم که همه مالکی‎ها اشعری هستند و هیچ استثنایی ندارند؛ غالب شافعیان نیز، به‎جز کسانی که به تجسیم قائلند یا به اعتزال گرویده‌اند، اشعری هستند. اکثریت حنفیان نیز چنین هستند و از میان آنان برخی که به معتزله گرویده‌اند، از این امر استثنا هستند. اکثریت فضلای متقدمین از حنابله هم در عقاید کلامی، اشعری‎مسلک هستند و از میان حنبلیان به‎جز کسانی که به تجسیم گرویده‌اند، مابقی بر مذهب کلامی ابوالحسن اشعری هستند. البته باید توجه داشت که مجسمه در میان حنبلیان طرف‎داران بیشتری دارد تا سایر فرقه‌ها<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/56 ر.ک: همان، ص56]</ref>.


    او می‌نویسد: من در عقیده ابوجعفر طحاوی تأمل کردم و امر را همان گونه که شیخ امام (پدر) می‌گفت، یافتم؛ به نظر او، عقیده طحاوی با ابوحنیفه و ابویوسف و محمد یکسان بود و این اندیشه را به‎خوبی بیان کرده بود. من در کتاب‎های حنفیه تفحص کردم و مجموعا به سیزده مورد اختلاف در تمام مسائلی که میان ما و ایشان وجود دارد، دست یافتم که شش مورد از این اختلافات، معنوی بوده و مابقی لفظی هستند. اختلافات معنوی میان ما و ایشان نیز به‎حدی نیست که باعث شود از همدیگر به‎حدی دور شویم که یکدیگر را تکفیر کنیم. ابومنصور بغدادی و دیگر ائمه ما و ایشان (حنفیان) به این امر تصریح کرده‌اند و البته این امر به‌اندازه‌ای روشن است که نیازی به تصریح ندارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/57 ر.ک: همان، ص57]</ref>.
    او می‌نویسد: من در عقیده ابوجعفر طحاوی تأمل کردم و امر را همان گونه که شیخ امام (پدر) می‌گفت، یافتم؛ به نظر او، عقیده طحاوی با ابوحنیفه و ابویوسف و محمد یکسان بود و این اندیشه را به‎خوبی بیان کرده بود. من در کتاب‌های حنفیه تفحص کردم و مجموعا به سیزده مورد اختلاف در تمام مسائلی که میان ما و ایشان وجود دارد، دست یافتم که شش مورد از این اختلافات، معنوی بوده و مابقی لفظی هستند. اختلافات معنوی میان ما و ایشان نیز به‎حدی نیست که باعث شود از همدیگر به‎حدی دور شویم که یکدیگر را تکفیر کنیم. ابومنصور بغدادی و دیگر ائمه ما و ایشان (حنفیان) به این امر تصریح کرده‌اند و البته این امر به‌اندازه‌ای روشن است که نیازی به تصریح ندارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/57 ر.ک: همان، ص57]</ref>.
    وی ادامه می‌دهد: من در قصیده نونیه‌ام، این مسائل را جمع کرده و مسائلی را که اشاعره در آنها اختلاف دارند به آنها افزودم؛ البته برخی از آنان برخی دیگر را در اصل مسئله صائب می‌دانند و مدعی هستند که همگی بر سنت رسول خدا می‎باشند. بسیاری از مردم به‎ویژه حنفیان، بر حفظ این قصیده شوق دارند. از میان شاگردانم، نورالدین محمد بن ابوطیب شیرازی شافعی، مقیم در بلاد گیلان که در سال 757ق، بر من وارد شد و یک سال و نیم ملازم حلقه درسم بود و به‎حق، من کسی را در میان عجمان افضل از او ندیده‌ام، این قصیده را شرح کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/57 ر.ک: همان، ص57-58]</ref>.
    وی ادامه می‌دهد: من در قصیده نونیه‌ام، این مسائل را جمع کرده و مسائلی را که اشاعره در آنها اختلاف دارند به آنها افزودم؛ البته برخی از آنان برخی دیگر را در اصل مسئله صائب می‌دانند و مدعی هستند که همگی بر سنت رسول خدا می‎باشند. بسیاری از مردم به‎ویژه حنفیان، بر حفظ این قصیده شوق دارند. از میان شاگردانم، نورالدین محمد بن ابوطیب شیرازی شافعی، مقیم در بلاد گیلان که در سال 757ق، بر من وارد شد و یک سال و نیم ملازم حلقه درسم بود و به‎حق، من کسی را در میان عجمان افضل از او ندیده‌ام، این قصیده را شرح کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/57 ر.ک: همان، ص57-58]</ref>.


    خط ۶۹: خط ۶۹:


    ==وضعیت کتاب==
    ==وضعیت کتاب==
    ناشر، در انتهای مقدمه‌اش بر کتاب، لیستی از کتاب‎ها برای فهم اختلاف میان اشاعره و ماتریدیه را ارائه کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/32 ر.ک: مقدمه ناشر، ص32-48]</ref>.
    ناشر، در انتهای مقدمه‌اش بر کتاب، لیستی از کتاب‌ها برای فهم اختلاف میان اشاعره و ماتریدیه را ارائه کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/32 ر.ک: مقدمه ناشر، ص32-48]</ref>.


    نویسنده برای ارائه متن رساله «قصیده نونیه»، از متن آن، که در «طبقات الشافعية الكبری»، از همین نویسنده (تاج‎الدین ابونصر عبدالوهاب بن علی بن عبدالکافی سبکی) ذکر شده و به تحقیق محمود محمد الطناحی و عبدالفتاح حلو رسیده، استفاده کرده است؛ وی بیان می‌دارد که این دو محقق بر دو نسخه خطی اعتماد کرده‌اند و این اثر فقط یک بار در سال 1324ق، به چاپ رسیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/51 ر.ک: متن کتاب، ص51-55]</ref>.
    نویسنده برای ارائه متن رساله «قصیده نونیه»، از متن آن، که در «طبقات الشافعية الكبری»، از همین نویسنده (تاج‎الدین ابونصر عبدالوهاب بن علی بن عبدالکافی سبکی) ذکر شده و به تحقیق محمود محمد الطناحی و عبدالفتاح حلو رسیده، استفاده کرده است؛ وی بیان می‌دارد که این دو محقق بر دو نسخه خطی اعتماد کرده‌اند و این اثر فقط یک بار در سال 1324ق، به چاپ رسیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/51 ر.ک: متن کتاب، ص51-55]</ref>.


    برخی ابیات این قصیده در صفحات 174 تا 176 جلد دوم از چاپ دوم «الرحلة العياشية» ابوسالم عیاشی که «ماء الموائد» نیز نامیده شده، ذکر شده است؛ نویسنده برای ابیات ذکرشده در هرکدام از کتاب‎ها شماره‎گذاری مجزایی برای اشعار کرده است (ابیات مشترک که در هر دو کتاب ذکر شده‌اند، دو شماره دارند)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/55 ر.ک: همان، ص55]</ref>.
    برخی ابیات این قصیده در صفحات 174 تا 176 جلد دوم از چاپ دوم «الرحلة العياشية» ابوسالم عیاشی که «ماء الموائد» نیز نامیده شده، ذکر شده است؛ نویسنده برای ابیات ذکرشده در هرکدام از کتاب‌ها شماره‎گذاری مجزایی برای اشعار کرده است (ابیات مشترک که در هر دو کتاب ذکر شده‌اند، دو شماره دارند)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/55 ر.ک: همان، ص55]</ref>.


    اصل مورد اعتماد دومین رساله کتاب، چاپ اول از آن در چاپخانه دایرةالمعارف نظامیه حیدرآباد هند در 1322ق/1904م، است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/78 ر.ک: همان، ص78]</ref> و اصل مورد اعتماد سومین رساله، چاپ اول آن در سال 1317ق/1899م، در چاپخانه ادبی سوق الخضار قدیم مصر بوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/166 ر.ک: همان، ص166]</ref>.
    اصل مورد اعتماد دومین رساله کتاب، چاپ اول از آن در چاپخانه دایرةالمعارف نظامیه حیدرآباد هند در 1322ق/1904م، است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/78 ر.ک: همان، ص78]</ref> و اصل مورد اعتماد سومین رساله، چاپ اول آن در سال 1317ق/1899م، در چاپخانه ادبی سوق الخضار قدیم مصر بوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24472/1/166 ر.ک: همان، ص166]</ref>.