سفرنامه حجاز یا «الرحلة الحجازية»: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'ی‎خ' به 'ی‌خ')
    جز (جایگزینی متن - 'ی‎ق' به '‌ی‌ق')
    خط ۴۰: خط ۴۰:


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    نویسنده در دیوان دربار خدیوی مصر «عباس پاشا حلمی دوم» مشغول خدمت بوده است. هنگامی ‎که خدیو مصر، عباس پاشا حلمی دوم، در روز 29 ذی‎قعده 1327ق، عزم سفر به دیار مکه و مدینه نموده، برخی از رجال دربارش از جمله بتنونی را با خود همراه می‌کند. پس ‎از انجام فریضه حج و زیارت مدینه منوره، کاروان خدیوی به مصر مراجعت نمود که در این هنگام، محمد لبیب بک بتنونی، سفرنامه ارزشمند و پرمحتوای خود را به رشته تحریر درآورد<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>.
    نویسنده در دیوان دربار خدیوی مصر «عباس پاشا حلمی دوم» مشغول خدمت بوده است. هنگامی ‎که خدیو مصر، عباس پاشا حلمی دوم، در روز 29 ذ‌ی‌قعده 1327ق، عزم سفر به دیار مکه و مدینه نموده، برخی از رجال دربارش از جمله بتنونی را با خود همراه می‌کند. پس ‎از انجام فریضه حج و زیارت مدینه منوره، کاروان خدیوی به مصر مراجعت نمود که در این هنگام، محمد لبیب بک بتنونی، سفرنامه ارزشمند و پرمحتوای خود را به رشته تحریر درآورد<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>.


    بتنونی، کتابش را به دو بخش (پیشگفتار و متن کتاب) تقسیم نموده است. بخش نخست (پیشگفتار) را به توضیح درباره ملت عرب و ریشه و قبایل و تیره‌ها و دولت آنان در پیش از اسلام و پس ‎از آن اختصاص داده و به‎صورت فشرده حقایق و گفته‌هایی را از میان تاریخ بازگو نموده است. سپس به بخش دیگر از جزیرة‎العرب کنونی و قبیله‌ها و حکومت‎های آنها پرداخته است<ref>ر.ک: پیشگفتار نویسنده، ص13</ref>.
    بتنونی، کتابش را به دو بخش (پیشگفتار و متن کتاب) تقسیم نموده است. بخش نخست (پیشگفتار) را به توضیح درباره ملت عرب و ریشه و قبایل و تیره‌ها و دولت آنان در پیش از اسلام و پس ‎از آن اختصاص داده و به‎صورت فشرده حقایق و گفته‌هایی را از میان تاریخ بازگو نموده است. سپس به بخش دیگر از جزیرة‎العرب کنونی و قبیله‌ها و حکومت‎های آنها پرداخته است<ref>ر.ک: پیشگفتار نویسنده، ص13</ref>.
    خط ۵۶: خط ۵۶:
    نویسنده در ادامه درباره حکومت عباسیان بر بلاد اسلام خصوصاً بر اسپانیا سخن به میان آورده، سپس درباره حاکمیت مسلمانان در برخی از مناطق دیگر همچون «طرابلس»، «الجزایر»، «تونس»، «مراکش»، «جزیرة‎العرب»، «یمن»، «عمان»، «بحرین» و... سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ص43-71</ref>.
    نویسنده در ادامه درباره حکومت عباسیان بر بلاد اسلام خصوصاً بر اسپانیا سخن به میان آورده، سپس درباره حاکمیت مسلمانان در برخی از مناطق دیگر همچون «طرابلس»، «الجزایر»، «تونس»، «مراکش»، «جزیرة‎العرب»، «یمن»، «عمان»، «بحرین» و... سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ص43-71</ref>.


    بخش دوم کتاب به سفرنامه اختصاص یافته است. سفر جناب خدیو در ساعت هفت و چهل دقیقه صبح روز بیست‎ونهم ذی‎قعده سال 1327ق، از «سرای قبه» با قطار آغاز شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص83</ref>.
    بخش دوم کتاب به سفرنامه اختصاص یافته است. سفر جناب خدیو در ساعت هفت و چهل دقیقه صبح روز بیست‎ونهم ذ‌ی‌قعده سال 1327ق، از «سرای قبه» با قطار آغاز شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص83</ref>.


    پایان راه ریلی او به کانال سوئز ختم و ازآنجا با کشتی عازم بندر جده شد<ref>ر.ک: همان</ref>. او در عصر روز اول ذی‎حجه به جده می‎رسد<ref>ر.ک: همان، ص99-100</ref> و در روز چهارشنبه، دوم ذی‎حجه از کشتی، پا به بندر جده می‌گذارد و در میان انبوه مردم حاضر می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص101</ref>.
    پایان راه ریلی او به کانال سوئز ختم و ازآنجا با کشتی عازم بندر جده شد<ref>ر.ک: همان</ref>. او در عصر روز اول ذی‎حجه به جده می‎رسد<ref>ر.ک: همان، ص99-100</ref> و در روز چهارشنبه، دوم ذی‎حجه از کشتی، پا به بندر جده می‌گذارد و در میان انبوه مردم حاضر می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص101</ref>.